Dư địa của chính sách tiền tệ không còn nhiều
Phát biểu khai mạc Hội thảo “Tăng cường khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn của khu vực doanh nghiệp: Khó khăn, thách thức và quyết tâm” do Viện Chiến lược Ngân hàng (NHNN) phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức ngày 22/8, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú nhận định, bối cảnh kinh tế trong và ngoài nước đang gặp nhiều trở ngại, thách thức, gây áp lực lớn đối với hoạt động của các doanh nghiệp.
Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú phát biểu khai mạc hội thảo |
Ngân hàng đứng giữa “hai dòng nước”
Trước tình hình đó, việc tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, duy trì và khôi phục sức khỏe của khu vực doanh nghiệp là ưu tiên hàng đầu; trong đó, sự suy giảm khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn là vấn đề được đặc biệt quan tâm.
Bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế NHNN cho biết, từ đầu năm 2023 tới nay NHNN đã 4 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành với mức giảm 0,5-2,0%/năm nhằm tạo điều kiện cho TCTD tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp hơn, từ đó có điều kiện giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, NHNN đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, làm việc trực tiếp với các TCTD, yêu cầu các TCTD tiết giảm chi phí hoạt động, giảm lãi suất huy động, qua đó tạo dư địa để giảm lãi suất cho vay; kịp thời triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn về tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản. NHNN đôn đốc các NHTM triển khai Chương trình cho vay đối với lĩnh vực lâm sản, thủy sản với quy mô 15.000 tỷ đồng từ nguồn lực của chính NHTM. NHNN cũng ban hành chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ theo Thông tư 02/2023/TT-NHNN để tạo điều kiện cho khách hàng được điều chỉnh kỳ hạn trả nợ, kéo dài thời gian trả nợ mà không bị chuyển nhóm nợ xấu; Thông tư số 06/2023/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 39/2016/TT-NHNN, trong đó bổ sung quy định về hoạt động bảo lãnh điện tử và cho vay bằng phương tiện điện tử tạo điều kiện thuận lợi để người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng... Tuy nhiên, tín dụng chỉ mới có tín hiệu tăng trở lại từ tháng 6, sang đến cuối tháng 7, tăng trưởng tín dụng đạt khoảng 4,6%, giảm đáng kể so với cùng thời điểm năm 2022 (9,54%). Điều này cho thấy khả năng hấp thụ vốn tín dụng của doanh nghiệp đang rất thấp. Việc giải quyết vấn đề này sao cho có hiệu quả là một thách thức lớn của ngành Ngân hàng.
Theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, hiện nay nếu không tạo điều kiện cho tín dụng thì sẽ khó có tăng trưởng. Tuy nhiên, nếu “tháo” điều kiện tín dụng thì nợ xấu tăng lên, khiến “cục máu đông” nợ xấu vừa mới tạm thời được xử lý lại quay trở lại. “Nếu nợ xấu tăng, chúng ta lại rơi vào vòng luẩn quẩn là ách tắc vốn cho nền kinh tế. Các ngân hàng hiện đang đứng giữa “hai dòng nước”, vừa phải đảm bảo an toàn nợ xấu, vừa phải tăng trưởng, chia sẻ, đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp cùng nhau vượt qua khó khăn. Ngân hàng rất khác với doanh nghiệp là chỉ lãi ít hay lãi nhiều. Nếu ngân hàng lỗ sẽ gây khó khăn không chỉ trong hệ thống mà cả nền kinh tế, không chỉ Việt Nam mà các nước cũng vậy”, Phó Thống đốc nói.
