Vốn tín dụng tăng mạnh, cẩn trọng kiểm soát rủi ro

Từ đầu năm đến ngày 19/5/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đạt 16,49 triệu tỷ đồng, tăng 5,59% so với cuối năm 2024. Ảnh: Lê Tiên

Mặt khác, cần cẩn trọng kiểm soát rủi ro dòng vốn khi tỷ trọng vốn tín dụng trên GDP có thể vượt 145% vào cuối năm nay.

Nỗ lực cấp vốn cho nền kinh tế

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, từ đầu năm đến ngày 19/5/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đạt 16,49 triệu tỷ đồng, tăng 5,59% so với cuối năm 2024 và tăng 18,67% so với cùng kỳ năm 2024. Cùng kỳ năm ngoái, tăng trưởng tín dụng chỉ đạt 2,41% so với cuối năm 2023. NHNN khẳng định tiếp tục điều hành tín dụng chủ động, linh hoạt, phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát, đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế, đảm bảo an toàn hoạt động của các tổ chức tín dụng (TCTD).

Cơ quan này chỉ đạo các TCTD chú trọng tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Đồng thời, triển khai tích cực các chương trình, chính sách tín dụng đối với một số ngành, lĩnh vực theo chỉ đạo của Chính phủ. NHNN cho biết, có thể sẽ tăng hạn mức tín dụng, tạo điều kiện cho các ngành hàng trọng điểm, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia.

Bên cạnh đó, ngành ngân hàng tiếp tục triển khai các chương trình hỗ trợ tín dụng cho các đối tượng ưu tiên. Mới nhất, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị 05/CT-TTg, NHNN đã triển khai chương trình cho vay đối với người dưới 35 tuổi mua nhà ở xã hội với lãi suất ưu đãi: trong 5 năm đầu tiên thấp hơn 2%/năm so với lãi vay bình quân thông thường, trong 10 năm tiếp theo thấp hơn 1%/năm. Thời gian áp dụng lãi suất ưu đãi tối đa 15 năm.

Thúc đẩy tăng trưởng tín dụng cũng là một nội dung đáng chú ý tại Nghị quyết số 154/NQ-CP ngày 31/5/2025 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước với mục tiêu tăng trưởng năm 2025 đạt 8% trở lên. Tại Nghị quyết, Chính phủ yêu cầu nghiên cứu giao bổ sung chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng theo thẩm quyền, đặt mục tiêu điều hành tăng trưởng tín dụng phù hợp với mục tiêu tăng trưởng và kiểm soát lạm phát, bảo đảm an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng. Đồng thời, Chính phủ cũng chỉ đạo các ngân hàng hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, các động lực tăng trưởng kinh tế, các dự án, công trình trọng điểm khả thi. Kiểm soát chặt tín dụng với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; tiết giảm chi phí, phấn đấu giảm lãi suất cho vay; rà soát, cắt giảm thủ tục cho vay nhằm đáp ứng kịp thời vốn tín dụng cho các dự án, lĩnh vực tạo động lực cho tăng trưởng, nhất là tăng trưởng xanh.

Nguồn: Cục Thống kê và Ngân hàng Nhà nước

Chú trọng kiểm soát rủi ro dòng vốn

Theo TS. Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính (Bộ Tài chính), từ đầu năm đến nay, tăng trưởng tín dụng có bước tiến khả quan nhờ các yếu tố kinh tế trong nước chuyển biến thuận lợi, mặt bằng lãi suất duy trì ở mức hợp lý hơn so với trước. Bên cạnh đó, các chỉ đạo thúc đẩy tăng trưởng kinh tế qua các giải pháp kích cầu tiêu dùng, hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn đã khuyến khích doanh nghiệp tích cực tận dụng các cơ hội kinh doanh. Từ nay đến cuối năm, tăng trưởng tín dụng phụ thuộc vào chuyển biến của nền kinh tế. Trong đó, đà tăng trưởng xuất khẩu - một động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế - sẽ có vai trò quan trọng. Vì vậy, tăng trưởng tín dụng sẽ phụ thuộc nhiều vào diễn biến đàm phán thuế quan với Hoa Kỳ.

“Điểm đáng lưu ý là quy mô tín dụng/GDP đã ở mức khá cao (xem biểu đồ). Tỷ lệ này càng cao thì rủi ro với doanh nghiệp và nền kinh tế càng lớn. Do đó, cần chú ý kiểm soát lưu chuyển dòng vốn này trong nền kinh tế, lường trước các rủi ro để có ứng phó kịp thời và hiệu quả”, ông Độ nhấn mạnh.

TS. Nguyễn Hữu Huân, giảng viên Đại học Kinh tế TP.HCM đánh giá, bên cạnh sự hồi phục của nền kinh tế, tăng trưởng tín dụng tăng tốc trong 5 tháng đầu năm có thể đến từ việc nhiều doanh nghiệp mạnh tay vay tiền để sản xuất các đơn hàng xuất khẩu trước thời điểm Mỹ tuyên bố sẽ áp thuế quan mới. Mặt khác, thị trường bất động sản chuyển biến tích cực cũng góp phần thúc đẩy tăng trưởng tín dụng.

Theo ông Huân, trong nửa cuối năm nay, tăng trưởng tín dụng sẽ hoàn thành mục tiêu 16% hoặc hơn nếu các tín hiệu hồi phục của nền kinh tế trong nước và thế giới khởi sắc. “Việc Chính phủ yêu cầu phân bổ thêm chỉ tiêu tín dụng cho các ngân hàng là hợp lý khi nhiều ngân hàng còn tiềm năng giải ngân vốn. Mặt khác, việc điều chuyển hạn mức tín dụng từ ngân hàng này sang ngân hàng khác là phù hợp với hiệu quả cho vay của từng ngân hàng. Tuy nhiên, cần chú trọng kiểm soát rủi ro với các kênh đầu tư bất động sản, chứng khoán”, ông Huân nói.

Theo nhóm nghiên cứu của Công ty CP Chứng khoán Mirae Asset, với mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm 2025, các động lực chính được kỳ vọng đến từ tiêu dùng nội địa, đầu tư công và không thể thiếu cung tín dụng. Mirae Asset dự báo tăng trưởng tín dụng mục tiêu năm 2025 quanh mức 15%.

Nguồn: Vốn tín dụng tăng mạnh, cẩn trọng kiểm soát rủi ro