Tài chính toàn cầu hoảng loạn, dự báo Fed có 2 lần hạ lãi suất

"Cơn hoảng loạn" của thị trường tài chính

Trong vài ngày qua, thị trường tài chính toàn cầu đã rơi vào hỗn loạn do Ngân hàng Nhật Bản tăng lãi suất sớm hơn dự kiến ​​và báo cáo bảng lương phi nông nghiệp đáng lo ngại của Hoa Kỳ làm dấy lên nỗi lo về một cuộc suy thoái sắp xảy ra ở Hoa Kỳ.

Thị trường tài chính toàn cầu được cho là hoảng loạn quá mức trước sự kết hợp và thúc đẩy của nhiều yếu tố vĩ mô lẫn tâm lý nhà đầu tư. Ảnh minh họa

Ngoài ra, căng thẳng ở Trung Đông và rủi ro địa chính trị đã leo thang sau sự qua đời của một nhà lãnh đạo Hamas hàng đầu ở Iran chỉ vài ngày trước đó (31 tháng 7) trong bối cảnh xung đột đang diễn ra.

Trong sự kết hợp của nỗi sợ hãi và hoảng loạn, trong khoảng thời gian 2 ngày (2/8 và 5/8), Chỉ số MSCI AC World giảm 5%, ba chỉ số chứng khoán lớn của Hoa Kỳ giảm 4-6%, trong khi Nikkei của Nhật Bản lao dốc gần 18%.

Trong thời gian này, đồng yên Nhật tăng giá 3,5% so với USD (đồng tiền này đã tăng hơn 10% kể từ mức thấp nhất là 161,69 vào ngày 10 tháng 7) khi chỉ số đô la Mỹ (DXY) giảm 1,7%.

Lợi suất trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ kỳ hạn 2 năm và 10 năm lần lượt giảm 22,8 điểm cơ bản và 18,7 điểm cơ bản. Đồng CHF đã tăng khoảng 2% so với USD trong 2 ngày đó (tăng gần 6% so với mức yếu nhất vào đầu tháng 7).

Chỉ số biến động (VIX hay thường được gọi là chỉ số sợ hãi) tăng vọt lên 38,57 vào ngày 5 tháng 8, mức cao nhất kể từ tháng 11 năm 2020 khi nỗi sợ hãi bao trùm thị trường, mặc dù chỉ số này đã giảm và dao động quanh mức được ghi nhận vào cuối năm 2022.

Sự kết hợp của nhiều yếu tố dẫn đến trạng thái hoảng loạn trên, còn có nguồn cơn từ mối lo ngại về suy thoái kinh tế ở Hoa Kỳ đã được khơi dậy bởi báo cáo việc làm đáng lo ngại của Hoa Kỳ vào thứ Sáu tuần trước (ngày 2/8), cho thấy việc tạo ra việc làm đã giảm mạnh xuống còn 114.000 vào tháng 7. Theo chuyên gia của Bộ phận Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Tập đoàn UOB, nghiêm trọng hơn trong dữ liệu này là tỷ lệ thất nghiệp tăng tháng thứ 4 liên tiếp, từ 4,1% lên 4,3% (cao nhất kể từ tháng 10 năm 2021) khi số lượng người thất nghiệp tăng thêm 352.000 vào tháng 7 (một phần cũng có thể là do ảnh hưởng của cơn bão Berly tấn công Hoa Kỳ vào tháng 7).

Tỷ lệ thất nghiệp tăng đột biến ở Hoa Kỳ đã đẩy chỉ số Sahm vượt quá giới hạn và nhấp nháy tín hiệu suy thoái.

