Yên Bái: Xòe Then - nghệ thuật dân gian độc đáo của người Tày Đông Cuông
![]() |
Xòe Then - một nghi thức trong Lễ hội đền Đông Cuông. |
Xòe Then là một loại hình biểu diễn nghệ thuật truyền thống của người Tày, tồn tại hàng trăm năm qua và được lưu truyền từ đời này sang đời khác. Nó thể hiện sự gắn kết, tình yêu đất nước, lòng trung thành và mong muốn hạnh phúc của đồng bào Tày.
Xòe Then thường được biểu diễn trong các dịp lễ hội, lễ cưới hay các nghi thức tâm linh. Do đó, xòe Then không chỉ là một loại hình nghệ thuật mà còn là phương tiện giao lưu, gắn kết cộng đồng và truyền tải những giá trị văn hóa truyền thống của người Tày. Nó không chỉ thu hút sự chú ý của người dân địa phương mà còn khá hấp dẫn và cuốn hút du khách trong và ngoài nước.
Trong Lễ hội đền Đông Cuông huyện Văn Yên - một trong những lễ hội đã trở thành di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, xòe Then là một phần không thể thiếu trong các nghi thức tâm linh được thực hiện tại lễ hội. Những bước nhảy nhót vui tươi, điệu múa uyển chuyển trên nền âm thanh của những nhạc cụ truyền thống đã tạo nên một loại hình múa bản sắc riêng của người Tày xã Đông Cuông. Điểm nổi bật của xòe Then chính là những bộ trang phục truyền thống được thực hiện tỷ mỉ và công phu với màu sắc sặc sỡ cùng các phụ kiện trang trí tinh tế. Mỗi bước di chuyển của xòe Then đều tạo nên những hình ảnh mỹ thuật độc đáo, tuyệt đẹp và sôi động.
Theo các nghệ nhân cao tuổi trong vùng, nghệ thuật xòe Then là một hình thức sinh hoạt văn hóa tâm linh tiêu biểu, đặc sắc cầu phúc, cầu lộc cho gia đình, cầu mùa màng tốt tươi, cầu bình an, sức khỏe. Trong đó có hai điệu múa chính, đó là múa Chầu và múa Xuông với đạo cụ giản đơn gồm chiếc quạt, cây đàn tính và chùm sóc nhạc.
Trong cuộc diễn xướng Then, các thầy then thường thể hiện điệu múa Chầu song song với khúc hát chầu tổ tiên, chầu cung vua, chầu chúa trời. Hòa vào âm thanh của chiếc đàn tính và nhịp điệu của chùm sóc nhạc, điệu múa Chầu nhịp nhàng, uyển chuyển mà dứt khoát đã góp phần tô điểm thêm tiết mục Then tính mang đậm bản sắc và đời sống tinh thần phong phú của người Tày. Múa Chầu có động tác nhẹ nhàng, lả lướt với nhiều nhịp điệu đứng, ngồi, quỳ, vòng xuyến; người múa cầm sóc nhạc, quạt và múa theo điệu nhạc đàn tính. Điệu múa này được nhiều người mến mộ, cũng không phân biệt tuổi tác, tầng lớp, hễ ai biết múa, thích múa và thuộc bài, đủ đôi múa là có thể vào đội múa.
Bên cạnh yếu tố tâm linh, xòe Then còn là một loại hình nghệ thuật mang tính giải trí và rèn luyện sức khỏe sau một thời gian lao động vất vả của ngày mùa, cùng cầu mong sức khỏe, may mắn, mùa màng bội thu trong năm mới. Theo các chuyên gia, nghệ thuật âm nhạc trong điệu xòe Then có trình độ phát triển khá cao, thể hiện rõ nét ở sự cân bằng và đồng bộ giữa nhạc hát, nhạc đàn. Nghệ thuật này là mối quan hệ không thể tách rời, nội dung thơ ca đầy sức diễn tả cùng các làn điệu âm nhạc đầy chất trữ tình nhẹ nhàng, kèm theo nghệ thuật múa, các trò diễn và những trang trí mỹ thuật đã làm cho xòe Then gần gũi, hấp dẫn, bền lâu trong cộng đồng.
