Phát triển kinh tế xanh bằng công nghệ số và tự động hóa

Kết nối rộng rãi nhà khoa học và cộng đồng doanh nghiệp

Trước đó, sáng ngày 9/5, cũng tại Đại học Hàng hải Việt Nam, Ban tổ chức đã khai mạc Triển lãm quốc tế về Điều khiển, Tự động hóa và Diễn đàn doanh nghiệp - là các hoạt động mở màn cho VCCA 2024.

Từ tháng 9/2012, Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1393/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh thời kỳ 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2050. Chính phủ khẳng định: “Tăng trưởng xanh là một nội dung quan trọng của phát triển bền vững, đảm bảo phát triển kinh tế nhanh, hiệu quả, bền vững và góp phần quan trọng thực hiện Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu”.

Quang cảnh buổi khai mạc hội nghị.

Kể từ năm 2011, định kỳ hai năm một lần, VAA chủ trì tổ chức Hội nghị khoa học và Triển lãm quốc tế về Điều khiển và Tự động hóa. VCCA - 2024 là sự kiện đánh dấu nhiều năm liền nhận được sự bảo trợ và ủng hộ của Bộ Khoa học & Công nghệ, Bộ Công Thương, Liên hiệp các Hội Khoa học & Kỹ thuật Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam...

Năm nay VCCA lần đầu tiên được tổ chức tại thành phố Hải Phòng, thành phố công nghiệp lớn của cả nước và là một cực phát triển quan trọng trong tam giác phát triển Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, là động lực phát triển của vùng Bắc bộ và của cả nước.

Kinh tế xanh là xu hướng tất yếu trong bối cảnh thế giới cũng như tại Việt Nam hiện nay nhằm đạt được sự tăng trưởng kinh tế, trong khi vẫn duy trì sự bền vững về môi trường và công bằng xã hội. Văn kiện Đại hội XIII đã nhấn mạnh: "Tiếp tục đẩy mạnh đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế, chuyển mạnh nền kinh tế sang mô hình tăng trưởng dựa trên tăng năng suất, tiến bộ khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, nhân lực chất lượng cao, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả các nguồn lực để nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo, phát triển các ngành, lĩnh vực, các doanh nghiệp trên nền tảng ứng dụng mạnh mẽ các thành tựu của khoa học và công nghệ, nhất là cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; phát triển các sản phẩm có lợi thế cạnh tranh, sản phẩm công nghệ cao, có giá trị gia tăng cao, thân thiện với môi trường, tham gia có hiệu quả vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu".

Để góp phần vào thực hiện chủ trương chung của Đảng và Nhà nước, đồng thời cũng xác định được khoa học công nghệ có vai trò quan trọng trong giải quyết 3 trụ cột chính của phát triển kinh tế xanh là: Công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ, từ tháng 3/2023, Ban tổ chức VCCA 2024 đã xác định “Tự động hóa và Chuyển đổi số thúc đẩy phát triển kinh tế xanh” là chủ đề của hội nghị năm nay.

Ông Nguyễn Quân, Chủ tịch Hội Tự động hóa Việt Nam - Chủ tịch VCCA 2024 phát biểu tại lễ khai mạc.

Phát biểu khai mạc hội nghị, ông Nguyễn Quân - Chủ tịch Hội Tự động hóa Việt Nam, Chủ tịch VCCA 2024 Việt Nam cho biết, Việt Nam đang bước vào năm thứ 5 thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, bước sang năm thứ 4 thực hiện Chương trình chuyển đổi số quốc gia. Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước, chúng ta đã rất quyết liệt thực hiện và đã có những thành công bước đầu.

Áp lực chuyển đổi số ở mọi lĩnh vực

Chính phủ đặt mục tiêu kinh tế số chiếm 20% GDP vào năm 2025 và 30% GDP vào năm 2030. Theo báo cáo, năm vừa qua, kinh tế số của chúng ta đã đạt được xấp xỉ 16% GDP. Đây là mục tiêu đầy khó khăn và thách thức. Tuy nhiên, có thuận lợi là cộng đồng các nhà khoa học luôn quan tâm đồng hành cùng Chương trình chuyển đổi số quốc gia. Hiện nay hầu hết dịch vụ công đã được thực hiện trên môi trường số, xã hội số bước đầu cùng có những tiến bộ. Tuy nhiên, kinh tế số - một trong ba trụ cột của Chính phủ số còn nhiều thách thức.

Hoạt động chuyển đổi số còn nhiều khó khăn, mặc dù có sự đồng hành nhưng nhận thức cũng như năng lực thực hiện còn có hạn chế. Hội Tự động hóa Việt Nam nhận thức được điều đó, vì vậy kỳ vọng VCCA 2024 là dịp kết nối các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp… để cùng nhau thảo luận, giới thiệu các kết quả nghiên cứu, công nghệ mới để tiến tới đạt mục tiêu đặt ra.

