Đánh thuế bất động sản thứ 2: Đúng đối tượng, đúng mục tiêu

Theo Báo Tin tức, việc đánh thuế bất động sản không phải là vấn đề mới được cân nhắc. Bộ Tài chính cũng ủng hộ đề xuất đánh thuế đối với những người sở hữu nhiều bất động sản nhằm ngăn chặn đầu cơ và đảm bảo sự minh bạch, ổn định của thị trường.

Đề xuất của Bộ Xây dựng xuất hiện trong bối cảnh giá bất động sản tăng mạnh từ đầu năm đến nay, với mục tiêu hạn chế hoạt động đầu cơ, mua đi bán lại nhằm thu lợi trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh rằng việc áp dụng thuế đối với bất động sản thứ hai cần đúng người, đúng thời điểm để đạt được hiệu quả tích cực.

Dưới góc độ nghiên cứu thị trường, bà Cao Thị Thanh Hương, Quản lý cấp cao của Savills, cho rằng thuế bất động sản là công cụ tài chính phổ biến trong khung pháp lý của nhiều quốc gia, đặc biệt là các nước đang phát triển như Việt Nam. Hiện tại, chủ sở hữu bất động sản tại Việt Nam không phải trả thuế tài sản trong khi mức thuế và phí chuyển nhượng thuộc nhóm thấp nhất thế giới.

Ảnh minh họa (Ảnh: TTXVN)

Việc đánh thuế bất động sản thứ hai được kỳ vọng sẽ góp phần ổn định giá nhà. Theo Savills, nguồn cung nhà ở giá hợp lý tại các đô thị lớn như TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội đang thiếu hụt nghiêm trọng, khi thị phần phân khúc này giảm từ 60% năm 2016 xuống còn 35% năm 2024 và căn hộ dưới 2 tỷ đồng gần như biến mất.

Bà Hương phân tích, với một hộ gia đình có thu nhập trung bình, nếu tiết kiệm 40% thu nhập mỗi tháng, cần hơn 30 năm mới đủ tiền mua nhà với điều kiện giá không tăng. Tuy nhiên, giá nhà vẫn tiếp tục leo thang, làm gia tăng bất bình đẳng xã hội và tiềm ẩn nguy cơ bất ổn an sinh.

Trước nhu cầu ngày càng cao về nhà ở xã hội, người dân mong đợi sự can thiệp mạnh mẽ hơn từ Nhà nước. TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu cung cấp 35.000 căn nhà ở xã hội đến năm 2025, còn Hà Nội là 8.000 căn. Các chính sách cũng đang được điều chỉnh để tạo điều kiện phát triển nhà ở xã hội, đồng thời xem xét áp dụng thuế bất động sản thứ hai nhằm điều tiết thị trường.

Theo bà Hương, thuế bất động sản là công cụ hữu hiệu với ba chức năng chính: tăng nguồn thu ngân sách để tái đầu tư, kiểm soát tài nguyên quốc gia và quản lý nguồn lực. So với các loại thuế khác, thuế bất động sản khó trốn và không bị ràng buộc bởi các hiệp định quốc tế, giúp cơ quan quản lý dễ dàng dự báo nguồn thu ngân sách.

Tuy nhiên, việc áp thuế tài sản đòi hỏi chi phí đầu tư lớn vào hạ tầng kỹ thuật và công cụ tính thuế, cũng như sự minh bạch và số hóa dữ liệu bất động sản. Khó khăn trong việc xác định giá trị giao dịch chính xác, minh bạch hóa giao dịch và quyền sở hữu cũng là những thách thức cần giải quyết để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển của thị trường bất động sản.

Phát biểu trên TTXVN, ông Đinh Thế Hiển, Viện trưởng Viện nghiên cứu Tin học và Kinh tế ứng dụng, cho rằng đề xuất này không mới nhưng vẫn gây lo ngại cho người dân. Tăng thuế có thể khiến giá nhà tăng, gây khó khăn cho người có nhu cầu nhà ở, tạo tâm lý không đồng thuận trong dân.

Ông Hiển nhấn mạnh, thuế bất động sản cần được áp dụng đúng lúc và hợp lý để không trở thành rào cản cho sự phát triển của thị trường. Cần số hóa và xây dựng kho dữ liệu bất động sản để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả của chính sách.

Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Đặng Hùng Võ, đồng tình rằng chính sách thuế cần có lộ trình cụ thể, đảm bảo hạ tầng quản lý đất đai liên thông giữa các đơn vị hành chính cấp tỉnh để tránh gian lận và trốn thuế. Đồng thời, việc tránh tình trạng "chồng thuế" cũng là yếu tố cần được lưu ý.

Ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng Giám đốc Batdongsan.com, cảnh báo rằng áp thuế bất động sản có thể khiến người dân tạm dừng giao dịch để quan sát thị trường, dẫn đến sự trầm lắng trong ngắn hạn. Chính vì vậy, thời điểm áp dụng chính sách thuế cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo thị trường bất động sản phát triển bền vững, đồng thời không gây ra bất ổn cho nền kinh tế.