Giải pháp nào để kích cầu tín dụng?

Tăng trưởng tín dụng "báo động"

Đến nay NHNN đã 4 lần hạ lãi suất đồng thời triển khai nhiều giải pháp để đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng, nhưng tín dụng 6 tháng qua có tốc độ tăng thấp hơn so với các năm trước. Tính đến ngày 30/6/2023, tín dụng nền kinh tế đạt trên 12,49 triệu tỷ đồng, chỉ tăng 4,73% so với cuối năm 2022.

Phó Thống đốc Đào Minh tại hội thảo “Tăng khả năng hấp thụ vốn cho doanh nghiệp” vừa tổ chức sáng 25/7. Ảnh: TBNH. https://kinhtexaydung.petrotimes.vn/

Theo chỉ đạo của Chính phủ, NHNN, thời gian qua các ngân hàng đã “xắn tay” vào việc, liên tục có các chương trình ưu đãi nhằm kích cầu tín dụng.

Tính đến hiện tại, thông tin từ đại diện BIDV cho biết, ngân hàng này đã tích cực triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất với doanh số cho vay lũy kế đến 30/06/2023 là 16.000 tỷ đồng và dư nợ cho vay hỗ trợ lãi suất trên 5 nghìn tỷ đồng. Thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ để hỗ trợ khách hàng phục hồi sản xuất kinh doanh tạo dòng tiền để trả nợ ngân hàng. Tính đến 30/06/2023, tổng dư nợ cơ cấu theo Thông tư 02/2023/TT-NHNN ngày 23/04/2023 tại BIDV là khoảng hơn 20.000 tỷ đồng.

BIDV cũng thông tin đã tham gia với quy mô là 30.000 tỷ đồng với mức lãi suất hỗ trợ theo thông báo của NHNN từng thời kỳ (hiện tại lãi suất áp dụng cho kỳ 06 tháng cuối năm 2023 là 8,2%/năm đối với Chủ đầu tư và 7,7%/năm đối với Người mua nhà) nhằm chung tay cùng Chính phủ tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.

Đến thời điểm hiện tại, BIDV là ngân hàng đầu tiên công bố đã phê duyệt cấp tín dụng đối với 01 dự án nhà ở xã hội vào chương trình. Đặc biệt BIDV đã đưa ra gói tín dụng 20.000 tỷ cho đối tượng nhà ở thương mại giá trị thấp với lãi suất cho vay từ 8,5%/năm đối với chủ đầu tư và từ 7,8%/năm đối với người mua nhà.

BIDV cũng cho biết, trong 06 tháng đầu năm 2023, ngân hàng này đã 4 lần điều chỉnh giảm sàn lãi suất cho vay với mức giảm từ 1,1-1,3%/năm. Đồng thời, chủ động thiết kế và ban hành nhiều gói tín dụng ngắn hạn, trung dài hạn với lãi suất ưu đãi từ 0,5-2%/năm với quy mô lên tới 253.000 tỷ đồng nhằm hỗ trợ các khách hàng phục hồi, duy trì, phát triển sản xuất kinh doanh.

Với việc triển khai các biện pháp, giải pháp nêu trên, tăng trưởng tín dụng của BIDV 06 tháng đầu năm đạt 7%, hoàn thành 50% định hướng tăng trưởng tín dụng năm 2023 được NHNN phân giao, cao hơn tăng trưởng tín dụng toàn ngành ngân hàng là 4,73%. Trong đó, tín dụng doanh nghiệp đạt mức tăng trưởng 7,3%, tương ứng với tăng tuyệt đối 60.000 tỷ đồng. Dư nợ DNNVV chiếm 40% tổng dư nợ KHDN và cũng đạt mức tăng trưởng 7,2% trong 6 tháng đầu năm.

Đại diện VietinBank cũng thông tin, đã luôn ưu tiên dành những nguồn vốn ưu đãi hỗ trợ các doanh nghiệp. Trong đó tiêu biểu là các chương trình tín dụng với lãi suất hấp dẫn đã được triển khai tại VietinBank từ nhiều năm qua như: Chương trình đồng hành cùng doanh nghiệp, Gói ưu đãi dành cho khách hàng doanh nghiệp mới (SME UP) với lãi suất hấp dẫn chỉ từ 6,8%/năm…

Đồng thời, VietinBank đã và đang triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2% đến các khách hàng đáp ứng điều kiện theo Nghị định 31 và Thông tư 03 của NHNN. Số liệu thực hiện hỗ trợ lãi suất 2% tại VietinBank đến 30/06/2023 là 243 khách hàng, dư nợ đạt 12.022 tỷ đồng, trong đó DNVVN là 141 khách hàng (tỷ trọng 58%), dư nợ 3.027 tỷ đồng (tỷ trọng 25%).

