“Mắt xích” quyết định chuyển đổi số ngân hàng thời AI

Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành động lực định hình lại mọi hoạt động kinh tế - xã hội, yêu cầu về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ngày càng trở nên cấp thiết, đặc biệt đối với lĩnh vực tài chính – ngân hàng. Ngày 8/10/2025, tại Hà Nội, tọa đàm “Phát triển nguồn nhân lực trong thời đại AI” được tổ chức, hướng tới lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo, thúc đẩy thích ứng công nghệ và nâng cao nhận thức về vai trò then chốt của con người trong tiến trình chuyển đổi số của ngành ngân hàng Việt Nam.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, bà Lê Thị Thúy Sen, Tổng Biên tập Thời báo Ngân hàng, nhấn mạnh, với ngành ngân hàng, chuyển đổi số không đơn thuần là áp dụng công nghệ mới mà còn là quá trình thay đổi tư duy, mô hình quản trị và văn hóa tổ chức. “Mỗi cán bộ, mỗi đơn vị đều đang nỗ lực sáng tạo để bắt nhịp với thời đại số. Và chính con người – chứ không phải công nghệ – sẽ quyết định thành công của chuyển đổi số,” bà khẳng định.

Tái cấu trúc lao động và nhu cầu nhân lực mới

Chuyển đổi số đang tác động sâu rộng đến mô hình hoạt động của các tổ chức tín dụng, đặt ra yêu cầu tái cấu trúc lao động mạnh mẽ.

TS. Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc Trường Đào tạo cán bộ Agribank, cho rằng, quá trình này không chỉ là thay đổi công nghệ mà còn là sự chuyển dịch trong văn hóa tổ chức và phương thức làm việc. Nhiều vị trí truyền thống có nguy cơ bị tự động hóa thay thế, trong khi nhu cầu nhân sự công nghệ cao ngày càng gia tăng.

TS. Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc Trường Đào tạo cán bộ Agribank trình bày tham luận tại Tọa đàm.

“Dù công nghệ hiện đại đến đâu, vẫn cần con người vận hành và làm chủ. Nguồn nhân lực, từ lãnh đạo đến nhân viên, chính là nhân tố cốt lõi quyết định thành công của chuyển đổi số,” bà Hà nhấn mạnh.

Với đặc thù là ngân hàng thương mại nhà nước lớn nhất về mạng lưới và nhân sự, phục vụ chủ yếu khu vực nông thôn, Agribank đã sớm xác định đầu tư vào con người là nền tảng cho chiến lược chuyển đổi số. Ngân hàng không chỉ phân bổ nguồn lực lớn cho công nghệ mà còn lan tỏa văn hóa số trong toàn hệ thống, đồng thời áp dụng chính sách lương riêng để thu hút nhân tài công nghệ thông tin.

Một sáng kiến nổi bật là hội thi “Agribanker làm chủ công nghệ trong kỷ nguyên số”, thu hút gần 36.000 cán bộ tham gia, tạo sân chơi trí tuệ, thúc đẩy tinh thần học hỏi và sáng tạo trong toàn hệ thống.

Khoảng trống nhân lực AI và áp lực cung – cầu

Theo TS. Phan Thanh Đức, Trưởng khoa Công nghệ thông tin và Kinh tế số, Học viện Ngân hàng, thị trường lao động công nghệ Việt Nam mỗi năm thiếu khoảng 150.000 – 200.000 nhân lực, trong đó nhóm chuyên về AI là thiếu hụt nghiêm trọng nhất.

TS. Phan Thanh Đức, Trưởng khoa Công nghệ thông tin và Kinh tế số, Học viện Ngân hàng.

Giai đoạn 2025 – 2030, nhu cầu nhân sự AI dự kiến tăng tới 74%, tập trung ở các lĩnh vực như khoa học dữ liệu, kỹ sư vận hành AI, bảo mật – an ninh mạng và đặc biệt là chuyên gia triển khai thực chiến. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về đổi mới đào tạo, gắn kết giữa nhà trường và doanh nghiệp để thu hẹp khoảng cách cung – cầu nhân lực.

