Tìm thấy lời giải cho bức tranh thứ sáu trên tường cung An Định
Cung An Định tọa lạc bên bờ sông An Cựu (Huế), nguyên là phủ của hoàng tử Nguyễn Phúc Bửu Đảo. Năm 1916, Bửu Đảo lên ngôi hoàng đế, đặt niên hiệu là Khải Định. Năm 1917, vua Khải Định đã cho xây dựng thành một tòa cung điện nguy nga, gọi là cung An Định. Đến đầu năm 1919, công trình hoàn tất.
Cung điện được xây dựng theo phong cách kiến trúc tân cổ điển. Đặc biệt là nghệ thuật trang trí nội thất, với bộ tranh tường ở sảnh chính của tòa lâu đài Khải Tường Lâu, được đánh giá là kiệt tác của nghệ thuật bích họa ở Việt Nam đầu thế kỷ XX.
Sau nhiều năm bị hư hại nặng nề và chìm khuất theo sự lãng quên, bộ tranh đã được các chuyên gia Đức hồi phục vào tháng 8-2003, gây sửng sốt cho nhiều người.
Giá trị mỹ thuật của bộ bích họa đã được phô bày, nhưng nhiều câu hỏi khác vẫn chưa tìm thấy câu trả lời.
Bức tranh thứ sáu trong cung An Định vẽ cảnh lăng vua nào?
-
Huế: phục chế toàn bộ tranh tường cung An Định
Bộ tranh có sáu bức, vẽ phong cảnh lăng tẩm của các vị vua Nguyễn, xếp theo lối đăng đối.
Từ trong nhìn ra, bức đầu tiên bên trái vẽ phong cảnh lăng vua Gia Long, đối diện là bức tranh lăng vua Minh Mạng.
Tiếp theo bên trái là bức tranh lăng Thiệu Trị, đối diện là bức tranh lăng vua Tự Đức.
Hai bức còn lại nằm trên bức tường phía trước ngay cửa ra vào sảnh, bức bên trái vẽ cảnh lăng vua Đồng Khánh, nhưng bức bên phải tức bức tranh thứ sáu không rõ vẽ phong cảnh lăng tẩm vị vua nào.
Trong bài Bí ẩn tranh tường Bí ẩn tranh tường cung An Định" data-rel="follow">Bí ẩn tranh tường cung An Định của tác giả Ngô Minh, TS Trần Đức Anh Sơn - nguyên giám đốc Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế - phỏng đoán rằng có thể bức tranh đó vẽ lăng Khải Định ở dạng phác thảo ban đầu.
Kiến trúc sư Phùng Phu - nguyên giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế - cho rằng bức tranh thứ sáu có thể là một phủ đệ nào đó có tầm quan trọng đặc biệt với triều đình và bản thân vua.
Tiếp đó, ngày 20-12-2003, nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân trong bài Khám phá bí ẩn bức tranh tường số 6 cung An Định" data-rel="follow" target="_blank" rel="nofollow">Khám phá bí ẩn bức tranh tường số 6 cung An Định đã bác bỏ hai giả định nói trên và cho rằng bức tranh thứ sáu vẽ cảnh mặt tiền khu tẩm điện của lăng vua Đồng Khánh.
Rất lâu sau, nhà nghiên cứu Hà Vũ Trọng trong bài Vài điều làm sáng tỏ sáu bức tranh tường trong cung An Định đăng trên trang cá nhân ngày 24-5-2020, cho rằng bức tranh thứ sáu vẽ phong cảnh "khuôn viên mộ vua Đồng Khánh".
Tuy nhiên đối chiếu trên thực tế vẫn không hề phù hợp.
Đó chính là phong cảnh lăng vua Kiến Phúc
Trong khi tìm kiếm tư liệu về Di Khiêm Lâu, một công trình thuộc Khiêm Lăng của vua Tự Đức đã bị sụp đổ, chàng trai trẻ Nguyễn Tấn Anh Phong đã tình cờ chụp được bức ảnh Bồi Lăng (tức lăng vua Kiến Phúc) với góc chụp gần khớp với bức tranh thứ sáu trong cung An Định.
Bồi Lăng cũng nằm trong khuôn viên Khiêm Lăng, và nằm sát cạnh Di Khiêm Lâu.
Phong tiếp tục nghiên cứu các ảnh tư liệu chụp các công trình Di Khiêm Lâu, Chấp Khiêm Điện (ngôi điện thờ vua Kiến Phúc), và phát hiện đó chính là hai ngôi nhà trong bức tranh thứ sáu.
TS Trần Đức Anh Sơn cũng là người được Anh Phong gửi các tài liệu để nhờ thẩm định. "Sau khi xem các hình ảnh tư liệu có các công trình Chấp Khiêm Điện, Di Khiêm Lâu, đối chiếu với hình ảnh mới, tôi thấy ý kiến của Phong là xác đáng. Bức tranh thứ sáu trong cung An Định đúng là vẽ phong cảnh lăng vua Kiến Phúc", ông Sơn nói.
Tranh vẽ theo lối tả thực của phương Đông và có học theo phương pháp của phương Tây nhưng chưa đạt được tỉ lệ chuẩn theo luật viễn cận. Vì vậy các mảng sáng tối không chuẩn, các lan can lẽ ra phải vẽ gấp khúc thì lại vẽ thẳng, gây cảm giác khác lạ với thực tế. Tuy nhiên đối chiếu thực tế của lăng vua Kiến Phúc, vị trí này rất khớp với tranh.
