Xu hướng đầu tư chứng chỉ quỹ

Các quỹ đầu tư đã xuất hiện ở Việt Nam từ lâu và đang ngày càng phát triển. Chứng chỉ quỹ cũng dần trở thành kênh đầu tư thay thế cho vàng, bất động sản nhờ ưu điểm về tính thanh khoản, sản phẩm đa dạng…

Sự tăng trưởng của các quỹ đầu tư

Cùng với sự tăng trưởng kinh tế, thu nhập người dân được cải thiện, nhu cầu quản lý tài sản ngày càng lớn đã thúc đẩy sự phát triển vượt bậc của ngành quản lý quỹ.

Theo số liệu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, hết năm 2016, cả nước có 31 quỹ đầu tư với giá trị tài sản ròng (NAV) đạt hơn 7.700 tỷ đồng. Sau 7 năm, quy mô tổng tài sản quản lý (AUM) của các quỹ đầu tư ở Việt Nam đến cuối năm 2023 đã lên đến 639.000 tỷ đồng, tăng gần 16% so với cuối năm 2022. Mức tăng trưởng trung bình năm trong giai đoạn 2014-2023 đạt xấp xỉ 20%.

Số lượng quỹ đầu tư tại Việt Nam cũng tăng vọt lên mức 107, tăng 10 quỹ so với cuối năm 2022 và gần gấp đôi so với cuối năm 2020, với đa dạng các loại hình như quỹ trái phiếu, quỹ cân bằng, quỹ cổ phiếu, quỹ ETF, quỹ hưu trí….

Loại hình các quỹ đầu tư cũng đa dạng hơn với 52 quỹ mở, 2 quỹ đóng, 32 quỹ thành viên, 12 quỹ ETF và 1 quỹ bất động sản. Trong đó, xu hướng đầu tư quỹ cổ phiếu chiếm ưu thế khi ba trên bốn quỹ mở có tài sản ròng lớn nhất là quỹ cổ phiếu gồm: VSF (Dragon Capital), VLGF (SSI), DCDS (Dragon Capital)...

Hiệu quả hoạt động từ ngày thành lập đến cuối năm 2023

Không chỉ về quy mô, các quỹ đầu tư đã có sự thay đổi đáng kể về chất. Đây là các sản phẩm quỹ đầu tư hiện đại, theo thông lệ quốc tế và được đánh giá cao trong bối cảnh hội nhập quốc tế, đặc biệt quỹ mở, quỹ ETF là các loại hình quỹ hoạt động hiệu quả do có phương thức huy động vốn linh hoạt, minh bạch và an toàn hơn cho nhà đầu tư.

Thị trường giao dịch chứng chỉ quỹ đầu tư đang tiếp tục mở rộng và tăng trưởng, phát huy vai trò kết nối giữa nhà đầu tư với thị trường, huy động được nguồn vốn dài hạn, ổn định để phát triển thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, với tổng giá trị tài sản ròng của các quỹ đầu tư chứng khoán mới chiếm tỷ trọng rất nhỏ so với GDP, số lượng nhà đầu tư tham gia mới chiếm 250 nghìn nhà đầu tư, chiếm 0,25% dân số, thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực… nên ngành Quỹ vẫn còn nhiều dư địa phát triển trong thời gian tới.

Xu hướng đầu tư vào các quỹ tại Việt Nam

Hiệu quả hoạt động là một trong những tiêu chí để đánh giá chất lượng của công ty quản lý quỹ cũng đồng thời là yếu tố để thu hút nhà đầu tư. Nhìn chung, các quỹ nội từ cổ phiếu, trái phiếu, ETFs… đều có hiệu suất đầu tư ấn tượng kể từ khi thành lập. Nhiều quỹ hoạt động trên 10 năm có hiệu suất vượt trội so với VN-Index và lãi suất tiền gửi tiết kiệm, phần nào cho thấy khả năng sinh lời hấp dẫn của kênh đầu tư chứng chỉ quỹ.

Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng không bị giới hạn khi đầu tư bởi nhiều công ty quản lý quỹ thực hiện chiến lược đa dạng hóa sản phẩm, đáp ứng nhu cầu của từng phân khúc khách hàng.

Với những nhà đầu tư khẩu vị rủi ro thấp và trung bình, quỹ trái phiếu hay quỹ cân bằng là lựa chọn phù hợp. Còn quỹ cổ phiếu lại dành cho những nhà đầu tư chấp nhận rủi ro để tìm kiếm khả năng sinh lời cao hơn. Tùy theo độ tuổi khác nhau, nhà đầu tư cũng có các sản phẩm phù hợp như quỹ hưu trí...

Trong tương lai, triển vọng ngành quản lý quỹ tại Việt Nam được đánh giá sẽ có nhiều dư địa để phát triển khi tỷ lệ dân số tham gia đầu tư chứng khoán tại Việt Nam vẫn còn thấp. Số lượng tài khoản giao dịch chứng khoán mới chiếm khoảng 7,4% dân số và số lượng nhà đầu tư tham gia trên thực tế thấp hơn nhiều con số này.

Đề án cơ cấu thị trường chứng khoán hướng đến 5% dân số đầu tư chứng khoán vào năm 2025 và 8% vào năm 2030. Điều này sẽ góp phần mở rộng tệp khách hàng cả về quy mô và chất lượng qua đó tạo ra cơ hội bứt phá cho ngành quản lý quỹ. Bởi, sự gia tăng nhà đầu tư cũng sẽ thúc đẩy nhu cầu tư vấn, uỷ thác quản lý tài sản.

Thực tế, thị trường mới chỉ có khoảng 1,3 triệu tài khoản giao dịch quỹ mở, tương ứng khoảng 1,3% dân số. Sự gia tăng của tầng lớp trung lưu cùng với độ thâm nhập của kiến thức tài chính cá nhân cũng là yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy xu hướng đầu tư vào quỹ mở. Bởi khi xuất hiện nhu cầu tích sản bài bản, quỹ mở là kênh đầu tư tiềm năng.

Thêm nữa, xu hướng trẻ hoá trong đầu tư chứng khoán, độ tuổi đầu tư ngày càng thấp do mức độ tiếp cận với công nghệ, tài chính từ sớm. Các kênh đầu tư như bất động sản, vàng trở nên quá tầm với đối với nhiều nhà đầu tư trẻ nên họ có nhu cầu tìm các kênh đầu tư thuận tiện hơn và ít bị rào cản về vốn tham gia, kiến thức chuyên sâu để tích sản.

Không thể phủ nhận, nhu cầu tự chủ tài chính ngày càng cao. Trong khi đó, thị trường chứng khoán lại rất phức tạp, nhiều biến động. Điều này thúc đẩy nhu cầu hỗ trợ từ các nhà đầu tư chuyên nghiệp, các công ty quản lý quỹ ngày càng lớn và là tiền đề cho sự phát triển của ngành trong tương lai.

Theo McKinsey, đến năm 2027, Việt Nam được dự đoán sẽ trở thành thị trường tư vấn tài chính cá nhân (PFA) trị giá khoảng 600 tỷ USD, tăng trưởng với tốc độ 11% mỗi năm từ mức PFA cơ bản là khoảng 360 tỷ USD tính đến cuối năm 2022. Tỷ trọng tài sản gia sản được quản lý trong tổng PFA dự kiến sẽ tăng với các mức khác nhau giữa các phân khúc khách hàng, phân khúc Affluent khoảng 5,5 lần vào năm 2027 và HNWI khoảng 2 lần trong cùng kỳ. Con số này tương đương với cơ hội quản lý tài sản gia sản khoảng 65 tỷ USD đến 75 tỷ USD cho các tổ chức.