"Nói kinh tế đang phục hồi chỉ là khích lệ, nhìn sâu vào bản chất vẫn rất khó khăn"
Nền tảng phục hồi chưa vững chắc
Theo ông Thế Anh, nhìn vào tăng trưởng các nhóm ngành trong quý II có thể thấy nền tảng phục hồi chưa chắc chắn. Mặc dù tăng trưởng GDP quý II cải thiện hơn so với quý I nhưng vẫn còn ở dưới xa con số trung bình 5 năm của giai đoạn trước COVID-19. Trong quý II, nhiều ngành nghề suy giảm mạnh đặc biệt những ngành liên quan công nghiệp chế biến chế tạo, hướng đến xuất khẩu.
“Công nghiệp chế biến chế tạo liên quan đến xuất khẩu và bất động sản sụt giảm mạnh dịch vụ lưu trú và ăn uống không còn đột biến; dịch vụ tài chính tăng chậm lại trong khi kinh doanh bất động sản tiếp tục suy giảm. Tăng trưởng GDP quý II được hỗ trợ nhiều bởi khu vực xây dựng (chủ yếu đến từ đầu tư công). Hay nói một cách khác tăng trưởng quý II đến từ những thứ không phải mang ý nghĩa phục hồi chắc chắn của nền kinh tế”, ông Thế Anh bình luận.
Về sự sụt giảm mạnh của khu vực sản xuất, có một điểm bất thường được các chuyên gia chỉ ra là giá trị tăng thêm toàn ngành công nghiệp nói chung và sản xuất chế biến chế tạo nói riêng trong quý II lần lượt tăng 1,56% và 1,18%, nhưng chỉ số sản xuất của các ngành này gần như không đổi. Trong điều kiện bình thường với cấu trúc của nền kinh tế trước năm 2022, giá trị tăng thêm của sản xuất công nghiệp phải tăng thấp hơn so với chỉ số sản xuất công nghiệp, nhưng từ năm 2022 đến nay thì ngược lại, điều này thể hiên sự bất thường của nền kinh tế.
Với những thực tế trên, ông Thế Anh nhấn mạnh "kinh tế đang hồi phục là câu nói mang tính khích lệ, nhìn sâu vào bản chất kinh tế vẫn rất khó khăn”.
Trong khi đó, cả ba động lực từ phía cầu đều suy yếu, “ngoại trừ đầu tư công tăng khá, các thành phần đầu tư khác đều sụt giảm mạnh”.
“Đầu tư Nhà nước tăng mạnh nhưng còn dưới xa so với kế hoạch do nhiều nguyên nhân như thiếu động lực, vướng pháp lý, giá nguyên vật liệu cao; đầu tư tư nhân tăng rất chậm do lãi suất cao, khó tiếp cận tín dụng và phát hành trái phiếu/cổ phiếu, và đặc biệt là do niềm tin giảm sút. FDI ổn định, tuy nhiên khó tăng mạnh cho tới khi kinh tế thế giới và xuất khẩu hồi phục. Trong khi đó, xuất khẩu đang giảm dần qua các quý, cho thấy tình hình đang xấu", ông Thế Anh nói.
Trong khi đó, lạm phát bắt đầu giảm mạnh từ cuối năm 2022, một phần thể hiện sức cầu yếu của nền kinh tế, thu nhập của người dân giảm sút. Ngoài ra, thị trường tài sản của Việt Nam giảm rất mạnh từ cuối quý IV đến quý I năm nay kéo theo tiêu dùng cắt giảm nhanh. Hai yếu tố khác khiến lạm phát giảm còn do cung tiền tăng chậm, lãi suất cao và giá các loại nguyên nhiên vật liệu giảm đáng kể so với 2022.
Tuy nhiên, theo chuyên gia Phạm Thế Anh, điểm cần lưu ý là lạm phát lõi đang giảm rất chậm, bình quân 6 tháng đầu năm 2023, lạm phát cơ bản tăng 4,74%.
Nền kinh tế cần chi tiêu nhiều hơn
PGS.TS Phạm Thế Anh đánh giá, nền kinh tế tăng trưởng hồi phục nhẹ nhưng ở mức thấp so với điều kiện bình thường và có nguy cơ tăng trưởng thấp kéo dài. Trong khi đó các đối tác thương mại lớn tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất cao, ít nhất là trong phần còn lại của năm.
“Để kích thích tổng cầu cần khuyến khích đầu tư tư nhân thông qua tiếp tục hạ lãi suất cho vay, từ đó giảm chi phí vốn, tăng khả năng tiếp cận vốn trên thị trường chứng khoán, kích thích được tiêu dùng nhờ sự hồi phục của thị trường tài sản. Đặc biệt, cần giảm lãi suất cho vay chứ không phải giảm lãi suất huy động do giảm lãi suất chính sách đã đến điểm giới hạn.”, ông Phạm Thế Anh nhấn mạnh.
Tuy nhiên, chính sách kích cầu đầu tư tư nhân cũng gặp một số rào cản như tỷ lệ tín dụng và M2/GDP cao, lạm phát cơ bản giảm chậm dẫn tới ít không gian để giảm thêm lãi suất huy động. Hơn nữa còn gặp giới hạn về lãi suất thực dương; bất ổn tỷ giá.