Lo lắng về một cuộc “hạ cánh cứng”

Chỉ số Sahm, vốn là thước đo đáng tin cậy về các cuộc suy thoái trong quá khứ của Hoa Kỳ, đưa ra giả thuyết rằng nếu tỷ lệ thất nghiệp của Hoa Kỳ (dưới dạng trung bình ba tháng) cao hơn ít nhất 0,5% so với mức tối thiểu của 12 tháng trước (3,5% trong trường hợp này), thì nền kinh tế đang ở giai đoạn đầu hoặc đã suy thoái. Chỉ số đó đã được "kích hoạt" khi tỷ lệ thất nghiệp mới nhất tăng vọt lên 4,3% vào thứ Sáu tuần trước, các chuyên gia UOB cho biết

Sahm Recession Indicator Real time - Chỉ báo dự báo Suy Thoái. (Nguồn: Fred)

Việc kích hoạt chỉ báo Sahm đã dẫn đến một đợt bán tháo mạnh trên thị trường chứng khoán Hoa Kỳ vào thứ Sáu tuần trước (ngày 2/8), đợt bán tháo này tăng tốc vào thứ Hai (ngày 5/8) do lo ngại về một cuộc suy thoái sắp xảy ra ở Hoa Kỳ hoặc thậm chí là "hạ cánh cứng", và gây ra một đợt định giá lại thị trường mạnh với các nhà phân tích điều chỉnh lại dự báo của họ về việc cắt giảm lãi suất của Fed nhiều hơn và sâu hơn. Các chỉ số chứng khoán chính của Hoa Kỳ sau đó đã giảm bớt một số khoản lỗ vào thứ Ba (ngày 6/ 8), nhưng tổng mức lỗ trong 5 ngày vẫn vượt quá 3%.

Kinh tế Mỹ vẫn đang ổn định

Phân tích về các thảo luận quanh chỉ số Sahm, các chuyên gia UOB cho rằng mặc dù chỉ số này có tính dự báo mạnh mẽ, cũng cần nhìn nhận rằng chỉ số Sahm chỉ cho biết về thời điểm và không thể cho biết "mức độ" hoặc "mức độ nghiêm trọng" của suy thoái. Đối với mức độ suy thoái của Hoa Kỳ, chúng ta cần xem xét dữ liệu hiện hành để xem có bất kỳ thay đổi hoặc suy thoái đáng kể nào không. Tóm lại, cho đến nay không có gì đáng chú ý để ám chỉ một sự suy giảm nghiêm trọng hoặc "hạ cánh cứng" sắp tới.

Sử dụng sáu chỉ số kinh tế chính của Hoa Kỳ do Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia (NBER) giám sát, theo Bộ phân phân tích của Tập đoàn UOB, bức tranh toàn cảnh vẫn cho thấy hiệu suất mạnh mẽ so với mức trung bình của các chu kỳ trước. "Có thể chỉ ra rằng tăng trưởng của Hoa Kỳ có thể đang đạt đỉnh hoặc đã đạt đỉnh, nhưng vẫn còn ít (hoặc không có) bằng chứng về một cuộc hạ cánh cứng sắp tới. Lưu ý rằng Ủy ban Xác định Chu kỳ Kinh doanh của NBER, đơn vị xác định thời điểm bắt đầu và kết thúc của một chu kỳ kinh doanh tại Hoa Kỳ, không dựa vào định nghĩa thông thường về "suy thoái kỹ thuật" để đánh giá, mà tham khảo sáu chỉ số kinh tế này trong số các dữ liệu khác.

Một điểm quan trọng khác là các chỉ số căng thẳng tài chính (cho đến đợt bán tháo cổ phiếu toàn cầu mới nhất) vẫn ở mức thấp mặc dù Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) đã thắt chặt mạnh tay kể từ năm 2023", chuyên gia khẳng định.

