Tại sao Mỹ được thế giới "chọn mặt gửi vàng"?

Tài chính 27/06/2025 07:00

Từ sau Thế chiến thứ 2, Mỹ luôn được coi là điểm đến hàng đầu để các quốc gia gửi vàng dự trữ. Hầm vàng lớn nhất thế giới hiện nay nằm ở Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York, nơi chứa 6331 tấn vàng, trong đó khoảng 98% là vàng của 36 quốc gia nước ngoài.

Mới đây, tờ Financial Times đưa tin chính phủ Đức và Italia đang đứng trước áp lực phải “hồi hương” lượng vàng khổng lồ mà họ đang lưu trữ tại Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York.

Theo thống kê, Đức và Italia là 2 nước có lượng vàng dự trữ cao thứ 2 và thứ 3 thế giới. Đức nắm giữ 3.352 tấn vàng, còn Ý là 2.452 tấn. Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York hiện lưu giữ hơn 1/3 lượng vàng của mỗi nước, tổng trị giá khoảng 245 tỷ USD.

Theo Financial Times, làn sóng rủi ro địa chính trị gia tăng cùng những bất ổn chính sách của Mỹ khiến nhiều người Đức và Italia cho rằng Mỹ không còn là nơi an toàn để lưu trữ vàng.

Trước làn sóng lo ngại trong dư luận, Ngân hàng trung ương Đức khẳng định Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York vẫn là “nơi lưu trữ quan trọng” và là “đối tác đáng tin cậy” trong việc lưu giữ vàng.

Trên thực tế, với vị thế kinh tế – chính trị hàng đầu, cùng cơ sở hạ tầng lưu trữ vàng chuyên biệt, Mỹ đã là nơi được các quốc gia "chọn mặt gửi hàng" trong suốt nhiều thập kỷ.

10 nước có lượng vàng dự trữ nhiều nhất thế giới (tính đến quý IV/2024).

Vị thế tài chính số 1 thế giới

Việc các quốc gia gửi vàng tới Mỹ chủ yếu xuất phát từ uy tín và sức mạnh tài chính lâu đời của nước này.

Kết thúc Thế chiến thứ 2, Mỹ là nước thắng trận và có nền kinh tế phát triển mạnh nhất thế giới. Đồng USD trở thành đồng tiền dự trữ chủ chốt toàn cầu, và hệ thống ngân hàng Mỹ đóng vai trò trung tâm trong các giao dịch quốc tế. Do đó, gửi vàng tại Mỹ được xem là một phương án an toàn và tiện lợi cho các giao dịch tài chính xuyên quốc gia.

Cuối thập niên 1940, Mỹ nắm giữ hơn 20.000 tấn vàng, tức khoảng 70% tổng lượng vàng trên thế giới lúc đó.

Lượng vàng nước ngoài đổ Mỹ về tiếp tục tăng lên trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Do lo ngại chiến tranh với Liên Xô, nhiều nước Tây Âu như Đức, Pháp, Ý, Hà Lan đã mang vàng sang Mỹ lưu trữ để đảm bảo an toàn.

Hầm vàng lớn nhất thế giới đang được chôn sâu dưới lòng đất bên dưới tòa nhà của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York.

Đến nay, Mỹ vẫn được coi là nước an toàn nhất thế giới để giữ vàng. Việc lưu trữ vàng tại Mỹ giúp các quốc gia có thể nhanh chóng thanh khoản bằng USD trong các tình huống khủng hoảng kinh tế hoặc biến động thị trường.

Hơn nữa, lưu trữ vàng gần thị trường tiêu thụ hoặc các trung tâm tài chính lớn như New York giúp giảm thiểu chi phí vận chuyển và chi phí bảo hiểm.

Chẳng hạn, khi một quốc gia muốn chuyển vàng cho quốc gia khác, thay vì vận chuyển hàng ngàn cây vàng qua đại dương, họ chỉ cần ra lệnh chuyển vàng giữa 2 bên trong cùng một kho tại Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York. Điều này tiết kiệm hàng triệu, thậm chí hàng tỷ USD chi phí vận chuyển và bảo hiểm.

Hệ thống lưu trữ vàng bảo mật nhất thế giới

Hệ thống lưu trữ vàng hiện đại và có độ bảo mật cao hàng đầu thế giới cũng là lý do khiến nhiều quốc gia an tâm trữ vàng tại Mỹ.

Trong số 12 ngân hàng liên bang Mỹ thì Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York là ngân hàng lớn nhất, và cũng được coi là kho vàng lớn nhất thế giới. Ngân hàng này chứa khoảng 6331 tấn vàng, trong đó khoảng 98% là vàng của 36 quốc gia nước ngoài. 2% còn lại thuộc sở hữu của Mỹ và các tổ chức quốc tế như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF).

Với khối lượng vàng khổng lồ như vậy, đây được coi là một trong những tòa nhà có an ninh nghiêm ngặt nhất trên thế giới.

Lối vào hầm chứa tại Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York. (Ảnh: Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York).

Tọa lạc tại số 33 phố Liberty ở Lower Manhattan, hầm vàng 3 tầng của ngân hàng nằm sâu 24m dưới mặt đường và 15m dưới mực nước biển.

Các thỏi vàng được vận chuyển bằng thang máy từ mặt đường xuống đến tầng hầm của kho.

Hầm chứa khoảng 507,000 thỏi vàng, có 122 ngăn, mỗi ngăn chứa vàng của một chủ tài sản riêng. Các ngăn được đánh số thay vì ghi tên để giữ bí mật cho chủ tài sản.

Một khi đã vào trong két, vàng thuộc trách nhiệm của nhóm kiểm soát gồm 3 đại diện: Hai người thuộc đội ngũ nhân viên ngân hàng và một thành viên của đội ngũ kiểm toán.

Vàng được cất giữ trong các khoang có ổ khóa, đi kèm 2 khóa mã số và niêm phong của kiểm toán viên. Để đảm bảo an ninh tối đa, không ai nắm giữ toàn bộ mã số khóa để mở các ngăn. Do đó, bất cứ khi nào muốn di chuyển vàng đều cần đến sự có mặt của cả 3 đại diện thuộc nhóm kiểm soát.

An ninh của hầm vàng được tăng cường thêm bởi các bức tường bê tông cốt thép khổng lồ bao quanh hầm và hệ thống camera giám sát hoạt động bên trong và bên ngoài 24/24, cũng như sử dụng cảm biến chuyển động khi hầm đóng. Mỗi năm, chỉ một số lượng rất nhỏ du khách hoặc nhà báo được phép tham quan hầm vàng. Hiện nay, các chi tiết về hệ thống an ninh của hầm vàng vẫn là bí mật quốc gia.