Lãi suất giảm nhưng doanh nghiệp vẫn khó tiếp cận
Song thực tế cho thấy doanh nghiệp khó có thể tiếp cận được nguồn vốn tín dụng, cũng như khả năng hấp thụ dòng vốn này của nền kinh tế ở mức độ nào.
PHÓNG VIÊN: - Hiện một số NH lớn đã giảm lãi suất huy động lẫn cho vay. Khả năng các doanh nghiệp tiếp cận dòng vốn này để phục hồi ra sao, thưa ông?
Ông PHAN LÊ THÀNH LONG: - Việc một số NH tiến hành giảm nhẹ lãi suất, tôi nhận thấy có mấy vấn đề cần lưu ý. Thứ nhất, lãi suất cho vay có thực sự giảm và sẽ giảm bao nhiêu khi lãi suất huy động giảm, đây là điều đến nay vẫn chưa rõ. Trên lý thuyết, lãi huy động giảm có thể làm cơ sở để lãi cho vay giảm.
Song thực tế, lãi cho vay không phụ thuộc quá nhiều vào lãi suất huy động, mà phụ thuộc vào yếu tố rủi ro của doanh nghiệp. Có nghĩa, khi cho vay từng đối tượng doanh nghiệp cụ thể, các NHTM sẽ chấm điểm tín dụng. Theo đó, nếu doanh nghiệp có rủi ro cao, lãi suất cho vay sẽ không giảm. Nhìn vào bức tranh kinh tế và doanh nghiệp hiện nay, tôi cho rằng “sức khỏe” của các doanh nghiệp chưa ổn định, vẫn nhiều khó khăn, nên theo đánh giá sẽ có nhiều rủi ro hơn.
Thứ hai, vốn tín dụng về cơ bản cũng là một loại hàng hóa, có lượng và giá. Doanh nghiệp muốn tăng vốn tín dụng, tức tăng đi vay thì lãi suất cho vay giảm, giá giảm. Nhưng điều này chỉ là một phần của câu chuyện. Phần quan trọng nhất là lượng có thực sự tăng phải do nhu cầu thực về vốn tín dụng của chính doanh nghiệp.
Chúng ta thấy lãi suất cho vay giảm sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp nâng phần lượng - tức khả năng tiếp cận vốn tín dụng dễ dàng và chi phí thấp hơn, nhưng điều này phụ thuộc rất nhiều vào việc doanh nghiệp có làm ăn hiệu quả, có đầu ra cho sản xuất và có nhu cầu mở rộng quy mô đầu tư sản xuất hay không, từ đó mới có nhu cầu về vay vốn tín dụng hay không.
Bởi khi doanh nghiệp có nhu cầu về vốn tín dụng sẽ đòi hỏi dòng tiền trong nền kinh tế phải quay vòng liên tục. Khi đó, vốn tín dụng NH bơm ra thị trường mới đem lại hiệu quả và có ý nghĩa, mới đúng và trúng.
Soi vào thực tế, tôi cho rằng điều này vẫn còn hạn chế do nhu cầu đơn hàng xuất khẩu sụt giảm mạnh, nền kinh tế các quốc gia là thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam, như Mỹ hay EU, đến nay khả năng phục hồi kinh tế và nhu cầu nhập khẩu đơn hàng của họ cũng chưa được cải thiện nhiều.
Cộng hưởng với đó là tình hình thực tế của kinh tế trong nước. Nếu kinh tế trong nước có phục hồi, nhu cầu vay vốn tín dụng của doanh nghiệp mới tăng. Còn trong bối cảnh kinh tế phục hồi chậm chạp, sản xuất vẫn gặp nhiều khó khăn như hiện nay, nhu cầu về vốn vay sẽ thấp, do đó việc giảm lãi suất cũng không thực sự mang nhiều ý nghĩa như kỳ vọng.
- Khả năng giảm lãi suất của các NH sẽ kéo dài bao lâu và thời gian tới liệu sẽ có sự đảo chiều, thưa ông?