Giữ kịch bản dự báo Fed sẽ cắt giảm lãi suất 2 lần

Tóm lại, Bộ phận Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Tập đoàn UOBđánh giá, dữ liệu kinh tế gần đây cho thấy sự kết hợp giữa hoạt động kinh tế Hoa Kỳ đang hạ nhiệt và thị trường lao động đang yếu đi, cùng với việc lạm phát tiếp tục giảm, đủ để bảo đảm cho kịch bản Fed sẽ bắt đầu chu kỳ nới lỏng vào tháng 9. Tuy nhiên, dữ liệu dường như không đủ yếu để gợi ý về việc cắt giảm lãi suất sâu hơn hoặc thậm chí là cắt giảm lãi suất khẩn cấp của Fed, và tổng thể dữ liệu vẫn đang chỉ ra một kịch bản hạ cánh mềm.

UOB dự báo DXY sẽ giảm xuống mức 101,6 vào cuối năm 2024. Tỷ giá USD/VND dự báo ở mức 25.000 trong quý IV/2024. Ảnh minh họa

"Do đó, tình trạng bán tháo và hoảng loạn trên thị trường tài chính toàn cầu trong vài ngày qua là quá mức và dường như tách biệt khỏi các yếu tố cơ bản, vốn vẫn chưa cho thấy bất kỳ sự suy giảm lớn nào dựa trên dữ liệu và bằng chứng có sẵn", theo các chuyên gia.

Tuy nhiên, vẫn chưa biết khi nào tâm lý tiêu cực sẽ lắng xuống và trở lại môi trường lý trí hơn. Do đó, các bản công bố dữ liệu sắp tới của Hoa Kỳ bao gồm CPI (14 tháng 8), PCE (30 tháng 8) và bảng lương phi nông nghiệp (6 tháng 9) sẽ là một số báo cáo quan trọng để nắm bắt tình hình sức khỏe của nền kinh tế Hoa Kỳ.

"Bất kỳ thay đổi nhanh chóng nào đối với dữ liệu chắc chắn sẽ thúc đẩy tâm lý thị trường. Hội nghị chuyên đề kinh tế Jackson Hole thường niên (24-26 tháng 8) sẽ là một diễn đàn khác đáng theo dõi để biết dự báo mới nhất từ ​​nhiều ngân hàng trung ương lớn. Trong khi đó, hãy bình tĩnh và tiếp tục theo dõi, và đừng để bị cuốn theo các cơn lốc của thị trường. Trong trường hợp không có sự sụt giảm đáng kể về các yếu tố cơ bản và dữ liệu, chúng tôi xin nhắc lại dự báo về việc cắt giảm lãi suất 2 lần 25 điểm cơ bản vào năm 2024 (trong các cuộc họp FOMC vào tháng 9 và tháng 12) và 4 lần 25 điểm cơ bản cho đến năm 2025", các nhà phân tích nhấn mạnh.

Lưu ý, UOB nêu, rủi ro của việc Fed có thể "cắt giảm nhiều hơn" vẫn còn, mặc dù các động thái chính sách của Fed phần lớn sẽ phụ thuộc vào dữ liệu.

Các nhà phân tích UOB cũng duy trì dự báo hiện tại của mình về tỷ giá hối đoái và lãi suất cho đến quý 2 năm 2025. Một ví dụ điển hình là, dự báo DXY sẽ giảm xuống mức 101,6 vào cuối năm 2024, với EUR/USD hướng tới mức 1,11 và USD/JPY là 144 vào cuối quý 4 năm 2024.

Cập nhật lúc 11h23 phiên giao dịch sáng 8/8 theo giờ địa phương, DXY đã phục hồi lên mức 103,3; sau khi từ mốc 104,42 ngày đầu tháng 8 (1/8), rơi thẳng về 102, 69 khi thị trường hoảng loạn trên mọi sàn giao dịch ngày 5/8. Cùng thời điểm 8/8, các chỉ số chứng khoán như Nasdaq, S&P 500, Dow jones, Russell 2000 hay Gold (vàng) trên thị trường hàng hóa đều đang đồng loạt phục hồi. Nikkei 225 tiếp tục đóng cửa trong sắc đỏ.

Nguồn: Tài chính toàn cầu hoảng loạn, dự báo Fed có 2 lần hạ lãi suất