PGS.TS Phan Thanh Bình, nguyên hiệu trưởng Trường đại học Nghệ thuật Huế.
Tháng 2-2022, Phong đã chuyển các hình ảnh cho Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế, đơn vị quản lý cung An Định, với lời đề nghị: xin hãy kiểm chứng và nếu đúng thì xin sửa lại dòng chú thích ở dưới bức tranh thứ sáu trong cung An Định cho chính xác.
Bà Phan Thị Thúy Vân, nguyên phó giám đốc của bảo tàng, đã tiếp nhận thông tin cùng các tư liệu. Đầu tháng 5-2023, chúng tôi trở lại cung An Định, và thấy dòng chú thích ở dưới bức tranh thứ sáu đã được thay bằng "Lăng hoàng đế Kiến Phúc".
Vậy là sau hơn 100 năm tồn tại, bí ẩn của bức tranh thứ sáu trong cung An Định đã được khám phá.
Điều thú vị là người vén bức màn bí ẩn ấy lại là một chàng trai trẻ làm nghề kinh doanh. Chỉ vì yêu say di sản và đam mê việc phục hồi ảnh cổ mà Nguyễn Tấn Anh Phong đã tìm ra được lời giải cho câu hỏi đã thách thức giới nghiên cứu văn hóa, mỹ thuật suốt mấy chục năm qua.
Tin liên quan
Cùng chuyên mục
Rohto-Mentholatum cùng Đội tuyển Bóng đá Quốc gia Việt Nam chinh phục giấc mơ mang về thành công lớn
Văn hóa - Thể thao 10/04/2024 21:27
Chi bộ Lớp CCLLCT K74.A15 Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh thăm huyện Tân Lạc tỉnh Hòa Bình
Văn hóa - Thể thao 04/04/2024 17:02
Tử vi 12 con giáp ngày 17/3/2024: Tuổi Tỵ tài lộc nở rộ
Văn hóa - Thể thao 17/03/2024 11:47
NSND Hoàng Cúc - một trong những mỹ nhân màn ảnh Việt Nam thế kỷ 20
Văn hóa - Thể thao 12/02/2024 19:10
Tái hiện cuộc đời và đóng góp của các danh nhân tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám
Văn hóa - Thể thao 07/02/2024 08:00
Nét độc đáo của cặp rồng đá vừa được công nhận là Bảo vật quốc gia
Văn hóa - Thể thao 25/01/2024 18:00
Các tin khác
Mô hình đất nung kiến trúc thời Lê Sơ được công nhận Bảo vật quốc gia
Văn hóa - Thể thao 23/01/2024 14:00
Cần phát triển toàn diện các chương trình biểu diễn, điện ảnh, mỹ thuật
Văn hóa - Thể thao 11/01/2024 08:00
Nỗ lực đưa văn hóa - nghệ thuật Nam bộ đến giới trẻ
Văn hóa - Thể thao 10/01/2024 15:00
Hành trình tìm vẻ đẹp từ những thứ vứt đi của cặp vợ chồng hoạ sĩ
Văn hóa - Thể thao 10/01/2024 08:00
Lời chia sẻ chân tình đáng yêu của vị kiến trúc sư tìm niềm vui trong hội họa
Văn hóa - Thể thao 09/01/2024 14:00
Bộ Văn hoá tăng cường quản lý hoạt động karaoke, lễ hội Tết Nguyên đán 2024
Văn hóa - Thể thao 09/01/2024 08:00
Loại đá quý hơn vàng được họa sĩ dùng vẽ tranh
Văn hóa - Thể thao 06/01/2024 08:00
Show thời trang ở ga Metro Nhà hát TP.HCM bị hủy bỏ, phải dời địa điểm
Văn hóa - Thể thao 05/01/2024 08:00
Chuyển biến tư duy từ "làm văn hóa" sang "quản lý nhà nước về văn hóa"
Văn hóa - Thể thao 03/01/2024 14:22
Màn hoà giọng ấn tượng của ngôi sao opera Angela Nisi và tenor Mạnh Hoạch
Văn hóa - Thể thao 03/01/2024 14:00
Độc đáo Lễ Ban sóc triều Nguyễn bên trong Hoàng thành Huế
Văn hóa - Thể thao 02/01/2024 08:00
Phát hiện kiến trúc cổ, niên đại thế kỷ 4-5 sau Công Nguyên?
Văn hóa - Thể thao 31/12/2023 13:00
Những hình ảnh quý trong phim tài liệu Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Ấn Độ
Văn hóa - Thể thao 29/12/2023 18:00
Gắn kết giới trẻ với di sản văn hóa của cha ông
Văn hóa - Thể thao 29/12/2023 13:00
Chiếc đĩa gốm lớn nhất Việt Nam
Văn hóa - Thể thao 29/12/2023 08:00
Bộ Văn hoá báo cáo Chính phủ ồn ào treo biển tên Phủ Dầy
Văn hóa - Thể thao 28/12/2023 08:00
Lý do Van Gogh vẽ tới 10 bức tranh hoa hướng dương
Văn hóa - Thể thao 27/12/2023 14:00
Tia-Thủy Nguyễn tổ chức triển lãm "Lấp lánh giữa bao la" tại Pháp
Văn hóa - Thể thao 26/12/2023 16:00
Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”
Video 20/11/2023 17:25
Trao yêu thương cho em
Video 10/10/2022 14:03
Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia
Video 10/10/2022 13:58
Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật
Video 10/10/2022 13:55
Phổ biến Luật tiếp cận thông tin
Video 10/10/2022 13:52
Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng
Video 23/06/2022 11:00