Hơn nữa, chính sách kích thích bằng biện pháp tiền tệ ít hiệu quả với kích thích đầu tư của khu vực doanh nghiệp khi doanh nghiệp vẫn còn bi quan về triển vọng nền kinh tế và khi sức cầu tiêu thụ hàng hóa của doanh nghiệp còn thấp. Vì vậy trong giai đoạn này cần ưu tiên sử dụng chính sách tài khóa.
PGS.TS Phạm Thế Anh cho rằng, nền kinh tế lúc này rất cần chính sách tài khóa nghịch chu kỳ. Tức là khi nền kinh tế suy thoái thì cần chi tiêu nhiều hơn, giảm thu thuế để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân.
Ngoài ra cần tiếp tục đẩy nhanh đầu tư công, tập trung vào các dự án cơ sở hạ tầng, tránh dàn trải. Bên cạnh đó, phát triển nhà ở xã hội đáp ứng nhu cầu thực và xây dựng mới các trường học công đáp ứng đủ nhu cầu xã hội.
"Trong bối cảnh hiện nay, đầu tư công tập trung vào các lĩnh vực trên sẽ vừa cải thiện tổng cầu ngắn hạn, vừa giúp cho tổng cung trong dài hạn", ông nói.
Nguồn: "Nói kinh tế đang phục hồi chỉ là khích lệ, nhìn sâu vào bản chất vẫn rất khó khăn"
Tin liên quan
Dòng tiền đầu tư bất động sản chảy về thị trường tỉnh 05/10/2024 13:56
Đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Thời khắc đã điểm 05/10/2024 15:05
Cùng chuyên mục
Hội Doanh nghiệp trẻ Hà Nội tổ chức “Tết Doanh nhân trẻ 2024 – Future Wave”
Góc nhìn chuyên gia 04/10/2024 13:00
Bình đẳng giới - Động lực cho tăng trưởng kinh tế
Góc nhìn chuyên gia 28/09/2024 07:00
Giá vàng có thể bứt phá lên mức cao
Góc nhìn chuyên gia 27/09/2024 17:00
Vinatex, Hanosimex đồng loạt muốn thoái sạch vốn tại doanh nghiệp may hơn 60 năm tuổi
Góc nhìn chuyên gia 27/09/2024 13:00
"Ghế nóng" CEO các tập đoàn bán lẻ
Góc nhìn chuyên gia 23/09/2024 14:00
Thủ tướng: Tránh tình trạng việc nhỏ cũng phải trình lên cấp Trung ương
Góc nhìn chuyên gia 23/09/2024 10:14
Các tin khác
GS. TSKH Nguyễn Mại: Chưa nên tăng thuế tiêu thụ đặc biệt trong 2-3 năm tới
Góc nhìn chuyên gia 22/09/2024 11:36
Đã đến lúc người Việt cần quan tâm đến kế hoạch hưu trí của mình
Góc nhìn chuyên gia 22/09/2024 06:00
Xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo
Góc nhìn chuyên gia 21/09/2024 12:00
“Bước lùi” của McDonald’s tại Việt Nam?
Góc nhìn chuyên gia 20/09/2024 14:00
Chất lượng lao động vẫn là bài toán khó giải
Góc nhìn chuyên gia 15/09/2024 13:51
Trạm sạc nhượng quyền: Cánh cửa kinh doanh “một vốn nhiều lời” rộng mở dành cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa
Góc nhìn chuyên gia 13/09/2024 17:00
3 bài học đáng giá của CEO VNG Lê Hồng Minh
Góc nhìn chuyên gia 12/09/2024 16:18
Nguồn nhân lực hạnh phúc
Góc nhìn chuyên gia 12/09/2024 08:00
Doanh nghiệp “ứng phó” với tấn công mạng
Góc nhìn chuyên gia 07/09/2024 11:00
Điện mặt trời mái nhà: Cần minh bạch sản lượng công suất đấu nối, lắp đặt
Góc nhìn chuyên gia 04/09/2024 05:00
Bảo đảm tính thống nhất về điều kiện của tổ chức hành nghề thăm dò khoáng sản
Góc nhìn chuyên gia 03/09/2024 12:00
Hé lộ những "tay chơi" trong cuộc đua khoáng sản ở châu Phi
Góc nhìn chuyên gia 02/09/2024 18:00
Đòn bẩy cho sức phát triển thời kỳ mới
Góc nhìn chuyên gia 27/08/2024 15:28
Chủ tịch YBA Lê Trí Thông: Các doanh nghiệp gần chạm điểm tới hạn
Góc nhìn chuyên gia 24/08/2024 18:15
Tạo động lực thu hút đầu tư ngành điện
Góc nhìn chuyên gia 22/08/2024 13:00
Cần nhiều giải pháp phát triển điện mặt trời mái nhà
Góc nhìn chuyên gia 12/08/2024 10:30
Áp lực lạm phát đang trở lại - E ngại đến từ đâu?
Góc nhìn chuyên gia 04/08/2024 05:00
Hai mặt của cơ chế thuê đất trả tiền hằng năm
Góc nhìn chuyên gia 02/08/2024 06:00
WORLDBANK DỰ BÁO KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2024 VÀ NĂM 2025 | NHỊP ĐẬP THỊ TRƯỜNG #62
Video 24/05/2024 15:33
Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”
Video 20/11/2023 17:25
Trao yêu thương cho em
Video 10/10/2022 14:03
Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia
Video 10/10/2022 13:58
Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật
Video 10/10/2022 13:55
Phổ biến Luật tiếp cận thông tin
Video 10/10/2022 13:52
Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng
Video 23/06/2022 11:00