VIB sang trang mới

Với quyết định này, gần như chắc chắn rằng VIB sẽ có sự chuyển dịch về cơ cấu sở hữu cổ đông.

Tăng trưởng lợi nhuận hàng năm của VIB trong giai đoạn 2017-2023. Nguồn: Tài liệu ĐHĐCĐ thường niên 2024

Sẵn sàng cho cổ đông ngoại thoái vốn

Được biết VIB đang có cổ đông ngoại, đối tác chiến lược là Commonwealth Bank of Australia (CBA) sở hữu gần 503,22 triệu cổ phiếu, tương ứng 19,84%. Đây là đối tác đã “bén duyên” cùng VIB vào năm 2009 và chính thức trở thành đối tác chiến lược từ năm 2010. Trong thời kỳ có CBA đồng hành, VIB không chỉ lột xác về tổng tài sản, quy mô vốn chủ sở hữu, niêm yết trên sàn chứng khoán… mà đã trở thành một ngân hàng có định hướng bán lẻ sắc nét và phát triển vượt trội trong mảng thẻ, giúp VIB tăng hiệu quả sinh lời so với các ngân hàng khác.

Cuối năm 2023, với tỷ lệ cho vay khách hàng cá nhân khoảng 90%, ROE của VIB cao nhất trong nhóm 12 ngân hàng niêm yết có quy mô tài sản lớn nhất. Theo dữ liệu của BVSC, VIB duy trì ROE trung bình 23% trong 6 năm và sử dụng nguồn lợi nhuận để liên tục tăng vốn giúp quy mô tài sản của VIB tăng lên hơn 342.000 tỷ đồng (top 11 doanh nghiệp niêm yết). Lợi nhuận sau thuế của VIB cũng duy trì tốc độ tăng trưởng nhanh với CAGR 50% trong 5 năm, cao nhất trong nhóm.

Theo Nghị quyết, các cổ đông VIB đã đặt câu hỏi về vấn đề hạ tỷ lệ sở hữu khối ngoại có ảnh hưởng đến việc thoái vốn của CBA, VIB có tìm kiếm đối tác ngoại thay thế?… Các câu hỏi đều đã được trả lời thỏa đáng.

Có thể thấy rõ điều này khi VIB ấn định thời điểm hạ tỷ lệ room ngoại từ 1/7, đồng nghĩa lộ trình thoái vốn của CBA đã được lập theo một kế hoạch tương thích để phù hợp các quy định. Tuy VIB không nêu rõ có tìm kiếm đối tác ngoại để thay thế sau đó hay không, song trong ngắn hạn, một khi ngân hàng chưa mở room mới, một cổ đông nắm giữ trên mức 5% (cá nhân) và đúng nghĩa đối tác chiến lược (tổ chức từ 10% cho nhà đầu tư (NĐT) trong nước và theo tỷ lệ do Chính phủ quy định cho NĐT ngoại) cũng chưa thể lập tức xuất hiện (theo Luật TCTD 2024).

Tác động nào tới VIB?

Việc CBA thoái vốn khỏi VIB đang rất được thị trường quan tâm. Trước hết, sự quan tâm này cũng là bởi trong làn sóng đầu tư khối ngoại vào ngân hàng ở giai đoạn 2009-2010, CBA có thể nói là một trong những đối tác “gắn bó” thủy chung và mang lại hiệu quả của sự kết hợp dành cho TCTD được góp vốn một cách rõ ràng nhất. Trong những năm qua, hàng loạt trường hợp NĐT ngoại rút vốn đã xảy ra, như tại ACB, EIB, STB…, và một làn sóng góp vốn mới cũng đã xuất hiện tại BID, VCB, CTG, VPB, OCB… Sự rời đi của CBA lúc này mang đến kỳ vọng về một cơ hội mới cho VIB trong việc tăng vốn, tăng quy mô để bước vào giai đoạn mới hay là bước ngoặt với ngân hàng?

VIB đặt kế hoạch lợi nhuận trước thuế 12.045 tỷ đồng, ngân hàng cũng có kế hoạch chia cổ tức với tỷ lệ 29,5% gồm cổ tức tiền mặt, cổ phiếu thưởng.

Công ty chứng khoán Vietcap cho rằng từ việc CBA thoái vốn, VIB cũng sẽ chủ động trong việc lựa chọn đối tác chiến lược tiềm năng và tận dụng tỷ lệ sở hữu của NĐT nước ngoài nếu ngân hàng có kế hoạch huy động vốn trong tương lai.

Cần lưu ý rằng trên thị trường, những ngân hàng đang tìm đối tác ngoại như TCB, HDB, và giờ đây là VIB… - là những ngân hàng tư nhân có ROE và CAGR cao trong những năm qua, sẽ được đánh giá rất hấp dẫn hơn với NĐT chiến lược. Điều này càng được chú ý trong bối cảnh theo cam kết của Hiệp định EVFTA từ tháng 8/2020 đến nay, Việt Nam vẫn chưa có ngân hàng nào được phê duyệt để các TCTD châu Âu có thể nắm giữ 49% cổ phần sở hữu.

Trong khi đó, trường hợp này sẽ không “ứng” với các NHTM có vốn Nhà nước. Bên cạnh đó, MBB là ngân hàng đã tham gia tái cơ cấu các TCTD yếu kém có thể được ưu tiên, nhưng lại có cấu trúc bán sở hữu Nhà nước; VPBank cùng một động lực tương tự lại đã chốt gắn bó với đối tác Nhật…, nên cơ hội với khối ngân hàng tư nhân có các chuyển động lớn càng cao hơn.

Ban lãnh đạo VIB cho biết ngân hàng này sẽ tìm kiếm đối tác chiến lược mới sau khi CBA thoái vốn, theo thông tin từ SSI. Theo đó, việc tìm đối tác chiến lược của VIB có thể mở ra trang mới của ngân hàng này hay không, còn phụ thuộc vào định hướng cũng như các hành động cụ thể của nhà băng này.

Tăng trưởng tín dụng của VIB năm 2024 dự kiến đạt 18,9%, thấp hơn mục tiêu VIB đề ra theo phê duyệt của NHNN là 20% nhờ hoạt động kinh tế Việt Nam được kỳ vọng khởi sắc trong năm 2024. Với kỳ vọng mặt bằng lãi suất cho vay cũng sẽ tăng nhẹ trong khi lãi suất huy động tăng chậm hơn, dự phóng NIM năm 2024 của VIB đạt 4,85% (từ mức 4,75% của 2023). Áp lực nợ nợ xấu của VIB có thể giảm nhẹ nhờ sự phục hồi của kinh tế chung và doanh nghiệp. Theo đó, PHS ước tính lợi nhuận sau thuế của VIB năm 2024 là 9.843 tỷ đồng, tăng 15% so với cùng kỳ. Định giá Residual Income và P/B, PHS khuyến nghị mua đối với VIB ở mức 27.000 đồng/cổ phiếu. Theo thị giá ngày 14/6 (22.5), tiềm năng tăng giá của VIB ước tính 19,5%.

Nguồn: VIB sang trang mới