Để bảo tồn và phát triển xòe Then nói riêng và các giá trị văn hóa truyền thống nói chung, những năm qua, huyện Văn Yên đã tăng cường giáo dục văn hóa truyền thống và tạo điều kiện cho người trẻ được tiếp xúc, hứng khởi và nhen nhóm niềm yêu thích nghệ thuật xòe Then. Những nỗ lực của chính quyền địa phương cùng người dân đã và đang duy trì và ngày càng phát triển xòe Then. Bởi lẽ đó mà trong Lễ hội đền Đông Cuông có một phần lễ được nhiều du khách yêu thích đó là các phần xòe hầu của các bản hội người Tày khắp trong vùng Văn Yên, cùng với các giá hầu đồng thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tam phủ của người Việt đã tạo nên bức tranh văn hóa đặc sắc.
Xòe Then - nghệ thuật dân gian độc đáo của người Tày ở xã Đông Cuông, huyện Văn Yên không chỉ đem lại những giây phút vui tươi và truyền cảm hứng cho người biểu diễn mà còn là một mảnh ghép quan trọng trong bức tranh văn hóa đa dạng và phong phú của người Việt Nam.
Nguồn: Xòe Then - nghệ thuật dân gian độc đáo của người Tày Đông Cuông
Tin liên quan
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 28/7/2024: Tuổi Dậu đầu tư may mắn 27/07/2024 17:00
Yên Bái: Người thương binh “Tàn nhưng không phế” 27/07/2024 17:02
HLV Kim Sang-sik tạm thời chia tay tuyển Việt Nam 27/07/2024 09:51
Cùng chuyên mục
![Điện Biên: Tiếp nhận hàng hóa hỗ trợ người dân Mường Pồn](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/26/15/croped/img-4111c333820240726153233.0485580.jpg)
Điện Biên: Tiếp nhận hàng hóa hỗ trợ người dân Mường Pồn
Địa phương 27/07/2024 17:07
![Điện Biên: Tiếp nhận cứu trợ khắc phục thiệt hại lũ quét tại Mường Pồn](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/25/16/croped/img-9968c330390120240725160857.9154790.jpg)
Điện Biên: Tiếp nhận cứu trợ khắc phục thiệt hại lũ quét tại Mường Pồn
Địa phương 26/07/2024 07:05
![Yên Bái cảnh báo rủi ro lao động xuất cảnh trái phép](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/25/16/croped/326129-rui-ro-laodong20240725161325.4675740.jpg)
Yên Bái cảnh báo rủi ro lao động xuất cảnh trái phép
Địa phương 26/07/2024 05:06
![Yên Bái: Yên Bình lan tỏa những mô hình “05”](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/23/20/croped/326010-ha20da20240723201449.8705880.jpg)
Yên Bái: Yên Bình lan tỏa những mô hình “05”
Địa phương 24/07/2024 08:05
![Thiếu vật liệu đất đắp tại Đắk Nông: Đẩy nhanh đấu giá, gỡ vướng thủ tục](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/23/20/croped/07-498220240723201741.0826070.jpg)
Thiếu vật liệu đất đắp tại Đắk Nông: Đẩy nhanh đấu giá, gỡ vướng thủ tục
Địa phương 24/07/2024 05:00
![Điện Biên: Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vừ A Bằng thăm, tặng quà gia đình chính sách](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/22/14/croped/img-0274c338938920240722143555.5336850.jpg)
Điện Biên: Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vừ A Bằng thăm, tặng quà gia đình chính sách
Địa phương 22/07/2024 19:05
Các tin khác
![Yên Bái: Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ngô Hạnh Phúc thăm, tặng quà gia đình người có công ở huyện Văn Chấn](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/22/14/croped/325967-img-388320240722144224.4261820.jpg)
Yên Bái: Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ngô Hạnh Phúc thăm, tặng quà gia đình người có công ở huyện Văn Chấn
