VCCI kiến nghị giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp tái thiết sản xuất sau bão lũ

Siêu bão Yagi cùng các đợt mưa lũ kéo dài đã gây ra thiệt hại nặng nề cho nhiều địa phương và gây ra những hậu quả lớn cho cộng đồng doanh nghiệp. Việc tiếp tục có các giải pháp hỗ trợ thiết thực và kịp thời từ Chính phủ để doanh nghiệp phục hồi và duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh rất cần thiết trong lúc này.

Ảnh hưởng nặng nề của bão Yagi đến kinh tế Việt Nam

Yagi là cơn bão mạnh nhất trong 30 năm qua tại khu vực Biển Đông, khiến các địa phương như Quảng Ninh, Hải Phòng và Thái Bình phải ban hành cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai số 4, gần mức thảm họa.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), ước tính sơ bộ cho thấy thiệt hại từ cơn bão Yagi có thể lên tới khoảng 40 nghìn tỷ đồng (1,6 tỷ USD). Bộ KH&ĐT ước tính tăng trưởng GDP có thể thấp hơn 0,15 điểm % so với dự báo trước đó là 6,8-7% cho năm 2024. Nông, lâm và ngư nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề nhất khi ước tính giảm 0,33 điểm % tăng trưởng, công nghiệp và xây dựng dự báo giảm 0,05 điểm %, trong khi khu vực dịch vụ được dự báo giảm 0,22 điểm %.

Tại Hội nghị về khẩn trương khắc phục hậu quả bão Yagi, nhanh chóng ổn định tình hình nhân dân, khôi phục sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng do Thủ tướng Chính phủ chủ trì, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết bão số 3 và hoàn lưu sau bão có phạm vi ảnh hưởng rất lớn, trải dài ở 26 tỉnh, thành phố miền Bắc và Thanh Hóa, chiếm trên 41% GDP và 40% dân số của cả nước. Hiện vẫn còn tình trạng ngập lụt khiến thiệt hại có thể nặng hơn.

Những thiệt hại này theo đánh giá của bộ trưởng Dũng, khiến cho tốc độ tăng trưởng 6 tháng cuối năm của cả nước và nhiều địa phương dự báo chậm lại. Cụ thể, tăng trưởng GDP quý 3 của cả nước có thể giảm 0,35%, quý 4 giảm 0,22% so với kịch bản không có bão số 3. Ước cả năm GDP có thể giảm 0,15% so với kịch bản ước tăng trưởng có thể đạt 6,8-7%, trong đó khu vực nông, lâm, thủy sản giảm 0,33%, công nghiệp và xây dựng giảm 0,05% và dịch vụ giảm 0,22%.

Các lĩnh vực chịu thiệt hại nặng nhất là hạ tầng giao thông bị ngập lụt, ảnh hưởng lưu thông, nhất là đường bộ, đường sắt đình trệ cục bộ.

Các vùng trồng lúa, hoa màu, chăn nuôi, thủy sản cần nhiều nguồn lực, thời gian để tái đàn, tái vụ, tái sản xuất. Nhiều cơ sở du lịch, lưu trú bị hư hỏng, phải đóng cửa để sửa chữa.

Các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, xây dựng cũng bị tác động của cơn bão, nhất là tác động gián tiếp khi bị mất điện, thông tin liên lạc, lao động và gia đình người lao động bị ảnh hưởng.

Theo báo cáo của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) gửi Thủ tướng Chính phủ về tình hình tổn thất của doanh nghiệp sau cơn bão số 3 (Yagi), mức độ thiệt hại đối với tài sản và hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều DN rất nặng nề, ước tính hàng nghìn tỷ đồng. Nhiều tài sản có giá trị lớn của không ít DN đã bị hư hỏng như nhà xưởng, tàu thuyền, phương tiện giao thông, máy móc, trang thiết bị, hàng hóa…

Phần lớn các DN khác tại các tỉnh miền Bắc chịu ảnh hưởng gián tiếp như phải đóng cửa, ngừng sản xuất kinh doanh hoặc giảm năng suất, doanh số... Việc khôi phục sản xuất kinh doanh của nhiều DN hiện nay gặp rất nhiều khó khăn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tăng trưởng kinh tế và sinh kế của nhiều người dân, người lao động.

VCCI cho biết, cộng đồng DN cảm ơn những nỗ lực rất lớn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các lực lượng chức năng tại địa phương và đồng bào nhân dân cả nước trong những ngày qua, nhằm giúp đỡ DN và người dân các tỉnh miền Bắc chịu ảnh hưởng của cơn bão. “Đây là thời điểm rất cần những chính sách kinh tế phù hợp để DN các tỉnh miền Bắc nhanh chóng tái thiết, khôi phục sản xuất kinh doanh, góp phần giảm thiệt hại về lâu dài của cơn bão, bảo đảm sinh kế cho người dân” - VCCI nêu quan điểm.