- Căn cứ vào lãi suất điều hành của NHNN, năm 2024 sẽ không còn có nhiều dư địa để các NHTM tiếp tục giảm lãi suất, vì có thể nói hiện đã đi vào “vùng đáy”. Về việc lãi suất thấp kéo dài trong bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố cả bên trong lẫn bên ngoài.
Yếu tố bên trong là nếu tình hình phục hồi kinh tế diễn biến tốt, xuất nhập khẩu được cải thiện, lạm phát xuống thấp, có thể làm gia tăng nhu cầu vay vốn và tạo ra áp lực làm lãi suất tăng trở lại. Yếu tố bên ngoài là chính sách lãi suất của các NHTW sẽ có sự điều chỉnh theo bối cảnh cụ thể của các diễn biến kinh tế. Đặc biệt, việc Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) thực thi chính sách tiền tệ ra sao sẽ có ảnh hưởng trực tiếp các nền kinh tế, trong đó có Việt Nam.
Về việc mặt bằng lãi suất trong nước có còn dư địa để giảm tiếp, tôi cho rằng là khó. Bởi lẽ, NHNN khó điều chỉnh đi “ngược dòng” với thế giới, nhất là trong bối cảnh lạm phát của Mỹ gia tăng trở lại, Fed đang cân nhắc việc có giảm lãi suất hay không.
Thực tế cho thấy, khoảng cách chênh lệch lãi suất giữa Mỹ và Việt Nam thời gian qua đang hút lượng lớn dòng tiền từ Việt Nam sang thị trường Mỹ - nơi có lãi suất cao hơn. Cụ thể, trong năm 2023 thị trường chứng khoán Việt Nam đã chứng kiến các nhà đầu tư nước ngoài bán ròng hơn 1 tỷ USD do sự chênh lệch lãi suất.
Về ý kiến lãi suất có thể “đảo chiều” để bật tăng trở lại, tôi cho rằng điều này cũng khó xảy ra. Chính phủ đã đặt mục tiêu rất rõ ràng và chỉ đạo quyết liệt năm nay bằng mọi giá hỗ trợ cho tăng trưởng, phát triển kinh tế, do đó tăng lãi suất sẽ không phải là phương án được tính đến.
- Một vấn đề được đề cập đến khá nhiều trong thời gian qua là khả năng hấp thụ vốn tín dụng của nền kinh tế hiện nay, thưa ông?
- Hiện tại tổng cầu nền kinh tế đang suy giảm, thu nhập và sức mua từ người dân đang rất yếu. Do đó, khả năng hấp thụ vốn tín dụng của doanh nghiệp hiện vẫn rất yếu. Các NH cũng muốn tăng trưởng tín dụng cao, nhưng để tăng trưởng bền vững, tạo ra công ăn việc làm, doanh nghiệp tạo ra giá trị và có lợi nhuận, xuất khẩu tăng trưởng trở lại, cần phải có sự tăng trưởng tín dụng một cách thực chất.
Nghĩa là, tăng trưởng tín dụng phải đi vào các doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng vốn cho các hoạt động sản xuất ra hàng hóa, xuất khẩu, cung cấp các dịch vụ như du lịch, lưu trú, ăn uống. Chỉ khi đó giá trị của tăng trưởng tín dụng mới phản ánh vào nền kinh tế, từ đó phản ánh trên thị trường tài chính.
Tôi cho rằng trong 6 tháng đầu năm 2024, tình hình kinh tế nói chung và tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp nói riêng, sẽ vẫn còn gặp nhiều khó khăn, khi nền kinh tế vẫn chưa phục hồi hoàn toàn.
- Xin cảm ơn ông.
Nhìn vào bức tranh kinh tế và bức tranh doanh nghiệp hiện nay, “sức khỏe” của các doanh nghiệp vẫn chưa ổn định, có nghĩa khả năng giảm lãi suất cho vay đối với từng đối tượng doanh nghiệp cụ thể rất khó xảy ra.
