Để thúc đẩy mua bán nợ xấu theo giá trị thị trường

Xin ông cho biết tình hình mua nợ theo giá trị thị trường của VAMC trong thời gian qua?

Mua bán nợ theo giá trị thị trường được đánh giá là một trong những trụ cột trong các hoạt động của VAMC. Được triển khai từ năm 2017 đến nay, hoạt động này cũng đã đạt được kết quả nhất định.

Giá trị nợ xấu đã mua theo giá thị trường khoảng 13 nghìn tỷ đồng và VAMC đã xử lý khoảng trên 11 nghìn tỷ đồng. Qua đó đóng góp rất lớn vào quá trình xử lý nợ xấu cũng như tái cơ cấu lại hệ thống TCTD.

Thông qua các hoạt động mua bán theo giá thị trường, VAMC vừa phát triển thị trường mua bán nợ, đồng thời cũng góp phần khơi thông dòng tín dụng cho nền kinh tế. Hay nói cách khác là thông qua hoạt động mua nợ theo giá thị trường, VAMC góp phần hồi sinh nhiều các dự án cũng như tạo điều kiện cho các hoạt động xử lý nợ xấu của hệ thống TCTD.

So với khối lượng nợ xấu cần xử lý thì hoạt động mua bán nợ xấu theo giá trị thị trường vẫn còn khá khiêm tốn. Theo ông đâu là nút thắt đối với hoạt động này và cần có giải pháp nào để tháo gỡ?

Đúng là việc mua bán nợ xấu theo giá trị thị trường cũng còn tồn tại hạn chế nhất định, đặc biệt là về nguồn lực. Hiện vốn điều lệ của VAMC chỉ có 5.000 tỷ đồng, so với quy mô tổng nợ xấu thị trường còn rất khiêm tốn. Vì vậy, vừa qua, VAMC cũng đã đề xuất với NHNN một số giải pháp tạo điều kiện đẩy mạnh hoạt động mua bán nợ xấu theo giá trị thị trường. Cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi để VAMC tăng vốn điều lệ lên 10 nghìn tỷ đồng theo lộ trình tại Quyết định 1058 về Đề án tái cơ cấu gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020. Ngoài ra, cho phép VAMC được phát hành trái phiếu có lãi suất để mua nợ theo giá thị trường.

Bên cạnh đó, VAMC cũng đề xuất với các cơ quan chức năng nhiều các giải pháp để phát triển thị trường mua bán nợ. Bởi nếu thị trường bán nợ phát triển, sẽ thu hút được nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước quan tâm. Và theo hướng này VAMC mong muốn được giữ vai trò làm trung gian. Hiện Sàn Giao dịch nợ VAMC đang thực hiện chức năng tư vấn, môi giới và quan trọng nhất là mong muốn trở thành định chế trung gian kết nối TCTD với các nhà đầu tư.

Ông có thể nói rõ hơn về đề xuất cho phép VAMC phát hành trái phiếu có lãi suất để mua nợ theo giá thị trường?

Theo Thông tư 32/2019/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 19/2013/TT-NHNN quy định về việc mua, bán và xử lý nợ xấu của VAMC thì VAMC được phép phát hành trái phiếu và trái phiếu đặc biệt để mua nợ xấu. Tuy nhiên, lãi suất trái phiếu và trái phiếu đặc biệt là 0%. Theo tôi, mức lãi suất này không phù hợp với quy luật của thị trường. Để khuyến khích các TCTD có thể bán nợ theo thị giá cho VAMC, nhất là trong điều kiện giới hạn nguồn lực vốn, tôi cho rằng việc VAMC phát hành trái phiếu với lãi suất thay vì việc trả bằng tiền để mua bán nợ theo thị trường là bình thường. Và đây sẽ là công cụ hữu hiệu để góp phần tăng nguồn lực của VAMC trong mua bán nợ xấu theo giá thị trường.

Theo quan điểm của ông thì mức lãi suất trái phiếu như nào để có thể khuyến khích được các TCTD bán nợ cho VAMC?

Theo quan điểm cá nhân, tôi cho rằng mức lãi suất phát hành để mua nợ theo giá trị thị trường thì không nhất thiết phải phù hợp với mặt bằng lãi suất thị trường. Tuy nhiên cũng không thể lãi suất 0% mà có thể là một mức lãi suất trong biên độ giới hạn nào đó mà chúng ta có thể tham chiếu. Chẳng hạn, lãi suất trái phiếu Kho bạc hoặc là dựa trên các mức lãi suất tín phiếu của NHNN để tham khảo quyết định mức lãi suất phù hợp trên cơ sở hài hoà các lợi ích giữa VAMC và các TCTD trong vấn đề xử lý nợ xấu.

Như chia sẻ ở trên, VAMC mong muốn làm trung gian để thực hiện các nghiệp vụ mua bán nợ thị trường. VAMC kỳ vọng xây dựng trung tâm dữ liệu tiếp nhận thông tin của TCTD sau đó kết nối với các nhà đầu tư để cung cấp thông tin đó cho họ. Như vậy, thay vì nhà đầu tư tìm kiếm tài sản riêng lẻ của TCTD họ có thể vào trang web dữ liệu tập trung của VAMC tìm kiếm dễ dàng hơn các mặt hàng và đảm bảo tính tập trung hơn. Theo cách này huy động nguồn lực rộng rãi của xã hội tham gia vào xử lý nợ xấu.

Xin cảm ơn ông!

Nguồn: Để thúc đẩy mua bán nợ xấu theo giá trị thị trường