Doanh nghiệp rất cần hỗ trợ tái thiết sản xuất sau bão lũ

Có thể thấy ảnh hưởng của cơn bão số 3 đến cộng đồng doanh nghiệp là hết sức nặng nề. Mức độ thiệt hại đối với tài sản và hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp ước tính hàng nghìn tỷ đồng. Việc khôi phục lại sản xuất sau bão là một quá trình khó khăn và đòi hỏi sự hỗ trợ kịp thời từ chính phủ và các tổ chức liên quan.

Trên cơ sở tập hợp ý kiến của các DN, hiệp hội, nhằm hỗ trợ DN phục hồi sau bão, VCCI đề xuất một số nội dung chính sách.

Đối với các ngành, lĩnh vực, địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất từ bão Yagi, gồm tàu cá khai thác thủy hải sản, tàu du lịch, lồng bè nuôi trồng thủy hải sản trên mặt biển, sông, suối, ao hồ, đề xuất hỗ trợ thiệt hại thực tế đối với lồng bè nuôi trồng thủy hải sản theo Nghị định 02/2017/NĐ-CP; đề nghị cân nhắc tăng mức tiền hỗ trợ và áp dụng cho cả các DN nuôi trồng thủy hải sản.

Cụ thể, hỗ trợ thiệt hại thực tế đối với tàu cá, tàu du lịch. Biện pháp hỗ trợ là theo định mức; ủy ban nhân dân cấp xã cùng chủ tàu thống kê thiệt hại. Đồng thời, miễn tiền thuê mặt nước cho các cơ sở nuôi trồng thủy hải sản đến hết năm 2025. Miễn các loại phí và lệ phí có liên quan như lệ phí ra vào cảng biển, cảng bến thủy nội địa, phí sử dụng vị trí neo đậu trong khoảng 6 tháng đến 1 năm.

Bên cạnh đó, Nhà nước hỗ trợ 50 - 70% chi phí mua bảo hiểm cho các loại tàu cá, tàu du lịch đến hết năm 2025. Cân nhắc việc miễn hoặc giảm 50% số thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập DN, thuế thu nhập cá nhân phải nộp đối với đối tượng này trong khoảng 4 - 6 tháng. Cân nhắc việc giảm các khoản nộp cho bảo hiểm xã hội, miễn phần kinh phí công đoàn nộp lên cấp trên cơ sở trong khoảng 4 - 6 tháng.

Đối với các ngành, lĩnh vực khác tại các địa phương chịu ảnh hưởng của bão lũ, đề xuất nhanh chóng thực hiện biện pháp hỗ trợ phục hồi sản xuất nông nghiệp được quy định tại Nghị định 02/2017/NĐ-CP. Đề nghị mở rộng diện được nhận hỗ trợ gồm cả các DN sản xuất nông nghiệp chịu thiệt hại bởi bão lũ và cân nhắc nâng mức hỗ trợ cho phù hợp.

Cân nhắc giảm thuế GTGT đối với xăng dầu từ mức 10% xuống mức 8% từ tháng 9 -12/2024 đối với các cơ sở bán lẻ xăng dầu tại các địa phương chịu thiệt hại bởi bão lũ, đặc biệt là các địa phương vùng núi phía Bắc; giảm thuế GTGT đối với mặt hàng điện từ mức 8% xuống 6% đối với các khách hàng sử dụng điện tại các địa phương chịu thiệt hại bởi bão lũ.

Cân nhắc việc tiếp tục gia hạn thời điểm nộp thuế GTGT, thu nhập DN và tiền thuê đất cho các DN tại các địa phương chịu ảnh hưởng của bão lũ sang năm 2025.

Đồng thời, cân nhắc việc giãn thời điểm nộp các khoản nộp cho bảo hiểm xã hội từ 4 - 6 tháng cho các DN tại các địa phương chịu thiệt hại của bão lũ. Cân nhắc giảm 50% kinh phí công đoàn nộp lên cấp trên cơ sở cho các DN tại các tỉnh chịu thiệt hại của bão lũ đến hết tháng 12/2024 và giãn thời điểm nộp đến năm 2025.

VCCI cũng kiến nghị tiếp tục gia hạn thực hiện chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ tại Thông tư số 02/2023/TT-NHNN và Thông tư 06/2024/TT-NHNN áp dụng cho các nghĩa vụ trả nợ từ nay đến tháng 6/2025 đối với các khoản vay của khách hàng sản xuất, kinh doanh tại khu vực chịu ảnh hưởng của bão Yagi.

Ngoài ra, VCCI đề nghị Thủ tướng chỉ đạo việc chi Quỹ phòng chống thiên tai để cứu trợ, khắc phục hậu quả của bão Yagi. Đây là Quỹ do DN và người lao động đóng góp nhưng đến năm 2023 còn kết dư gần 2.000 tỷ đồng.

Nguồn:VCCI kiến nghị giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp tái thiết sản xuất sau bão lũ