Thứ trưởng Bộ Y tế: Đang quá tải về mua thuốc

Trình báo cáo một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau của dự án Luật đấu thầu (sửa đổi) ngày 15-3, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho biết vấn đề mua thuốc, vật tư y tế là nội dung được nhiều đại biểu quan tâm, xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn thời gian gần đây.

Bổ sung nhiều quy định "gỡ vướng" cho y tế

Theo đó, dự thảo luật dành nhiều điều, khoản để quy định về vấn đề mua thuốc, trang thiết bị y tế.

Cụ thể, về chỉ định thầu quy định áp dụng chỉ định thầu đối với "gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, thuốc, hóa chất, phương tiện, trang thiết bị y tế, xây lắp phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh, cấp cứu người bệnh cần triển khai ngay để tránh gây nguy hại đến tính mạng, sức khỏe người dân".

Hay hình thức "đàm phán giá" được quy định áp dụng riêng đối với "các gói thầu mua biệt dược gốc, sinh phẩm tham chiếu; thuốc, dược liệu chỉ có từ 1 đến 2 nhà sản xuất và trường hợp đặc thù khác"; hay về "mua sắm tập trung, mua thuốc"…

• Đấu thầu thuốc giá rẻ: Thiệt thòi cho dân, kéo lùi công nghiệp dược

• Hoàn thành đấu thầu mua thuốc tập trung quốc gia, giá thuốc giảm trên 1.300 tỉ đồng

• Khi nào hoàn thành đấu thầu mua sắm thuốc quốc gia?

Ông Cường cho hay dự thảo luật bổ sung quy định để áp dụng cho các trường hợp mua hóa chất, sinh phẩm xét nghiệm kèm theo yêu cầu nhà thầu phải cung cấp trang thiết bị y tế để sử dụng hóa chất, sinh phẩm đó, nhằm góp phần giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong việc sử dụng máy đặt, máy mượn để xét nghiệm tại các bệnh viện hiện nay.

Nêu ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị nghiên cứu bổ sung thêm "hóa chất" trong việc mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế và mua sắm hàng dự trữ quốc gia, nếu không sau này khi tổ chức thực thi sẽ gặp khó.

Trường hợp nào đàm phán giá và trường hợp nào phải đấu thầu cần quy định rõ hoặc phải có điều khoản giao Chính phủ hướng dẫn.

Đối với lĩnh vực y tế, Chủ tịch Quốc hội lưu ý cần nghiên cứu thêm một số nội dung để vận hành tốt hơn như trong đàm phán giá thuốc và vấn đề đấu thầu đối với biệt dược, vấn đề hóa chất… cũng cần phải có quy định trong luật.

Các đơn vị tự mua trang thiết bị

Trước ý kiến băn khoăn việc đưa vào quy định với các loại thuốc và hóa chất trong phòng, chống dịch có thể dễ dẫn đến tình trạng lạm dụng chỉ định thầu, Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận nhấn mạnh khi mua các vật tư, trang thiết bị, thuốc hoặc hóa chất để phòng, chống dịch đều có điều kiện và không phải là lúc nào cũng mua.

Theo ông Luận, các cơ sở y tế lúc bình thường mua rất nhiều thuốc và các trang thiết bị, còn trường hợp mua chống dịch phải khác hẳn, ví dụ như phải được bố trí vốn, kinh phí để mua.

Cạnh đó, các cơ sở y tế bình thường sẽ có các trang thiết bị, thuốc, vật tư để phục vụ cho khám, chữa bệnh và cấp cứu thông thường. Nhưng nếu trường hợp xảy ra thiên tai phải được mua để đáp ứng yêu cầu cấp cứu các tình huống đó.

“Hai điều đó là hoàn toàn khác nhau và quy định được chỉ định thầu trong trường hợp này là cần thiết”, ông Luận nêu.

Về hóa chất, thứ trưởng Bộ Y tế cho hay loại đi theo các loại máy xét nghiệm thuộc trang thiết bị y tế nhưng có những hóa chất không đi theo máy thì đang thiếu trong dự thảo và cần phải bổ sung.

Về đàm phán giá, ông Luận cho rằng quy trình, thủ tục rất phức tạp, phải có hội đồng đàm phán và hội đồng về thẩm định chuyện đàm phán. Do đó, quy định như hiện nay là phù hợp.

Với việc mua sắm tập trung, ông Luận cho biết hiện có khoảng 500 danh mục mặt hàng thuộc diện mua thuốc tập trung. Với khối lượng như vậy rất vất vả, rất nhiều nên không có đủ sức mua tập trung hóa chất.

Ông lý giải thêm, với hóa chất và các trang thiết bị khác, trước đây có quy định mua sắm tập trung. Nhưng lại diễn ra tình huống hóa chất, các đơn vị có thể mua theo nhu cầu khác nhau và có nhiều loại, dẫn đến mua tập trung rất phức tạp.

"Hiện bộ đang quá tải về mua thuốc. Còn với trang thiết bị thì tùy khả năng, nhu cầu nên các đơn vị tự mua", ông Luận nêu thêm.

Giải trình sau đó, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng thừa nhận vấn đề y tế có nhiều bất cập do quá trình thực hiện không tốt và do quy định của các văn bản dưới luật.

“Vừa qua chúng ta phải giải quyết từng việc bằng từng nghị quyết, rất phức tạp, mất công mà không đáp ứng được, ai cũng sợ. Sửa luật lần này cơ bản giải quyết, luật hóa các văn bản", ông Dũng khẳng định.