Tin liên quan
Giá xăng, dầu tiếp tục giảm khoảng 500 đồng/lít 16/05/2024 15:30
Cùng chuyên mục
3 yếu tố để tiếp cận tín dụng xanh từ ngân hàng ngoại
Tài chính 16/05/2024 14:00
Hà Nội cần 16 tỷ USD cấp tốc hoàn thành gần 100km đường sắt đô thị đến năm 2030
Kinh tế - Tài chính 16/05/2024 13:00
Nợ xấu ngân hàng lại tăng cao
Kinh tế - Tài chính 16/05/2024 12:00
Nợ xấu tăng nhanh, NHNN dự kiến gia hạn Thông tư 02 đến hết năm 2024
Kinh tế - Tài chính 16/05/2024 08:08
Tín dụng ì ạch - ngân hàng thiếu động lực huy động vốn?
Tài chính 16/05/2024 08:00
Hà Nội kêu gọi đầu tư khu đô thị thông minh - sinh thái hơn 35 ngàn tỷ
Tài chính 16/05/2024 07:00
Các tin khác
Yêu cầu báo cáo đề xuất cho Luật Đất đai có hiệu lực sớm từ 1/7/2024
Kinh tế 16/05/2024 06:00
Lỗ 4 năm liên tiếp, Đường Man không thể trả lãi, gốc trái phiếu
Chứng khoán 15/05/2024 19:00
Doanh nghiệp muốn bỏ Quỹ Bình ổn giá xăng dầu, Bộ Công thương vẫn muốn giữ
Kinh tế - Tài chính 15/05/2024 11:05
Hoàn thiện pháp lý để phát triển hoạt động cho thuê tài chính
Tài chính 15/05/2024 09:00
Áp lực trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn lớn nhất trong 3 năm
Chứng khoán 15/05/2024 08:00
Tình trạng liên đới CIC của MB hiện ra sao?
Tài chính 15/05/2024 07:00
Gói tín dụng ưu đãi cho nhà ở xã hội: Vì sao giải ngân nhỏ giọt?
Tài chính 15/05/2024 05:00
Nhiều đồng tiền châu Á chịu sức ép lớn từ USD
Kinh tế 14/05/2024 18:00
Công ty vận hành đường sắt Cát Linh - Hà Đông báo lãi đậm
Kinh tế - Tài chính 14/05/2024 17:37
Xây dựng không phép, Công ty TNHH Ja Solar Ne Việt Nam bị phạt 130 triệu đồng
Kinh tế - Tài chính 14/05/2024 17:21
Đấu thầu vàng khởi sắc, giá vàng giảm 1 triệu đồng/lượng
Kinh tế - Tài chính 14/05/2024 17:12
Cổ đông VPBank chuẩn bị nhận 7.900 tỷ đồng cổ tức vào cuối tháng 5
Tài chính 14/05/2024 14:00
Tiềm năng bứt tốc nào cho mảng BĐS bán lẻ Việt Nam trong năm 2024?
Thị trường 14/05/2024 13:00
Lăng kính chứng khoán 14/5: Tạm ngưng mua mới
Chứng khoán 14/05/2024 08:49
Eximbank và Viettel ký thỏa thuận hợp tác toàn diện
Tài chính 14/05/2024 08:00
Tỷ giá có dấu hiệu hạ nhiệt
Kinh tế 13/05/2024 14:00
Người dân "khóc" vì giá vàng, chuyên gia kiến nghị dừng đấu thầu
Kinh tế 13/05/2024 06:00
Ngân hàng tăng cường huy động qua kênh trái phiếu
Tài chính 12/05/2024 18:26
Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”
Video 20/11/2023 17:25
Trao yêu thương cho em
Video 10/10/2022 14:03
Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia
Video 10/10/2022 13:58
Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật
Video 10/10/2022 13:55
Phổ biến Luật tiếp cận thông tin
Video 10/10/2022 13:52
Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng
Video 23/06/2022 11:00