Phó Tổng Giám đốc Agribank Phùng Thị Bình cho hay, mọi thủ tục cho vay tại Agribank đều theo quy định pháp luật hiện hành, không đặt thêm bất kỳ thủ tục, điều kiện vay vốn nào.

“Cho đến khi nào, tình thị trường hồi phục trở lại, nhiều đơn hàng mở ra thì khi ấy doanh nghiệp mới tăng nhu cầu vay vốn ngân hàng” - lãnh đạo May 10 chia sẻ. Ảnh: TTXVN. https://kinhtexaydung.petrotimes.vn/

Doanh nghiệp thiếu đơn hàng, khát vốn

Mặc dù ngành ngân hàng liên tục có những động thái để kích thích dòng tiền nhưng nhìn chung kết quả vẫn chưa thực sự như mong đợi.

Phó Thống đốc Đào Minh Tú tại hội thảo “Tăng khả năng hấp thụ vốn cho doanh nghiệp” vừa tổ chức sáng nay (25/7) nêu rõ, cầu tín dụng đến nay vẫn còn yếu, tăng trưởng tín dụng còn thấp do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân chủ quan là khả năng hấp thụ của doanh nghiệp.

Có những doanh nghiệp gặp khó khăn, đang “cầm cự” và không thể mở rộng sản xuất nên không có nhu cầu vay vốn. Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam cho hay, việc hấp thụ vốn của doanh nghiệp gặp khó khăn là do không có đơn hàng. Hàng chục ngành nghề chính liên quan đến sản xuất kinh doanh như: Giầy da, nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản… đang bị ảnh hưởng, kéo theo đó là rất nhiều doanh nghiệp phụ trợ bị ảnh hưởng theo.

Chia sẻ về khó khăn của doanh nghiệp, ông Thân Đức Việt, Tổng giám đốc Tổng công ty May 10, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam dẫn số liệu thống kê từ Bộ Công Thương. Cụ thể, 5 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành mới đạt 14,35 tỷ USD (dệt may 12,32 tỷ USD, giảm 17,8%; xơ sợi 1,73 tỷ USD, giảm 27%; vải mành, vải kỹ thuật khác giảm 20,7% so với cùng kỳ). Còn số liệu mới nhất đến ngày 15/6 được Tổng cục Hải quan công bố, xuất khẩu dệt may đến giữa tháng 6 giảm 15,3%, tương đương giảm gần 2,5 tỷ USD về con số tuyệt đối, đạt 14,12 tỷ USD.

Đối với May 10, vị lãnh đạo cho biết, các đơn hàng xuất khẩu cho các thị trường truyền thống sụt giảm khá lớn từ 20-30% so với 6 tháng cùng kỳ năm 2022, là năm thế giới mới bước ra từ đại dịch nhưng vẫn giữ được sự tăng trưởng đáng kể, lên đến 30%.

“Cũng chính bởi cầu trong nước và thế giới yếu đi dẫn đến đơn hàng giảm sút nên mặc dù, ngành Ngân hàng đã 4 lần giảm lãi suất điều hành, nhưng doanh nghiệp cũng không có nhu cầu vay vốn” - ông Việt nói.

Và cho biết, đối với May 10, là đơn vị uy tín trong ngành, nằm trong chuỗi cung ứng dệt may toàn cầu, được ngân hàng xếp vào khối doanh nghiệp lớn, uy tín và rất được ngân hàng tạo mọi điều kiện trong việc hỗ trợ tiếp cận tín dụng, nhưng do nhu cầu thị trường bị thu hẹp, nên May 10 cũng đã linh hoạt sử dụng nguồn vốn tự có, giảm thiểu tối đa vay vốn ngân hàng để cân đối chi phí tài chính.

“Cho đến khi nào, tình thị trường hồi phục trở lại, nhiều đơn hàng mở ra thì khi ấy doanh nghiệp mới tăng nhu cầu vay vốn ngân hàng” - lãnh đạo May 10 chia sẻ.

Bên cạnh những doanh nghiệp sử dụng được vốn tự có thì cũng không ít những doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp khó trong tiếp cận vốn do chưa đáp ứng đủ điều kiện cho vay từ ngân hàng.

