Giá cà phê lập đỉnh, vì sao vẫn nhiều doanh nghiệp lỗ nặng?

Năm 2024, xuất khẩu cà phê thu về 5,48 tỷ USD

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) dẫn số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan cho biết, xuất khẩu cà phê của Việt Nam quý IV/2024 ước đạt 208,4 nghìn tấn, trị giá 1,16 tỷ USD, giảm 2,1% về lượng, nhưng tăng 3,1% về trị giá so với quý III/2024; giảm 43,7% về lượng, nhưng tăng 3,9% về trị giá so với quý IV/2023.

Tính chung cả năm 2024, xuất khẩu cà phê của Việt Nam ước đạt 1,32 triệu tấn, trị giá 5,48 tỷ USD, giảm 18,8% về lượng, nhưng tăng 29,1% về trị giá so với năm 2023. Năm 2024 là một năm thành công đối với ngành cà phê Việt Nam, khi trị giá xuất khẩu vượt mốc 5 tỷ USD nhờ giá tăng mạnh.

Năm 2024 là một năm thành công đối với ngành cà phê Việt Nam.

Năm 2024 cũng là một năm đặc biệt với ngành hàng cà phê và lần đầu tiên, giá cà phê Việt Nam cao nhất thế giới. Giá cà phê Robusta xuất khẩu cao hơn giá cà phê Arabica và đây là điều chưa từng xảy ra.

Trong tháng 12/2024, giá bình quân cà phê xuất khẩu của Việt Nam ước đạt 5.450 USD/tấn, giảm nhẹ 2,3% so với tháng 11/2024, tuy nhiên, so với tháng 12/2023 tăng mạnh 88,8%. Tính chung cả năm 2024, giá bình quân cà phê xuất khẩu ước đạt 4.158 USD/tấn, tăng 59,1% so với năm 2023.

Năm 2024, giá cà phê trong nước tăng mạnh theo đà tăng của thị trường thế giới. Giá cà phê vào ngày 27/12/2024 tăng từ 54.000 - 54.300 đồng/kg so với ngày 27/12/2023, dao động từ 121.500 - 123.300 đồng/kg (tùy từng khu vực khảo sát).

Thua lỗ trước biến động lớn của cà phê

Cà phê đột ngột tăng giá mạnh, giúp nhiều nông dân ăn nên làm ra, trả được nợ nần, giàu có. Tuy nhiên với diễn biến thị trường khó lường, nhiều doanh nghiệp thu mua nguyên liệu để chế biến và xuất khẩu cà phê lại bị rơi vào tình huống khó khăn, thậm chí thua lỗ.

Nằm trong top 10 doanh nghiệp xuất khẩu cà phê hàng đầu cả nước, Công ty cổ phần Cà phê PETEC (MCK: PCF) nhận định: diện tích trồng tiếp tục tăng, nhu cầu ở mức cao và hiện vẫn tiếp tục tăng.

Năm 2024 của Cà phê PETEC mang về doanh thu gần 27 tỷ đồng, giảm 87% so với năm ngoái, lợi nhuận sau thuế chỉ nằm ở mức gần 61 tỷ đồng, giảm 71% so với năm 2023. Ngoài kinh doanh cà phê, công ty này còn kinh doanh hạt tiêu, hạt điều, xăng dầu...

Tính đến ngày cuối năm vừa qua, khối tài sản của Cà phê PETEC bị giảm còn 24,5 tỷ đồng, nợ phải trả cũng hạ xuống mức 3,2 tỷ đồng, trong khi đó vốn chủ sở hữu đạt hơn 21,2 tỷ đồng.

Một doanh nghiệp có gần 50 hoạt động trong mảng trồng, chế biến, thu mua và xuất khẩu cà phê, năm 2024 Công ty cổ phần Cà phê Phước An (MCK: CPA) ghi nhận doanh thu hơn 30,3 tỷ đồng, tăng 34%. Dù vậy, sau khi trừ giá vốn và các chi phí, doanh nghiệp bị lỗ ròng sau thuế gần 17 tỷ đồng, phần lớn nguyên nhân đến từ khoản lỗ của quý cuối năm.

Theo giải trình của bà Nguyễn Huyền Trâm - Tổng Giám đốc Cà phê Phước An gửi đến cơ quan quản lý thị trường chứng khoán vào đầu năm 2025, sở dĩ quý cuối năm 2024 bị lỗ là do tăng trích lập dự phòng công nợ khó đòi đối với các hộ hụt khoán của các vụ cà phê năm liền trước. Bên cạnh đó, khoản thu nhập khác cũng bị giảm.

Tại thời điểm cuối năm qua, doanh nghiệp có khối tài sản hơn 107 tỷ đồng, nợ phải trả hơn 66 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu gần 41 tỷ đồng.

Vào đầu năm 2025, ông Nguyễn Công Tiến, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Cà phê Gia Lai (MCK: FGL) cũng đã phải giải trình với cơ quan quản lý thị trường chứng khoán.

Cụ thể, phía công ty cho hay quý cuối năm 2024 giá cà phê nhân xô cao đột biến, mốc 131.000 đồng là giá kỷ lục trong 27 năm trở lại đây.

Vì vậy sau khi trừ các chi phí quản lý, chi phí tài chính…, doanh nghiệp vẫn còn giữ lại được gần 4 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tiến triển hơn so với mức âm trước đó.

Tổng kết cả năm 2024, Công ty cổ phần Cà phê Gia Lai đạt doanh thu gần 16 tỷ đồng, tăng 40%. Tuy nhiên sau khi trừ giá vốn và các chi phí, doanh nghiệp bị lỗ ròng sau thuế hơn 18 tỷ đồng. Đến ngày cuối năm gần nhất, Cà phê Gia Lai có khối tài sản xấp xỉ 118 tỷ đồng, nợ phải trả khoảng 94 tỷ đồng, trong khi vốn chủ sở hữu 24 tỷ đồng.

Nguồn: Giá cà phê lập đỉnh, vì sao vẫn nhiều doanh nghiệp lỗ nặng?