“Cú sốc” với kinh tế thế giới
Dự báo của IMF về tăng trưởng kinh tế năm 2024 của một số quốc gia. |
Các “cú sốc” đó là khả năng kết quả bầu cử Mỹ có thể châm ngòi cho cuộc chiến tranh thương mại mới; kinh tế Trung Quốc tiếp tục suy giảm; xung đột ở Trung Đông và châu Âu.
Tác động liên hoàn
Thứ nhất, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn là sự kiện được quan tâm hàng đầu, nhưng lần này thế giới dường như “nín thở” chờ đợi kết quả ai là người thắng cuộc. Nếu ông Donald Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ, thì mọi chuyện sẽ trở nên khó lường. Vì sao vậy?
Ông Trump là người thẳng thừng bác bỏ tự do thương mại, đưa mọi thứ về đúng với vị trí của nó. Chiến lược “nước Mỹ trên hết” đồng nghĩa với “thuế, thuế và thuế” áp lên mọi hàng hóa nếu chúng muốn vượt qua biên giới, bất kể đó là đồng minh, đối tác hay đối thủ.
Ông Trump từng đề xuất đánh thuế 10% với bất kỳ hàng hóa nào đến từ bất kỳ quốc gia nào, gần đây lại tăng lên 20%, riêng Trung Quốc phải chịu thuế đồng loạt 60%, đồng thời dọa bỏ nguyên tắc tối huệ quốc tế với nước này.
Điều đó có nghĩa rằng, thế giới phải sống chung với đầy rẫy ngòi nổ “chiến tranh thương mại”, một nền kinh tế trở nên đắt đỏ từ mọi thứ, đấy là một nghịch lý khó chấp nhận, xóa tan nỗ lực hàng thập kỷ nay nhằm giúp mọi thứ rẻ hơn, tốt hơn và dễ tiếp cận hơn.
Thứ hai, Trung Quốc đang “hụt hơi” trong cuộc đua trở thành nền kinh tế lớn nhất hành tinh, dĩ nhiên ngôi vị ấy không quan trọng bằng động lực thúc đẩy phát triển chung mà nền kinh tế này đã tạo ra trong suốt nhiều thập kỷ qua.
Nghiêm trọng hơn, nền kinh tế Trung Quốc chỉ mất đi khả năng tiêu dùng trong khi sức sản xuất không đổi. Điều này tạo ra khối lượng hàng hóa khổng lồ tràn ra thế giới, đánh bại mọi đối thủ nhờ chiến lược phân phối khép kín, rẻ hơn rất nhiều so với mặt bằng chung toàn cầu.
Thứ ba là nguy cơ chiến tranh lan rộng ở nhiều khu vực. Chỉ với xung đột tại Trung Đông trực tiếp đe dọa đến nguồn cung năng lượng quan trọng nhất thế giới, với eo biển nhỏ như Hormuz đang đảm nhiệm lưu thông 21% sản lượng dầu và 20% sản lượng khí đốt toàn cầu.
Ông Saul Kavonic, chuyên gia phân tích cấp cao tại MST Financial, cho rằng nếu vận chuyển dầu qua eo biển Hormuz bị ảnh hưởng, tác động giá dầu sẽ lớn gấp 3 lần so với cú sốc giá dầu của những năm 1970 sau cuộc cách mạng Iran và lệnh cấm vận dầu mỏ của khối Ả Rập.
Trường hợp xấu nhất, nếu eo biển Hormuz bị đóng cửa trong một tháng hoặc kéo dài hơn, thì giá dầu thô Brent có khả năng tăng vọt lên 350 đô la Mỹ/thùng, khiến nền kinh tế thế giới sẽ suy giảm mạnh.
Mặc dù những thách thức nói trên, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2024 ở mức 3,2% và 3,3% vào năm 2025.
Đối sách ứng phó
Do độ mở nền kinh tế Việt Nam rất lớn, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trên 600 tỷ đô la Mỹ, nên các doanh nghiệp Việt Nam rất “mẫn cảm” với thuế quan thương mại, nhất là trong bối cảnh quy mô thương mại với Mỹ, châu Âu tăng trưởng rất nhanh.
Bối cảnh trên buộc chúng ta phải thay đổi cấu trúc của nền kinh tế để giảm chi phí đầu vào. Ví dụ, cần tăng hàm lượng công nghệ của quá trình sản xuất, tăng năng suất; tiến tới áp dụng các mô hình sản xuất tân tiến nhất hiện nay là trí tuệ nhân tạo. Bên cạnh đó, cần sử dụng năng lượng xanh, chuỗi cung ứng xanh đáp ứng tiêu chí “xã hội” và “môi trường” toàn cầu. Ngoài ra, cần tiếp tục đẩy mạnh hiện đại hóa hạ tầng và tăng cường kết nối hạ tầng khu vực, quốc tế giúp cắt giảm chi phí logictics…
Cùng mối lo chung mang tính toàn cục, khi Mỹ áp dụng mức thuế mới với tất cả các quốc gia, thì nền kinh tế nào có chi phí thấp sẽ có nhiều cơ hội giành lợi thế thương mại toàn cầu. Từ vấn đề vĩ mô đặt ra bài toán vi mô với với tất cả các Chính phủ. Chi phí sản xuất ở nước ta khá lý tưởng nhờ lực lượng lao động dồi dào và mức lương thấp.