Địa phương 22/07/2024 17:05
![Điện Biên: Tái cơ cấu nông nghiệp ở xã miền núi Ẳng Nưa](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/21/19/croped/img-7359c338320240721190948.0873620.jpg)
Điện Biên: Tái cơ cấu nông nghiệp ở xã miền núi Ẳng Nưa
Địa phương 22/07/2024 08:05
![Điện Biên: Phát triển kinh tế song hành với đảm bảo quốc phòng an ninh](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/20/15/croped/img-0127c2228120240720150415.0831210.jpg)
Điện Biên: Phát triển kinh tế song hành với đảm bảo quốc phòng an ninh
Địa phương 20/07/2024 19:05
![Yên Bái nhớ đồi cây của Tổng Bí thư](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/20/15/croped/dt-19720242345-dt-10220191327-gan-dan20240720150711.8420900.jpg)
Yên Bái nhớ đồi cây của Tổng Bí thư
Địa phương 20/07/2024 17:15
![Yên Bái: Mù Cang Chải tập trung làm nhà cho hộ nghèo](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/16/15/croped/325671-mcc-tap-trung20240716152815.1403590.jpg)
Yên Bái: Mù Cang Chải tập trung làm nhà cho hộ nghèo
Địa phương 20/07/2024 09:05
![Điện Biên: Ký kết hợp tác y tế giữa tỉnh và Bệnh viện Bạch Mai](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/19/18/croped/dsc-1411c390390320240719185425.8872250.jpg)
Điện Biên: Ký kết hợp tác y tế giữa tỉnh và Bệnh viện Bạch Mai
Địa phương 20/07/2024 06:05
![Yên Bái: Bí thư Tỉnh uỷ Đỗ Đức Duy tiếp xúc cử tri thành phố](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/19/18/croped/dt-19720241138-img-450320240719185802.5498700.jpg)
Yên Bái: Bí thư Tỉnh uỷ Đỗ Đức Duy tiếp xúc cử tri thành phố
Địa phương 19/07/2024 21:37
![Điện Biên: Bí thư Tỉnh ủy Trần Quốc Cường tiếp xã giao Hội Hữu nghị Nhật - Việt](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/18/21/croped/img-0780c3339020240718215511.9626390.jpg)
Điện Biên: Bí thư Tỉnh ủy Trần Quốc Cường tiếp xã giao Hội Hữu nghị Nhật - Việt
Địa phương 19/07/2024 09:05
![Yên Bái: Thị xã Nghĩa Lộ chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tăng giá trị canh tác](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/18/21/croped/325782-chuydoi-co-cau20240718215734.4557530.jpg)
Yên Bái: Thị xã Nghĩa Lộ chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tăng giá trị canh tác
Địa phương 19/07/2024 08:05
![Nam Định: Đấu giá quyền sử dụng 116 lô đất làm nhà ở tại khu dân cư tập trung thị trấn Quỹ Nhất](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/18/21/croped/18-698720240718215939.6154540.jpg)
Nam Định: Đấu giá quyền sử dụng 116 lô đất làm nhà ở tại khu dân cư tập trung thị trấn Quỹ Nhất
Địa phương 19/07/2024 05:00
![Điện Biên: Những người trẻ góp sức cho du lịch](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/16/15/croped/0989c3398389120240716152032.1588760.jpg)
Điện Biên: Những người trẻ góp sức cho du lịch
Địa phương 16/07/2024 16:13
![Điện Biên cần tận dụng tiềm năng, biến thách thức thành cơ hội phát triển kinh tế](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/15/19/croped/img-0439c333920240715190436.2361590.jpg)
Điện Biên cần tận dụng tiềm năng, biến thách thức thành cơ hội phát triển kinh tế
Địa phương 16/07/2024 09:05
![Yên Bái: Bức tranh kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm có nhiều điểm sáng](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/15/19/croped/dt-15720241054-img-724220240715190739.8113640.jpg)