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) Nguyễn Văn Thân nêu thực tế, hiện nay, số lượng các doanh nghiệp không vay được vốn tín dụng vẫn còn tương đối nhiều. Do đó, các cơ quan cần nghiên cứu toàn diện, hạ các điều kiện tiếp cận vốn. Rất nhiều doanh nghiệp đang đề nghị ngân hàng đẩy mạnh cho vay tín chấp để dễ bề tiếp cận vốn.

Tăng trưởng tín dụng suy giảm. https://kinhtexaydung.petrotimes.vn/

Cần sự nỗ lực của nhiều bên

Tại hội thảo, đại diện BIDV cũng đưa ra những kiến nghị cụ thể nhằm khơi thông nguồn vốn, giải quyết khó khăn cho cả ngân hàng và doanh nghiệp, từ đó tạo tiền đề cho tăng trưởng của nền kinh tế.

Đại diện BIDV cho rằng, để nâng cao khả năng tiếp cận nguồn vốn ngân hàng, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển kinh doanh, ngoài giải pháp từ ngân hàng, cần có hệ thống giải pháp đồng bộ từ cơ chế chính sách đến các giải pháp triển khai thực tế của Bộ, ngành, địa phương. Ngoài ra, bản thân doanh nghiệp cũng cần chủ động nâng cao năng lực hoạt động, quản trị điều hành, năng lực tài chính để nâng cao khả năng thích ứng trong bối cảnh nền kinh tế nhiều biến động như hiện nay.

Cụ thể, doanh nghiệp cần thực hiện các biện pháp tái cấu trúc doanh nghiệp, cắt giảm các mảng hoạt động kinh doanh chưa hiệu quả, đảm bảo tài chính phục vụ hoạt động kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp. Phân bổ và sử dụng hiệu quả nguồn lực nhằm đảm bảo năng lực tài chính lành mạnh, giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp và ngân hàng; tăng cường mở rộng, tìm kiếm các đối tác đầu ra, nhà phân phối để nâng cao khả năng tiêu thụ hàng hóa, giảm thiểu hàng tồn kho.

Đồng thời, xây dựng định hướng, chiến lược rõ ràng, tích cực tham gia các hoạt động tư vấn, nắm bắt kịp thời xu hướng của thị trường để có phương án ứng xử phù hợp; chuyển đổi số, điều chỉnh mô hình hoạt động, cắt giảm chi phí phát sinh trong hoạt động sản xuất kinh doanh đồng thời bám sát các giải pháp hỗ trợ của Chính phủ, NHNN và các ngân hàng thương mại để phục hồi, duy trì và phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam cho rằng, trước mắt, Chính phủ cần sớm tham mưu giải pháp tháo tháo gỡ khó khăn ngắn hạn cho doanh nghiệp, chẳng hạn như: những điều kiện cho vay, liệu thời điểm này có hạ thấp được không? Nếu các ngân hàng không thể hạ tiêu chuẩn do vướng quy định pháp luật hay tiêu chuẩn Basel quốc tế, thì cần phải có giải pháp để tăng cường bảo lãnh tín chấp, nâng cao năng lực doanh nghiệp.

Ngoài ra, chính sách tài khoá cần phải có quy định rất rõ ràng, mạch lạc. Việc thanh tra, kiểm tra theo yêu cầu của hoạt động “hậu kiểm” vẫn có thiên hướng nhằm phát hiện vi phạm để xử lý hơn là hỗ trợ, giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật tốt hơn. Do vậy, để DNNVV tiếp cận được các chính sách hỗ trợ từ Nhà nước một cách dễ dàng, thuận lợi hơn thì chính sách thuế, chính sách ưu đãi phải rõ ràng, nhất quán.

NHNN cho biết, trong những tháng còn lại của năm 2023, NHNN sẽ tiếp tục điều hành tín dụng theo đúng mục tiêu, định hướng đã đề ra; đồng thời triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn, tăng cường khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn tín dụng của người dân, doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu phục hồi và phát triển kinh tế. Bên cạnh các giải pháp của NHNN và ngành ngân hàng, rất mong tiếp tục nhận được sự đồng hành, phối hợp, triển khai của các bộ, ngành, địa phương sự vào cuộc của các hiệp hội, sự nỗ lực của các doanh nghiệp trong tái cấu trúc, nâng cao hiệu quả hoạt động... nhằm góp phần thúc đẩy tăng trưởng gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, góp phần hoàn thành cao nhất mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội năm 2023 mà Quốc hội, Chính phủ đã đề ra.

Nguồn: Giải pháp nào để kích cầu tín dụng?