Một góc nhìn khác của tâm lý học về trí khôn con người
Có nên dùng chính sách tiền tệ và tài khóa để bình ổn kinh tế ngắn hạn? Kinh tế khó khăn, vì đâu thu ngân sách cán đích phút cuối? |
Được chào đón nhiệt liệt bởi các nhà giáo dục khắp thế giới kể từ khi được công bố lần đầu vào năm 1983, lý thuyết trí khôn đa dạng của Howard Gardner đã được áp dụng vào các trường lớp tại nhiều khu vực.
Tác giả không thừa nhận khái niệm phổ biến rằng trí khôn là năng lực chung mà ai cũng có, chỉ là nhiều hoặc ít hơn. Thu thập trong tay vô số chứng cứ phong phú, Gardner "phác thảo" nên một lý thuyết tâm lý học mới, xác định sự tồn tại của nhiều loại trí khôn đã góp phần định dạng diện mạo nhận thức của con người, được gọi tắt là lý thuyết MI (Theory of Multiple Intelligences).
Cụ thể, để nắm bắt được đầy đủ những khả năng, tài năng loài người sở hữu, ông đề xuất các dạng trí khôn khác nhau gồm: trí khôn ngôn ngữ; trí khôn âm nhạc; trí khôn logic - toán; trí khôn không gian; trí khôn cơ thể - vận động và trí khôn cá nhân (hướng nội và hướng ngoại). Những dạng trí khôn đó không nhất thiết bộc lộ hết ở một con người.
Howard Gardner chỉ ra rằng nhà trường và nền văn hoá của chúng ta tập trung phần lớn vào trí khôn ngôn ngữ và logic - toán, đề cao những người ăn nói mạch lạc và logic. Bên cạnh đó, ông cho rằng xã hội cần chú ý một cách công bằng đến các cá nhân thể hiện thiên bẩm về những dạng trí khôn khác (các nghệ sĩ, kiến trúc sư, nhạc sĩ, nhà tự nhiên học, nhà thiết kế, vũ công, bác sĩ…) góp phần làm giàu cho thế giới ta sống.
Tuy nhiên, nhiều trẻ em có những thiên bẩm như thế không nhận được sự củng cố của nhà trường. Thậm chí còn bị gán nhãn “thiểu năng học tập”, rối loạn năng lực chú ý hay đơn giản là “học sinh cá biệt” khi cung cách suy nghĩ và học hành của các em ít được chú ý tới trong những lớp học nặng về ngôn ngữ hay logic-toán.
Vì vậy, hiểu biết về nhiều loại trí thông minh có thể thúc đẩy các phương pháp giáo dục và học tập mang tính toàn diện và cá nhân hóa hơn, giúp ghi nhận, đánh giá chuẩn xác những điểm mạnh và khả năng đa dạng của tất cả học sinh.
Đặc biệt, bằng cách xác định và kết hợp trí thông minh độc đáo của riêng mình, các cá nhân có thể phát triển ý thức tự nhận thức và lòng tự trọng, cũng như theo đuổi con đường sự nghiệp phù hợp với thế mạnh và sở thích của họ.
Thông qua cuốn sách, độc giả được “viễn du” vào kho tàng cứ liệu so sánh giữa các nền văn hóa. Một thiếu niên trở thành thủy thủ nhà nghề ở vùng đảo Thái Bình Dương ra sao? Một thiếu niên học tiếng Ả Rập cực khó qua kinh Koran và trở thành nhà trí thức của đạo Hồi như thế nào? Hay câu chuyện cả ngàn em bé Nhật Bản 2 hoặc 6 tuổi chơi đàn giỏi, người nghệ sĩ kịch câm kỳ tài Marcel Marceau cùng một số tài năng hát rong thuộc những vùng “đói chữ”... Sự so sánh này dẫn tới việc xóa bỏ định kiến thường có xưa nay vẫn lấy các chuẩn mực “trí khôn phương Tây" làm thước đo.
Giáo sư Ulric Neisser, Đại học Emory nhận xét về Cơ cấu trí khôn: "Một cuốn sách hết sức gây ấn tượng và vô cùng quan trọng. Gardner phá vỡ những khuôn mẫu hạn hẹp của lý thuyết đo nghiệm tâm lý và tiến trình xử lý thông tin, ông đưa ra một quan niệm phong phú về những năng lực người trong nhiều địa hạt".