Tài khóa vẫn còn dư địa
Theo TS. Nguyễn Minh Thảo, Trưởng Ban Nghiên cứu Môi trường Kinh doanh và Năng lực cạnh tranh Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), việc NHNN liên tục hạ lãi suất điều hành nhưng tăng trưởng tín dụng vẫn giảm bất thường thể hiện khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế suy giảm và mức độ khó khăn rất lớn của doanh nghiệp. Bởi vậy, phục hồi và phát triển doanh nghiệp không chỉ là giảm lãi suất mà cần
khơi thông các rào cản từ nhiều phía. Cụ thể, về phía cung, ngoài tiếp tục hạ lãi suất, chúng ta cần phục hồi các kênh huy động vốn khác như chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp; hạ thấp các điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận được vốn từ các Quỹ phát triển DNNVV, quỹ bảo lãnh tín dụng DNNVV. Cùng với đó, triển khai hiệu quả các gói hỗ trợ về giảm, hoãn, giãn thuế; giám sát công tác hoàn thuế, đảm bảo hoàn thuế đúng hạn cho doanh nghiệp; coi trọng cải cách thể chế môi trường kinh doanh, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.
Về phía cầu, theo bà Thảo, cần tiếp tục triển khai hiệu quả các gói hỗ trợ người lao động như: hỗ trợ tiền thuê nhà, cho vay ưu đãi hỗ trợ tạo việc làm thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội; triển khai hiệu quả gói hỗ trợ giảm thuế VAT 2%...
PGS.TS. Phạm Thế Anh, Trưởng khoa Kinh tế học, trường Đại học Kinh tế Quốc dân khuyến nghị, cần kiểm soát tăng trưởng cung tiền quanh 10%, tránh nôn nóng hạ lãi suất dồn dập. Hiện dư địa của chính sách tiền tệ không còn nhiều bởi tỷ lệ tín dụng và M2/GDP cao (lần lượt 1,25 và 1,5 lần vào cuối 2022); lạm phát cơ bản giảm chậm, trung bình 7 tháng vẫn xấp xỉ 4,67%. Ngoài ra, điều hành CSTT còn chịu sức ép đảm bảo về lãi suất thực dương, rủi ro tỷ giá… Mặt khác, CSTT ít hiệu quả kích thích đầu tư khi doanh nghiệp bi quan và sức cầu yếu. Thay vào đó, cần ưu tiên sử dụng các biện pháp tài khóa do hiện có “dư địa” tài khóa. Bởi lẽ, nợ công giảm và ổn định ở mức vừa phải, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp so với ngân sách nhà nước không quá căng thẳng. Bên cạnh đó, cần tiếp tục đẩy nhanh đầu tư công; tập trung vào các dự án cơ sở hạ tầng, tránh dàn trải; phát triển nhà ở xã hội đáp ứng nhu cầu thực… Song song với đó là kích thích tiêu dùng thông qua trợ cấp an sinh xã hội cho hộ nghèo và người bị mất việc; nâng mức thu nhập chịu thuế/giảm thuế suất thu nhập cá nhân; giảm thuế VAT hàng thiết yếu nội địa… Theo chuyên gia này, đây là chính sách vừa lâu dài vừa hạn chế tác động phụ.
Về phía NHNN, trong bối cảnh hiện nay, khó khăn còn kéo dài và khó dự báo, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho rằng, các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp cần thực hiện một cách đồng bộ, có sự chung tay, đồng sức, đồng lòng và nỗ lực hơn nữa của các bộ, ngành, các chủ thể trong nền kinh tế. Từ đó giúp cho khu vực doanh nghiệp sớm phục hồi ổn định và tiếp tục phát triển.
Đối với CSTT, Phó Thống đốc khẳng định, tuy đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trong điều hành nhưng trong thời gian tới, mục tiêu tăng trưởng tín dụng vẫn sẽ phải đặt ra, thông qua một số biện pháp cụ thể. Về phía các NHTM, cần chủ động giảm mặt bằng lãi suất, giảm các loại phí, thể hiện nhiều hơn trách nhiệm với cộng đồng nhưng cũng phải đảm bảo an toàn, không để rơi vào tình trạng yếu kém về tài chính; Đồng thời, tiếp tục cắt giảm thủ tục tiếp cận tín dụng, khuyến khích các doanh nghiệp vay vốn... chính sách cơ cấu, giãn, hoãn lại nợ theo Thông tư 02/2023/TT-NHNN, sẽ tiếp tục được TCTD triển khai và tuỳ điều kiện thực tế sẽ có điều chỉnh phù hợp.
