Cần tỉnh táo để không trở thành "con mồi" của đối tượng lừa đảo chuyển tiền qua ngân hàng

Thời gian vừa qua, các đối tượng lừa đảo chuyển tiền qua ngân hàng liên tục thay đổi thủ đoạn và rất tinh vi. Đã có rất nhiều người trở thành nạn nhân khi kẻ xấu đã sử dụng công nghệ Deepfake và trí tuệ nhận tạo AI.

Thủ đoạn ngày càng tinh vi

Mặc dù đã đưa ra rất nhiều lời cảnh báo nhưng tình trạng người dân bị lừa đảo qua hình thức chuyển tiền qua ngân hàng vẫn chưa có dấu hiệu giảm.

Đơn cử như chị Nguyễn Thị Thành (Thanh Oai, Hà Nội), mới đây cũng là “con mồi” của những kẻ lừa đào. Khoảng đầu tháng 6/2024, chị bị lừa đảo với tổng số tiền lên đến 200 triệu đồng. Theo đó, một người thân trong gia đình chị hiện đang sinh sống tại Cộng hoà Liên bang Đức có nhắn tin cho ông qua ứng dụng nhắn tin Messenger của mạng xã hội Facebook.

Không biết rằng tài khoản mạng xã hội của người thân đã bị các đối tượng lừa đảo lấy mất và nhắn tin cho nhiều người vay tiền, chị Thành tin rằng đó là người thân của mình và gửi tiền liên tiếp 3 lần đến cho số tài khoản mà các đối tượng lừa đảo cung cấp.

“Sau khi phát hiện bị lừa, tôi đã liên hệ với ngân hàng và phía cơ quan công an để trình báo, nhưng đến nay vẫn chưa tìm được các đối tượng lừa đảo. Tôi cũng không ngờ bây giờ chúng lại có những thủ đoạn tinh vi đến thế”.

Tương tự trường hợp của chị Thành, ông Lê Văn M (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, ông bị lừa mất số tiền 20 triệu đồng vì nhấn vào đường link giả mạo thu tiền hoá đơn hàng tháng.

Có thể thấy, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra liên tục, tại nhiều địa phương, gây bức xúc trong dư luận xã hội, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống nhân dân. Các đối tượng sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi, liên tục thay đổi, sử dụng số điện thoại rác, tài khoản ngân hàng, tài khoản mạng xã hội ảo, nhằm trốn tránh, xóa dấu vết sau khi chiếm đoạt tiền.

Theo Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), trong năm 2023, tổng số tiền người dân bị các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt trên mạng khoảng 8.000 - 10.000 tỷ đồng, tăng gấp rưỡi so với năm 2022. Đây là con số dựa trên những sự việc người dân đến trình báo cơ quan công an.

Bộ Công an cũng cho biết, trong năm qua đã khởi tố 1.500 vụ án vì tội lừa đảo trên không gian mạng. Cũng trong thời gian này, Bộ Thông tin và Truyền thông đã nhận được gần 17.400 phản ánh về trường hợp lừa đảo trực tuyến hướng đến người dùng Internet Việt Nam với tổng số tiền người dân bị lừa đảo được ghi nhận hơn 300 tỷ đồng.

Các đối tượng lừa đảo liên tục thay đổi phương thức và ngày càng tinh vi.

91% vụ lừa đảo liên quan đến lĩnh vực tài chính

Theo thống kê trên cổng cảnh báo an toàn thông tin ghi nhận, gần 16.000 phản ánh lừa đảo trực tuyến, gây thiệt hại hơn 390 nghìn tỷ đồng, tương đương 3,6% GDP; trong đó 91% liên quan lĩnh vực tài chính, tăng 64,78% so với năm 2022, tỷ lệ người dùng nhận tin nhắn, cuộc gọi lừa đảo trực tuyến là 73%.

Cần sự chung tay nhiều người

Nói về các thủ đoạn lừa đảo phổ biến hiện nay, ông Nguyễn Thăng Long - Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) cho biết, hiện nay có các dạng lừa đảo phổ biến như chiếm tiền trực tiếp của khách hàng bằng cách giả mạo tài khoản người khác, đánh vào tâm lý, lợi dụng sự tin tưởng để lừa đảo bạn bè người thân của họ chuyển tiền. Bên cạnh đó, các đối tượng còn giả mạo cơ quan chức năng, đánh vào tâm lý, sự sợ hãi hoặc lòng tham để lừa đảo ép chuyển, hoặc chiếm đoạt tài khoản, thông tin xác thực. Kẻ lừa đảo thường lợi dụng các “trend” như kỳ quyết toán thuế để lừa đảo cài phần mềm thuế, hay dịch vụ công.

“Các đối tượng thường giả mạo nhân viên ngân hàng, gọi điện giới thiệu chương trình miễn phí thẻ thường niên, tăng hạn mức thẻ, ưu đãi. Sau đó kết bạn zalo và gửi link website giả mạo, chiếm đoạt các thông tin xác thực, thông tin thẻ, mã OTP - từ đó chiếm đoạt tiền”, ông Long cho hay.

Trung tướng Nguyễn Minh Chính - Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an (A05) cho hay, các đối tượng lừa đảo, chiếm dụng tài sản trên không gian mạng hoạt động chuyên nghiệp, có tổ chức, có phân công cụ thể, xây dựng kịch bản chi tiết cho từng giai đoạn phạm tội.

Những đối tượng cầm đầu thường là người nước ngoài thành lập những nhóm chuyên để chiếm đoạt tài sản qua mạng. Các đối tượng lừa đảo thường xuyên chia sẻ, cập nhật kịch bản, triệt để lợi dụng khoa học công nghệ, sự sơ hở của các cơ quan chức năng để thực hiện hành vi phạm tội, gây khó khăn trong công tác xác minh điều tra để che giấu thông tin, xóa dấu vết tội phạm.

Trước diễn biến phức tạp, phương thức thủ đoạn tinh vi của các đối tượng chiếm đoạt tài sản qua mạng, A05 đã xác định đây không phải là nhiệm vụ riêng của lực lượng công an, mà cần có sự tham gia, huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị, sự phối hợp của các bộ, ngành, cơ quan, doanh nghiệp và người dân.

Nguồn: Cần tỉnh táo để không trở thành 'con mồi' của đối tượng lừa đảo chuyển tiền qua ngân hàng