Trong sự kiện này, VAA nhận được sự ủng hộ, phối hợp của cộng đồng doanh nghiệp, các nhà khoa học. Ông Nguyễn Quân mong rằng sau sự kiện còn có nhiều kết nối bởi vì tự động hóa là công nghệ quan trọng, dù là trong AI, IoT, Bigdata… thì VAA cũng sẽ đồng hành được với giới doanh nghiệp và các nhà khoa học để tham gia cùng chương trình chuyển đổi số quốc gia.

Ông Huỳnh Thành Đạt - Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ phát biểu tại lễ khai mạc.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt đánh giá cao Hội Tự động hóa Việt Nam, với bề dày 30 năm hoạt động đã có nhiều đóng góp to lớn trong việc kết nối giữa các nhà khoa học trong và ngoài nước, các tổ chức và doanh nghiệp lĩnh vực điều khiển, tự động hóa, tạo điều kiện phát huy hiệu quả mọi nguồn lực của ngành trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Bên cạnh đó, diễn đàn VCCA là hoạt động thường niên của Hội Tự động hóa Việt Nam, qua 13 năm triển khai, VCCA đã trở thành một diễn đàn lớn, có uy tín trong nước và quốc tế, với sự tham gia của nhiều nhà khoa học, chuyên gia công nghệ, nhà sản xuất hàng đầu trong nước và quốc tế trong lĩnh vực điều khiển và tự động hóa.

Bộ Khoa học và Công nghệ luôn hoan nghênh, ủng hộ và đồng hành với Hội Tự động hóa Việt Nam trong thời gian qua. Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đánh giá cao sự có mặt của các nhà nghiên cứu, các nhà sản xuất trong nước và quốc tế đã dành thời gian quí báu của mình tham gia diễn đàn này nhằm đóng góp cho cộng đồng những kết quả nghiên cứu mới nhất của mình trong lĩnh vực quan tâm của hội nghị. Bộ Khoa học và Công nghệ cũng mong rằng qua hội nghị này, mối quan hệ thân hữu giữa các nhà khoa học, doanh nghiệp trong nước và quốc tế có cùng mối quan tâm sẽ được nâng lên một mức độ cao hơn.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn thay mặt lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, bản thân cũng là người có chuyên môn trong ngành Kỹ thuật điều khiển và Tự động hóa, từng đảm nhiệm vai trò giảng dạy, đến quản lý trong trường đại học nên rất phấn khởi vì các hoạt động của Hội Tự động hóa Việt Nam mang lại nhiều đóng góp cho ngành, cho xã hội.

“Tự động hóa luôn là lĩnh vực thầm lặng, không nóng như AI, bán dẫn nhưng luôn có đóng góp trong nền kinh tế. Chúng tôi luôn đánh giá cao vai trò của các nhà khoa học, các nhà đào tạo, đặc biệt vai trò của Hội Tự động hóa Việt Nam trong vai trò kết nối được các nhà khoa học, doanh nghiệp. Mỗi kỳ hội nghị hằng năm luôn có sự đổi mới, gắn kết 3 nhà, từ đó gắn kết nguồn nhân lực chất lượng cao, từ đó gắn kết nghiên cứu với đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ. Chúng tôi kỳ vọng vai trò của Hội tiếp tục được phát huy để gắn kết đào tạo nhân lực chất lượng cao. Đất nước chúng ta đang đứng trước cạnh tranh mạnh mẽ trên trường quốc tế, trong đó có nguồn nhân lực. Suy cho cùng chúng ta vẫn cần nhân lực chất lượng cao”, Thứ trưởng cho biết.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn phát biểu tại buổi lễ.

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn đề nghị: Thứ nhất, trong xu thế chuyển đổi số, chuyển đổi xanh vai trò của các kỹ sư tự động hóa là không thể thiếu do đó cần vai trò gắn kết các nhà để tăng chất lượng và số lượng đào tạo ngành Điều khiển - Tự động hóa. Trong những năm gần đây nguồn đào tạo tiến sĩ ngành có xu thế giảm là đang đi ngược lại với xu thế công nghệ; Thứ hai, tranh thủ tận dụng được các tiến bộ của các ngành khác như AI, bán dẫn, công nghệ số để làm sao tận dụng được các tiến bộ công nghệ đó phát triển tự động hóa; Thứ ba, với vai trò kết nối, VAA thu hút được đội ngũ các chuyên gia quốc tế, người Việt Nam ở nước ngoài cùng tham gia đào tạo nhân lực chất lượng cao, từ đó vươn tầm, nâng tâm quốc tế để phát triển công nghệ tự động hóa trong nước.

