Những xu hướng thay đổi hành vi mua sắm của người tiêu dùng

Người tiêu dùng ưa thích chọn các cửa hàng tiện lợi để mua sắm - Ảnh minh họa.

Báo cáo Xu hướng mua sắm của NIQ, công ty hàng đầu thế giới về hành vi tiêu dùng và nhu cầu mua sắm của khách hàng cho biết, nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng nhanh chóng trong quý I/2024 so với cùng kỳ năm ngoái nhờ sự đóng góp của các ngành công nghiệp và xây dựng. Trong khi đó, ngành hàng FMCG đang trên đà chững lại về mức tăng sản lượng dù giá cả đã bắt đầu ổn định và có ghi nhận tăng trưởng đến từ các mặt hàng mùa lễ hội.

Báo cáo mới nhất của NIQ cũng tiết lộ những xu hướng thay đổi trong hành vi mua sắm, thể hiện qua những thay đổi trong quá trình ra quyết định mua hàng như:

Thứ nhất, người mua sắm thay việc đi đến các siêu thị bằng các kênh mua hàng mới: Số lượt ghé thăm siêu thị để mua thực phẩm tươi sống đang giảm dần, khi ngày càng nhiều người mua sắm chuyển sang các cửa hàng nhỏ hơn như cửa hàng tiện lợi và các kênh mua sắm trực tuyến.

Thứ hai, lập kế hoạch và mua hàng ngẫu hứng: 88% người mua sắm các mặt hàng tạp hóa cho gia đình sẽ lên kế hoạch mua sắm trước, nhưng gần như tất cả đều sẽ có những quyết định bất chợt khi đi mua hàng. Điều này khẳng định tầm quan trọng của hoạt động tiếp thị tại điểm bán hàng (in-store marketing) cũng như các chiến lược khuyến mãi để kích thích các quyết định mua hàng ngẫu hứng.

Báo cáo của NIQ cũng chỉ ra rằng, có đến 93% người mua sắm thường mua thêm các mặt hàng tạp hóa mà họ không định mua từ trước, cho thấy các chương trình khuyến mại hoặc ưu đãi có thể tác động đến quyết định mua hàng theo cảm hứng.

Thứ ba, nghiên cứu trước khi mua: Khoảng 30% người mua sắm sẽ tìm kiếm thông tin trực tuyến trước khi quyết định mua hàng tạp hóa, mặc dù đây là những hàng hóa đã quen thuộc với họ. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo sự hiện diện trên các nền tảng trực tuyến đối với các nhà sản xuất & nhà bán lẻ. Các kênh trên nền tảng số cũng có thể trở thành những điểm chạm cung cấp thông tin cho người mua sắm, và có thể được tận dụng để tương tác với họ một cách hiệu quả.

Xu hướng mua sắm trực tuyến (online shopping) đang trỗi dậy - Ảnh minh họa.

NIQ cũng cho rằng, xu hướng mua sắm trực tuyến (online shopping) đang trỗi dậy. Theo đó, tỉ lệ mua sắm trực tuyến đang ngày càng gia tăng tại Việt Nam, đặc biệt là khi người mua sắm dần chuyển sang các nền tảng thương mại điện tử, siêu ứng dụng và ứng dụng hoặc trang web của các nhà bán lẻ với kênh phân phối hiện đại (modern trade).

Sự chuyển dịch này thể hiện rõ ràng nhất ở ngành hàng phi thực phẩm và sản phẩm chăm sóc cá nhân, trong khi với mặt hàng thực phẩm và đồ uống thì các kênh phân phối truyền thống (traditional trade) vẫn chiếm ưu thế. Sự tiện lợi và việc không cần đến thanh toán tiếp xúc (contactless) đã khiến mua sắm trực tuyến trở thành lựa chọn ưa thích của nhiều người mua sắm Việt Nam.

Cũng theo NIQ, người mua sắm Việt Nam đang ngày càng khó tính và nhạy cảm về giá hơn, nhất là khi có những biến động về giá trên thị trường. Mặc dù hành vi tìm kiếm ưu đãi vẫn đang tăng trưởng nhưng người mua sắm vẫn thể hiện sự sẵn sàng chi trả chi phí cao hơn cho các thương hiệu uy tín và sản phẩm chất lượng cao. Người mua sắm Việt Nam vẫn trung thành với các thương hiệu đáng tin cậy nhưng cũng có sự quan tâm và khám phá các nhãn hàng riêng (private labels), đặc biệt với các mặt hàng thiết yếu.

“Người mua sắm Việt Nam cũng đã dần quen trước việc các thương hiệu và sản phẩm mới ra đời, nhưng không dễ để khiến họ thấy háo hức, muốn được trải nghiệm như trước. Các thương hiệu sẽ cần tìm điểm cân bằng giữa giá cả cạnh tranh và chất lượng sản phẩm cao để đáp ứng kỳ vọng của người tiêu dùng”, NIQ đánh giá.

Nguồn: Những xu hướng thay đổi hành vi mua sắm của người tiêu dùng