Lựa chọn dầu ăn đúng cách để bảo vệ sức khỏe tim mạch

Hạn chế dầu cọ và dầu dừa công nghiệp

Theo Tiến sĩ Lê Thị Hương Giang, Trưởng khoa Tiết chế Dinh dưỡng – Bệnh viện 19-8, dầu cọ và dầu dừa công nghiệp là hai loại dầu phổ biến nhưng cần hạn chế sử dụng. Khi được sử dụng để chiên rán nhiều lần, các loại dầu này dễ sinh ra lượng lớn acid béo bão hòa và các chất oxy hóa có hại. Những chất này làm tăng nguy cơ viêm trong cơ thể, ảnh hưởng đến hệ tim mạch và các quá trình chuyển hóa.

Đặc biệt, trong quá trình chế biến, dầu cọ và dầu dừa công nghiệp có thể tạo ra chất béo chuyển hóa (trans fat). Đây là loại chất béo nguy hiểm đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) cảnh báo. Trans fat làm tăng cholesterol xấu (LDL), giảm cholesterol tốt (HDL), từ đó dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh lý như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Ngoài dầu ăn, chất béo chuyển hóa còn xuất hiện phổ biến trong các thực phẩm chế biến sẵn như bánh snack, khoai tây chiên, bánh quy, bơ thực vật... Việc kiểm soát lượng chất béo này trong khẩu phần ăn là rất cần thiết để phòng ngừa các bệnh không lây nhiễm.

Lựa chọn dầu ăn phù hợp

Theo TS.BS. Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, không phải loại dầu ăn nào cũng giống nhau. Thành phần dinh dưỡng và phương thức sản xuất sẽ quyết định chất lượng của mỗi loại dầu. Vì vậy, người tiêu dùng nên có ít nhất hai loại dầu ăn trong bếp để sử dụng phù hợp với từng mục đích chế biến.

- Dầu dùng cho chiên rán: Nên chọn loại dầu có điểm bốc khói cao để đảm bảo an toàn khi gia nhiệt ở nhiệt độ cao.

- Dầu dùng cho món xào, salad: Dầu ô liu là lựa chọn lý tưởng cho các món không gia nhiệt như trộn salad hoặc ướp thực phẩm.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị ưu tiên sử dụng các loại dầu thực vật giàu acid béo không bão hòa như dầu ô liu, dầu đậu nành, dầu gạo, dầu hạt cải, dầu hướng dương và dầu mè. Những loại dầu này chứa hàm lượng cao Omega-3, Omega-6 và Omega-9 – các acid béo tốt cho tim mạch, giúp giảm cholesterol xấu và hỗ trợ kiểm soát mỡ máu.

Cách sử dụng dầu ăn hiệu quả

Bên cạnh việc chọn đúng loại dầu, cách sử dụng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe. Người nội trợ nên linh hoạt thay đổi và luân phiên các loại dầu tùy theo mục đích sử dụng. Ví dụ:

- Dùng dầu ô liu để trộn salad.

- Dùng dầu đậu nành để xào.

- Dùng dầu gạo để chiên nhẹ.

Việc kết hợp sử dụng các loại dầu khác nhau giúp tận dụng tối đa lợi ích dinh dưỡng mà mỗi loại mang lại.

Mỡ động vật: Có nên sử dụng?

Mỡ động vật, đặc biệt là mỡ lợn, cũng là một chủ đề được nhiều người quan tâm. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, mỡ lợn chứa nhiều acid béo bão hòa nên nếu tiêu thụ quá mức có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ. Tuy nhiên, việc sử dụng một lượng nhỏ mỡ lợn tự chế biến, không chiên đi chiên lại nhiều lần, thì không cần kiêng kỵ tuyệt đối.

Mỡ lợn có thể cung cấp một số vitamin tan trong chất béo như A và D. Tuy nhiên, loại chất béo này hoàn toàn không chứa các acid béo thiết yếu như Omega-3 và Omega-6 – vốn có nhiều trong các loại dầu thực vật giàu dinh dưỡng.

Hướng đi an toàn và bền vững trong dinh dưỡng

Để duy trì sức khỏe tim mạch và chuyển hóa tốt, việc lựa chọn dầu ăn cần dựa trên cả loại chất béo, cách sử dụng, chế biến và liều lượng tiêu thụ mỗi ngày. Đối với phần lớn người Việt Nam, ưu tiên các loại dầu thực vật giàu acid béo không bão hòa và sử dụng đúng cách chính là hướng đi an toàn và bền vững.

Ngoài ra, việc kết hợp thêm các nguồn chất béo tốt từ thực phẩm tự nhiên như cá hồi, quả óc chó, hạt chia cũng rất cần thiết để đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể.

Tóm lại, hiểu rõ về từng loại dầu ăn và cách sử dụng chúng là chìa khóa giúp bảo vệ sức khỏe gia đình bạn. Hãy trở thành người tiêu dùng thông thái để tận hưởng những bữa ăn ngon miệng mà vẫn đảm bảo an toàn cho sức khỏe!

Nguồn:Lựa chọn dầu ăn đúng cách để bảo vệ sức khỏe tim mạch