Chuyên gia lưu ý về nguồn vốn vận hành quỹ nhà ở quốc gia

Điều tiết thị trường lành mạnh

Mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu Bộ Tài chính hoàn thành lập quỹ nhà ở quốc gia trong tháng 3, để huy động nguồn lực phát triển nhà ở xã hội. Nhận xét về vấn đề này, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho rằng, đây là định chế rất cần thiết, là công cụ điều tiết thị trường bất động sản theo hướng phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.

Đồng thời việc thành lập quỹ nhà ở quốc gia, trong đó có quỹ phát triển nhà ở xã hội, sẽ giúp điều phối các nguồn vốn để thúc đẩy phát triển nhà ở giá rẻ, bao gồm cả nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ. Đây là những loại hình nhà ở đáp ứng nhu cầu của đa số người dân có thu nhập trung bình, thu nhập thấp.

Theo ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội, khẳng định, chủ trương thành lập quỹ nhà ở quốc gia để phát triển nhà ở giá rẻ tại các đô thị lớn là mang tính đột phá. Vì quỹ này sẽ điều tiết thị trường bất động sản về mặt vĩ mô, giá cả.

Khi thị trường thiếu nguồn cung, Nhà nước sẽ mở quỹ để phát triển nhà ở, phục vụ an sinh xã hội. Khi nguồn cung vượt quá cầu thì Nhà nước sẽ đóng lại và điều tiết linh hoạt. "Tất nhiên, trong quá trình thực hiện cũng cần phải nghiên cứu, dựa vào quy hoạch chung, quy hoạch vùng, căn cứ thực tiễn để đưa ra chiến lược phù hợp", ông Điệp nói.

TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, nhấn mạnh, trong bối cảnh giá nhà đất tăng cao, việc thành lập quỹ nhà ở quốc gia không chỉ là một giải pháp mang tính thời điểm mà còn là một hướng đi chiến lược. Đây được xem là đòn bẩy quan trọng, không chỉ giúp hàng triệu người dân có cơ hội tiếp cận nhà ở phù hợp, mà còn góp phần điều tiết thị trường bất động sản, hạn chế đầu cơ, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế dài hạn.

Theo ông, quỹ sẽ tập trung vào việc cung cấp nhà ở theo hình thức bán hoặc cho thuê với mức giá ưu đãi cho những người thu nhập trung bình hoặc thấp, công nhân tại các khu công nghiệp, lao động tự do, cán bộ, công chức, viên chức chưa có nhà ở ổn định và các gia đình trẻ gặp khó khăn về tài chính.

Tuy nhiên, cơ chế xét duyệt và giám sát cần được xây dựng chặt chẽ để đảm bảo hiệu quả, tránh thất thoát và đảm bảo nguồn vốn đến đúng đối tượng thực sự có nhu cầu. Nếu triển khai bài bản, mô hình này có thể trở thành một giải pháp quan trọng giúp nhiều người dân tiếp cận nhà ở giá hợp lý, đồng thời góp phần ổn định và phát triển thị trường bất động sản bền vững.

Quỹ nhà ở quốc gia được kỳ vọng là giải pháp điều tiết thị trường bất động sản phát triển bền vững.

Ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng Trường Đại học Nguyễn Trãi, nhận xét, chủ trương thành lập quỹ nhà ở quốc gia là một quyết sách đúng đắn, hợp lý và mang tầm chiến lược. Nếu triển khai thành công, quỹ nhà ở quốc gia chắc chắn sẽ trở thành một giải pháp đột phá trong việc đảm bảo an sinh xã hội và phát triển đô thị bền vững.

"Quỹ nhà ở quốc gia sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cho người dân vay mua nhà với lãi suất thấp, trả góp dài hạn, giúp họ tiếp cận nhà ở mà không bị áp lực tài chính quá lớn. Quỹ cũng hỗ trợ phát triển nhà ở cho thuê giá rẻ để phục vụ nhóm đối tượng chưa có khả năng mua nhà", ông Huy nhìn nhận.

Cần lưu ý về nguồn vốn

TS Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và cạnh tranh chia sẻ, trước hết nguồn lực từ ngân sách Nhà nước sẽ đóng vai trò là yếu tố then chốt để quỹ vận hành. Đây là nguồn vốn nền tảng giúp tạo niềm tin, kích thích sự tham gia của các thành phần kinh tế khác vào quá trình phát triển quỹ.

Bên cạnh đó, việc bổ sung nguồn lực xã hội cũng cần được triển khai. Ngoài ra, với tính chất là một chương trình xã hội, nguồn vốn quốc tế cũng là một kênh quan trọng cần được tính đến. Việc tận dụng nguồn vốn vay ưu đãi từ các tổ chức tài chính quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), các quỹ đầu tư phát triển đô thị hoặc nguồn vốn ODA sẽ giúp giảm áp lực lên ngân sách Nhà nước và đảm bảo nguồn lực dài hạn cho phát triển nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ.

Khu vực doanh nghiệp tư nhân cũng là nguồn lực vô cùng quan trọng. Các doanh nghiệp phát triển bất động sản có thể tham gia vào quỹ thông qua hình thức đồng tài trợ, hợp tác công - tư (PPP) hoặc đầu tư trực tiếp vào các dự án nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ.

Ngoài ra, TS Trần Xuân Lượng - Chuyên ngành bất động sản cũng đưa ra một số mô hình quốc tế đã xây dựng các quỹ phát triển nhà ở giống như quỹ tiết kiệm, bảo hiểm xã hội. Người dân trích một phần lương của mình để góp vào quỹ. Sau này, họ sẽ được sử dụng nhà xây bằng quỹ đó với giá rẻ, không phải giá thị trường. "Thậm chí, khi quỹ chưa có nhiều, Nhà nước có thể ứng trước một phần bằng nguồn ngân sách để phát triển nhà nhanh, sớm hơn", ông Lượng nói.

Một số quốc gia khác lại áp dụng mô hình đầu tư tích lũy, một ngôi nhà có thể chia nhỏ ra thành nhiều suất mua như chứng khoán. Khi một người nào đó mua đủ suất thì sẽ được trả nhà. Ví dụ một ngôi nhà có thể chia nhỏ làm 30 suất, khi một người nào đó mua tích góp đủ 30 suất sẽ được bàn giao nhà.

Ngoài ra, các ngân hàng thương mại cũng có thể thành lập gói vay dành riêng cho phát triển nhà ở, không sử dụng vào mục đích khác. Khoản lãi gửi tiết kiệm từ gói vay đó chỉ để phục vụ người gửi mua nhà. Dễ hiểu hơn, người gửi lấy lãi suất để mua nhà, lãi suất gửi dài hạn có thể khác với lãi suất thương mại.

Ngược lại, các ngân hàng có thêm nhiệm vụ là bảo lãnh cho khách gửi tín dụng mua nhà và chọn các chủ đầu tư tài trợ vốn từ nguồn gửi, lãi gửi tiết kiệm an toàn, bảo đảm giá nhà không tăng so với thỏa thuận giữa ngân hàng và người gửi tiết kiệm mua nhà trước đó.

Nguồn: Chuyên gia lưu ý về nguồn vốn vận hành quỹ nhà ở quốc gia