Bên cạnh đó, theo nhiều chuyên gia, Việt Nam cần hoàn thiện các công cụ phòng vệ thương mại, nâng cao năng lực điều tra và xử lý vụ kiện, thúc đẩy hợp tác quốc tế để tăng cường sự bảo vệ cho các ngành sản xuất trong nước.
Ngoài ra, tỷ trọng đóng góp của khối doanh nghiệp FDI trong kinh tế Việt Nam rất lớn. Bộ phận này thường chịu sự chi phối từ nhiều phía, như luật pháp sở tại, luật pháp tại chính quốc và rất nhiều quy định, quy chuẩn tại các thị trường xuất khẩu. Do đó, cần tính toán đến chính sách chiến lược dài hơn để giữ chân và đẩy mạnh thu hút FDI.
Tin liên quan
Tăng trưởng GDP 2025: "Có thể đạt mức 7,5 - 8%" 24/11/2024 12:30
1688 ồ ạt quảng cáo bán hàng vào Việt Nam 24/11/2024 12:22
Cùng chuyên mục
Giá vàng tuần tới: “Bệ phóng” từ xung đột Đông Âu
Kinh tế 24/11/2024 08:56
Giá vàng vẫn tăng chóng mặt
Kinh tế 23/11/2024 18:00
Trung Quốc đã sẵn sàng cho nhiệm kỳ tiếp theo của ông Trump?
Kinh tế 23/11/2024 15:00
Việt Nam được xem là động lực kinh tế của ASEAN
Kinh tế 23/11/2024 14:00
Đổi mới sáng tạo là chìa khóa để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong ngành thủy sản
Kinh tế 23/11/2024 06:00
Petrovietnam là doanh nghiệp nộp ngân sách lớn nhất Việt Nam
Kinh tế - Tài chính 22/11/2024 18:25
Các tin khác
Giá vàng SJC tăng phiên thứ 6 liên tiếp
Kinh tế 22/11/2024 16:00
Quốc gia châu Á nào sẽ nằm trong tầm ngắm của ông Trump?
Kinh tế 22/11/2024 14:57
Dầu tăng gần 2% khi căng thẳng cuộc chiến Nga – Ukraine leo thang
Kinh tế 22/11/2024 13:00
Khơi nguồn lực, mở cơ hội phát triển
Kinh tế 22/11/2024 11:00
Ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 - 2025
Kinh tế 22/11/2024 08:00
Đông Nam Á đối phó thế nào với thách thức từ Mỹ?
Kinh tế 21/11/2024 17:00
Cần minh bạch thị trường, ổn định chính sách để thu hút đầu tư
Kinh tế - Tài chính 21/11/2024 13:00
SME Nghệ An “hưởng lợi” từ xúc tiến thương mại
Kinh tế 21/11/2024 12:00
Động lực thúc đẩy một số nước Đông Nam Á gia nhập BRICS
Kinh tế 21/11/2024 06:00
Techcombank kinh doanh ra sao trong 9 tháng đầu năm 2024?
Kinh tế - Tài chính 19/11/2024 16:12
Giá vàng bất ngờ tăng mạnh 1 triệu đồng/lượng
Kinh tế 19/11/2024 14:54
Vì sao phí ship từ Trung Quốc về Việt Nam rẻ hơn cả giao nội địa
Kinh tế 19/11/2024 13:15
Quy định mới về lãi suất và định hướng điều hành tiền tệ hiện nay
Kinh tế 19/11/2024 09:04
Bình ổn thị trường vàng bắt đầu từ “giải phóng” nguồn cung
Kinh tế 19/11/2024 06:00
Thuế quan dưới thời ông Trump có đáng lo?
Kinh tế 18/11/2024 15:00
Vì sao nhu cầu vàng Việt Nam ngược chiều thế giới?
Kinh tế 18/11/2024 14:45
Ai vừa được ông Trump chọn để cắt giảm hàng nghìn tỷ USD?
Kinh tế - Tài chính 18/11/2024 10:00
Hai đầu tàu kinh tế châu Á trì trệ, có đáng lo?
Kinh tế 17/11/2024 09:00
WORLDBANK DỰ BÁO KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2024 VÀ NĂM 2025 | NHỊP ĐẬP THỊ TRƯỜNG #62
Video 24/05/2024 15:33
Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”
Video 20/11/2023 17:25
Trao yêu thương cho em
Video 10/10/2022 14:03
Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia
Video 10/10/2022 13:58
Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật
Video 10/10/2022 13:55
Phổ biến Luật tiếp cận thông tin
Video 10/10/2022 13:52
Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng
Video 23/06/2022 11:00