Yên Bái: Bức tranh kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm có nhiều điểm sáng
Địa phương 16/07/2024 06:10
![Điện Biên: Những “cầu nối” nơi bản làng](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/13/23/croped/0164c3338933920240713232536.9699280.jpg)
Điện Biên: Những “cầu nối” nơi bản làng
Địa phương 14/07/2024 11:05
![Yên Bái: Khánh thành, bàn giao nhà nhân ái cho hộ nghèo tại xã Tân Hương](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/13/23/croped/325575-z5629144583750-45c3e5ea41b829ab75ec0ff8d0b666c920240713232902.4487140.jpg)
Yên Bái: Khánh thành, bàn giao nhà nhân ái cho hộ nghèo tại xã Tân Hương
Địa phương 14/07/2024 09:05
![Điện Biên: Chống rác thải nhựa bằng những hành động thiết thực](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/12/18/croped/img-2088c398938920240712181444.3831730.jpg)
Điện Biên: Chống rác thải nhựa bằng những hành động thiết thực
Địa phương 13/07/2024 10:05
![Yên Bái: Huyện Yên Bình kết nối hợp tác để đưa lao động làm việc tại Hàn Quốc](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/12/18/croped/325553-yenbinh120240712181914.7614610.jpg)
Yên Bái: Huyện Yên Bình kết nối hợp tác để đưa lao động làm việc tại Hàn Quốc
Địa phương 13/07/2024 05:05
![Yên Bái: Cựu chiến binh Đỗ Thanh Toản - nghị lực làm nên thành công](https://vninfor.vn/stores/news_dataimages/phuc.le/072024/11/17/croped/325465-nghi-luc-lamnen20240711171019.5645920.jpg)
Yên Bái: Cựu chiến binh Đỗ Thanh Toản - nghị lực làm nên thành công
Địa phương 12/07/2024 15:51
![WORLDBANK DỰ BÁO KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2024 VÀ NĂM 2025 | NHỊP ĐẬP THỊ TRƯỜNG #62](https://vninfor.vn/stores/video_data/2024/052024/24/15/dc469efb9e1e76588c251d64b47e3c5a.jpg?rt=20240524153418)
WORLDBANK DỰ BÁO KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2024 VÀ NĂM 2025 | NHỊP ĐẬP THỊ TRƯỜNG #62
Video 24/05/2024 15:33
![Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”](https://vninfor.vn/stores/video_data/2023/112023/20/17/TrYc_tiYp_17-11-_TYa_Yam_Xuc_tiYn_thYYng_mYi-_KhYi_thong_YYu_ra_cho_sYn_phYm_OCOP_41.jpg)
Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”
Video 20/11/2023 17:25
![Trao yêu thương cho em](https://vninfor.vn/stores/video_data/2022/102022/10/14/trao-yeu-thuong-cho-em.jpg?rt=20221010140253)
Trao yêu thương cho em
Video 10/10/2022 14:03
![Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia](https://vninfor.vn/stores/video_data/2022/102022/10/13/kon-tum-giai-cuu-nan-nhan-bi-lua-ban-sang-campuchia.jpg?rt=20221010135737)
Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia
Video 10/10/2022 13:58
![Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật](https://vninfor.vn/stores/video_data/2022/102022/10/13/gioi-thieu-pho-bien-kien-thuc-phap-luat.jpg?rt=20221010135530)
Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật
Video 10/10/2022 13:55
![Phổ biến Luật tiếp cận thông tin](https://vninfor.vn/stores/video_data/2022/102022/10/13/pho-bien-luat-tiep-can-thong-tin.jpg?rt=20221010135226)
Phổ biến Luật tiếp cận thông tin
Video 10/10/2022 13:52
![Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng](https://vninfor.vn/stores/video_data/2022/102022/10/12/huong-den-chuyen-doi-so-sau-rong.jpg?rt=20221010120253)
Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng
Video 23/06/2022 11:00