PGS, TS. Phạm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc phụ trách Ban Giám đốc Học viện Ngân hàng, nhấn mạnh: phát triển nhân lực số không thể thực hiện đơn lẻ mà cần có sự phối hợp giữa Ngân hàng Nhà nước, cơ sở đào tạo và doanh nghiệp. “Việc đặt hàng đào tạo, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn và tạo cơ hội việc làm cho sinh viên sẽ góp phần hình thành đội ngũ nhân lực trẻ có tri thức, kỹ năng và bản lĩnh làm chủ công nghệ,” bà nói.

“Giữ chân nhân tài bằng ý nghĩa và cơ hội phát triển”

Từ góc độ doanh nghiệp, bà Võ Thị Ngọc Vân, Trưởng phòng Phát triển và Gắn kết nhân tài Home Credit Việt Nam, nhấn mạnh rằng thu hút và giữ chân nhân lực trẻ chất lượng cao không chỉ phụ thuộc vào chế độ đãi ngộ mà còn nằm ở việc giúp họ tìm thấy ý nghĩa và cơ hội phát triển trong công việc.

Theo bà Vân, thế hệ lao động trẻ hiện nay không chỉ tìm kiếm sự ổn định mà còn mong muốn một môi trường học hỏi, trưởng thành và có lộ trình nghề nghiệp rõ ràng. Nếu không nhìn thấy tương lai của mình trong tổ chức, họ sẵn sàng rời đi sau 2 – 3 năm.

“Doanh nghiệp cần xây dựng lộ trình phát triển minh bạch, để mỗi cá nhân biết mình có thể tiến xa đến đâu trong 3, 5 hay 10 năm tới. Khi nhìn thấy tương lai trong tổ chức, họ sẽ gắn bó lâu dài hơn,” bà chia sẻ.

Bà cũng nhấn mạnh vai trò của đội ngũ quản lý trong việc giữ chân nhân viên. Phần lớn trường hợp nghỉ việc xuất phát từ cách quản lý trực tiếp, do đó doanh nghiệp cần đầu tư vào năng lực lãnh đạo để nhà quản lý trở thành người đồng hành và truyền cảm hứng. Cùng với đó, xây dựng văn hóa doanh nghiệp gắn kết, tạo điều kiện để nhân viên kết nối sâu sắc với tổ chức cũng là yếu tố then chốt nuôi dưỡng lòng trung thành.

Các diễn giả tham gia đóng góp ý kiến tại phiên thảo luận.

“Trong thời đại AI, công nghệ có thể thay đổi từng ngày, nhưng giá trị con người vẫn là nền tảng bền vững nhất. Một tổ chức chỉ có thể bứt phá khi biết cách giúp mỗi cá nhân tìm thấy ý nghĩa trong công việc và đồng hành với họ trên hành trình phát triển lâu dài,” bà Vân kết luận.

Những ý kiến tại tọa đàm đều thống nhất rằng AI chỉ phát huy giá trị khi được vận hành bởi đội ngũ có tri thức, kỹ năng và đạo đức nghề nghiệp. Vì vậy, việc đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cần bắt đầu sớm, từ chương trình giáo dục đến mô hình đào tạo gắn với thực tiễn.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa ngân hàng – trường học – doanh nghiệp sẽ tạo ra hệ sinh thái phát triển nhân lực toàn diện, giúp ngành ngân hàng Việt Nam xây dựng đội ngũ có tư duy số, làm chủ công nghệ và thích ứng linh hoạt – yếu tố then chốt để tiên phong đổi mới và phát triển bền vững trong thời đại AI.

Nguồn: “Mắt xích” quyết định chuyển đổi số ngân hàng thời AI