Howard Gardner (sinh ngày 11/7/1943), là Giáo sư Tâm lý học Nhận thức và Tâm lý học Giáo dục bậc cao học tại Khoa giáo dục của Đại học Harvard (Quỹ John Hobbs and Elisabeth A.Hobbs). Cuốn sách 'Frames of Mind – The Theory of Multiple Intelligences' (bản tiếng Việt - 'Cơ cấu trí khôn: Lý thuyết về nhiều dạng trí khôn', do cố nhà giáo Phạm Toàn dịch) của ông được coi là 'sách gối đầu giường' của sinh viên sư phạm và các nhà tâm lý học nhiều nước. |
Nguồn: Một góc nhìn khác của tâm lý học về trí khôn con người
Tin liên quan
Giải bài toán nhu cầu nhà ở tăng cao ở Hà Nội 08/05/2024 20:00
Kiến nghị không thu tiền đầu tư cơ sở hạ tầng khu tái định cư 09/05/2024 06:00
Nâng giá trị xuất khẩu gạo gắn với đảm bảo an ninh lương thực 08/05/2024 18:00
Cùng chuyên mục
Tử vi hằng ngày - Xem tử vi vui 12 con giáp ngày 8.5.2024
Đời sống 08/05/2024 09:10
Tử vi 12 con giáp ngày 07/5/2024
Đời sống 06/05/2024 22:09
Tử vi vui 12 con giáp hôm nay ngày 6/5/2024: Tỵ rõ ràng, Ngọ chịu khó
Đời sống 05/05/2024 21:39
Tử vi 12 con giáp ngày 05/5/2024
Đời sống 04/05/2024 23:24
Tử vi hôm nay thứ 6 ngày 3/5/2024 của 12 con giáp: Mão vợ chồng tâm đầu ý hợp, Dậu bận rộn với lịch trình hẹn hò
Đời sống 03/05/2024 15:52
Tử vi vui 12 con giáp hôm nay ngày 2/5/2024: Tỵ thoải mái, Mùi trân trọng
Đời sống 01/05/2024 21:55
Các tin khác
Tử vi hằng ngày - Xem tử vi vui 12 con giáp ngày 1.5.2024
Đời sống 30/04/2024 23:21
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 30/4/2024: Tuổi Sửu tình duyên thuận lợi
Đời sống 29/04/2024 21:34
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 29/4/2024: Tuổi Tý công việc phát triển
Nghe - Xem - Đọc 29/04/2024 00:04
70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ: Nhật kí chiến tranh của người lính trẻ
Nghe - Xem - Đọc 28/04/2024 17:26
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 28/4/2024: Tuổi Mùi công việc thăng trầm
Đời sống 28/04/2024 06:00
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 27/4/2024: Tuổi Tỵ lao động chăm chỉ
Đời sống 27/04/2024 10:35
Quá tải… chữa lành
Nghe - Xem - Đọc 26/04/2024 21:57
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 26/4/2024: Tuổi Thìn thu nhập tăng cao
Đời sống 26/04/2024 09:41
Tạp chí Thanh niên phát động cuộc thi viết "Vượt lên số phận" lần thứ VII
Đời sống 25/04/2024 17:40
Hành trình "sống đến bình minh" của cuộc đời nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh
Nghe - Xem - Đọc 25/04/2024 15:34
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 25/4/2024: Tuổi Hợi tình duyên khởi sắc
Đời sống 24/04/2024 22:03
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 24/4/2024: Tuổi Thìn tiền tài vượng phát
Đời sống 23/04/2024 15:15
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 23/4/2024: Tuổi Ngọ sự nghiệp khó thăng tiến
Đời sống 22/04/2024 21:21
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 22/4/2024: Tuổi Hợi tài chính lợi nhuận cao
Nghe - Xem - Đọc 21/04/2024 00:00
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 21/4/2024: Tuổi Sửu sự nghiệp hanh thông
Nghe - Xem - Đọc 20/04/2024 11:43
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 20/4/2024: Tuổi Mùi tài lộc tiêu hao
Nghe - Xem - Đọc 20/04/2024 11:28
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 19/4/2024: Tuổi Tỵ đầu tư lợi nhuận cao
Đời sống 18/04/2024 21:19
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 18/4/2024: Tuổi Mão tiền bạc phát tài
Đời sống 18/04/2024 11:29
Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”
Video 20/11/2023 17:25
Trao yêu thương cho em
Video 10/10/2022 14:03
Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia
Video 10/10/2022 13:58
Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật
Video 10/10/2022 13:55
Phổ biến Luật tiếp cận thông tin
Video 10/10/2022 13:52
Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng
Video 23/06/2022 11:00