Ngoài ra, việc ứng dụng công nghệ để tăng khả năng tiếp cận vốn cũng là một vấn đề đang được NHNN tích cực chỉ đạo. “Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục điều hành CSTT linh hoạt, hợp lý, phù hợp với Việt Nam”, Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định.
Tin liên quan
Ba sinh viên nhiệt huyết với cộng đồng bi-a 16/05/2024 18:39
Cùng chuyên mục
Giá xăng, dầu tiếp tục giảm khoảng 500 đồng/lít
Tiêu điểm 16/05/2024 15:30
Doanh nghiệp được tự quyết giá xăng dầu
Tiêu điểm 16/05/2024 11:00
Giá vàng đồng loạt giảm
Tiêu điểm 15/05/2024 09:40
[Quy hoạch nguồn lợi thủy sản] Thành lập 27 khu bảo tồn biển
Tiêu điểm 12/05/2024 20:00
Honda Việt Nam thông báo triệu hồi hơn 14.200 ô tô
Tiêu điểm 12/05/2024 06:17
Từ 1/6, tất cả bộ phận một cửa ở Hà Nội thu phí không dùng tiền mặt
Tiêu điểm 11/05/2024 16:45
Các tin khác
Phát triển kinh tế xanh bằng công nghệ số và tự động hóa
Tiêu điểm 11/05/2024 08:40
Vàng SJC lên ngưỡng hơn 92,4 triệu đồng/lượng
Tiêu điểm 10/05/2024 16:01
Giá xăng, dầu đồng loạt giảm đến 1.400 đồng/lít
Tiêu điểm 09/05/2024 15:30
Tiếp tục đấu thầu vàng miếng, Ngân hàng Nhà nước giảm khối lượng tối thiểu
Tiêu điểm 08/05/2024 09:42
Vàng lại tăng nóng, thách thức quản lý thị trường
Tiêu điểm 05/05/2024 19:04
Tài chính xanh: Việt Nam "đi trước về sau"
Tiêu điểm 05/05/2024 06:00
Thủ tướng yêu cầu thanh tra ngay thị trường vàng
Tiêu điểm 03/05/2024 15:59
Xăng RON95-III trở lại mốc gần 25.000 đồng/lít
Tiêu điểm 02/05/2024 15:20
Tháo điểm nghẽn để TP.HCM đón “đại bàng”
Tiêu điểm 01/05/2024 17:02
Tăng trưởng xuất khẩu ngành dệt may chưa ổn định, đơn hàng đã trở lại nhưng giá còn thấp
Tiêu điểm 30/04/2024 16:38
Thủ tướng khảo sát thực tế, thăm hỏi người dân tại tỉnh khô hạn nhất cả nước
Tiêu điểm 29/04/2024 17:52
Thủ tướng kiểm tra hiện trường, đốc thúc nhiều dự án cao tốc trọng điểm vào ngày nghỉ lễ
Tiêu điểm 29/04/2024 16:54
Một số nội dung của Luật Đất đai còn chưa rõ ràng
Tiêu điểm 28/04/2024 12:56
Vì sao doanh nghiệp còn e ngại, chưa mạnh dạn "xuống tiền" mở rộng sản xuất?
Tiêu điểm 27/04/2024 18:08
Khuyến cáo người dân không mua bán ngoại tệ tự do
Tiêu điểm 27/04/2024 18:05
Sửa điều kiện vay vốn của Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa
Tiêu điểm 26/04/2024 21:48
Đề xuất quy định việc áp dụng lãi suất đối với tiền gửi bằng đô la Mỹ
Tiêu điểm 26/04/2024 21:45
"Trong sâu thẳm con tim, tình yêu với các em và với con cái của thầy là một"
Tiêu điểm 25/04/2024 20:27
Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”
Video 20/11/2023 17:25
Trao yêu thương cho em
Video 10/10/2022 14:03
Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia
Video 10/10/2022 13:58
Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật
Video 10/10/2022 13:55
Phổ biến Luật tiếp cận thông tin
Video 10/10/2022 13:52
Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng
Video 23/06/2022 11:00