PGS.TS. Thái Quang Vinh, Trưởng Ban chương trình hội nghị cho biết: “Tiêu chí của hội nghị là Tự động hóa và Chuyển đổi số thúc đẩy phát triển kinh tế xanh. Tiêu chí đó thể hiện mong muốn của cộng đồng Tự động hóa chúng ta đóng góp vào nỗ lực của quốc gia trong quá trình chuyển dịch để hướng đến tăng trưởng xanh, phát triển kinh tế số, kinh tế tuần hoàn. Ban chương trình đánh giá cao việc các tác giả bài báo đã bám sát các mảng nội dung truyền thống của hội nghị, đồng thời có nhiều tác giả đã đề cập đến những hướng thời sự trong các lĩnh vực robot, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo và các vấn đề khác liên quan các đối tượng ứng dụng mới như UAV, ngôn ngữ, tín hiệu não”.

Bộ Khoa học và Công nghệ đặt hàng Hội Tự động hóa Việt Nam

Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh, Đảng, Nhà nước và Chính phủ luôn quan tâm đến khoa học và công nghệ, coi khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, trong đó tự động hóa đã được xác định là một trong những công nghệ cao, hướng công nghệ ưu tiên trong Luật Công nghệ cao và Chiến lược phát triển khoa học và công nghệ giai đoạn 2021-2030.

Do đó, thông qua hội nghị, Bộ Khoa học và Công nghệ đặt hàng một số nội dung đối với Hội Tự động hóa Việt Nam trong thời gian tới như sau:

Một là, với vai trò là đầu mối tập hợp và đoàn kết trí thức khoa học và công nghệ trong và ngoài nước, đề nghị Hội Tự động hóa Việt Nam tăng cường hơn nữa việc kết nối, chuyển giao công nghệ từ các nhà cung cấp công nghệ tiên tiến trên thế giới nhằm đẩy mạnh ứng dụng các công nghệ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư trong lĩnh vực điều khiển, tự động hóa. Trong đó, chú trọng phát triển sản xuất thông minh, tích hợp công nghệ quản lý trong doanh nghiệp, đồng thời ứng dụng “tự động hóa và chuyển đổi số thúc đẩy phát triển kinh tế xanh” trên nền tảng số, kết hợp xử lý dữ liệu lớn bằng trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây, blockchain, lĩnh vực robot, UAV; huy động các nhà khoa học, các chuyên gia hàng đầu trong nước và quốc tế tập trung giải quyết các bài toán mang tính đột phá gắn với chuyển đổi số giúp cải thiện và nâng cao mức độ tự động hóa đối với sản phẩm công nghiệp, nông nghiệp, trang thiết bị y tế, thành phố thông minh và dịch vụ của Việt Nam cạnh tranh với các sản phẩm cùng loại của các nước tiên tiến trên thế giới.

Hai là, phối hợp cùng với Bộ Khoa học và Công nghệ để đẩy mạnh hỗ trợ các tổ chức, doanh nghiệp Việt trong lĩnh vực tự động hóa thực hiện nghiên cứu, ứng dụng, cải tiến công nghệ và chuyển đổi số theo hướng xanh, sạch, sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả thông qua các Chương trình khoa học và công nghệ cấp quốc gia. Đặc biệt, Chương trình khoa học và công nghệ cấp quốc gia giai đoạn đến năm 2030: “Nghiên cứu phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ phát triển Chính phủ số và đô thị thông minh”, mã số: KC.01/21-30; “Nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ cơ khí và tự động hóa”, mã số: KC.03/21-30; Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao đến năm 2030 nhằm hỗ trợ nghiên cứu, phát triển các công nghệ lõi trong lĩnh vực cơ khí - tự động hóa; thành phố thông minh, giao thông thông minh; phát triển công nghệ cao và sản phẩm công nghệ cao thuộc lĩnh vực tự động hóa.

Ba là, Bộ Khoa học và Công nghệ rất mong nhận được các ý kiến góp ý từ Hội Tự động hóa Việt Nam đối với việc xây dựng chính sách, pháp luật về KH, CN&ĐMST. Với kinh nghiệm thực tiễn sâu sắc, mạng lưới liên kết rộng khắp với các nhà khoa học, các doanh nghiệp trong nước và quốc tế về lĩnh vực điều khiển và tự động hóa, Bộ Khoa học và Công nghệ tin rằng, những góp ý của Hội sẽ cung cấp nhiều luận cứ sắc bén cho quá trình xây dựng chính sách ngày càng sát thực tiễn hơn giúp cho Chính phủ quản lý nhà nước về khoa học và công nghệ ngày càng hiệu quả.

Nguồn:Phát triển kinh tế xanh bằng công nghệ số và tự động hóa