Cảnh báo "nóng" nhóm ngân hàng không có dư địa loại bỏ nợ xấu, lộ khoảng trống pháp lý
Cuối quý III/2023, tỷ lệ nợ xấu nội bảng của hệ thống ngân hàng tăng lên 2,2% từ mức 1,6% cuối 2022, tỷ lệ nợ nhóm 2 cũng tăng lên 2,3% từ mức 1,8% cuối 2022.
Đến tháng 8/2023 tỷ lệ nợ xấu nội bảng và nợ tiềm ẩn toàn hệ thống (bao gồm SCB, Đông Á, CB, Oceanbank, GPbank) ở mức 5,12% và 8%.
Ngân hàng "đau đầu" vì nợ xấu, ngóng hành lang pháp lý
Nợ xấu của toàn ngành đã tăng quý thứ tư liên tiếp kể từ khi Thông tư 14 liên quan đến tái cơ cấu nợ Covid-19 hết hiệu lực, tăng lên mức 2,2%. Tuy nhiên mức tăng của tỷ lệ nợ xấu đang có xu hướng chậm lại trong quý III/2023 ngoại trừ nhóm ngân hàng quốc doanh (do ảnh hưởng từ Vietcombank ghi nhận nợ nhóm 4 tăng mạnh). Nguyên nhân là do việc triển khai áp dụng Thông tư 02 tạo điều kiện cho các ngân hàng giữ nguyên nhóm nợ của khách hàng đã góp phần kìm hãm sự gia tăng của nợ xấu.
Theo Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối tháng 9/2023, tổng dư nợ tái cơ cấu theo Thông tư 02 đạt 140 nghìn tỷ (chiếm 1,09% tổng tín dụng toàn hệ thống). Trong đó, một thống kê khác cho thấy, VPbank có nợ cơ cấu 14.900 tỷ đồng (chiếm xấp xỉ 2,86% dư nợ), và BIDV với gần 20.000 tỷ đồng (chiếm gần 1,5% dư nợ), giúp kiểm soát nợ xấu tăng vọt trong quý III vừa qua.
Thực tế, hầu hết ngân hàng đều đang phải đối mặt với tình trạng nợ xấu tăng nhanh, trong khi đó việc xử lý tài sản đảm bảo cũng gặp không ít khó khăn, việc thu hồi nợ đặc biệt là nợ cho vay tín chấp khó "chưa từng thấy". Đâu là vấn đề khiến các "ông chủ" nhà băng đau đầu nhất.
Chẳng hạn như tại VPBank, ông Nguyễn Đức Vinh, Tổng giám đốc ngân hàng này cho hay, dư nợ cho vay tín chấp lên tới hơn 100.000 tỷ đồng, trong khi ngân hàng rất khó thu hồi nợ vì "nắm đằng lưỡi", lại không có sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng trong thu hồi nợ. Từ đầu năm đến nay, số lượng cán bộ thu hồi nợ tại VPBank đã giảm tới 3.000 người, trong khi tỷ lệ nợ xấu tăng lên. Đáng lo nhất là tình trạng bùng nợ chưa được xử lý, cả với bùng nợ cá nhân và doanh nghiệp.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cũng thừa nhận, trong bối cảnh khó khăn, doanh nghiệp khó trả nợ cũ, không muốn vay mới, nợ xấu có xu hướng tăng lên. Theo NHNN, nguyên nhân khiến nợ xấu tăng là do doanh nghiệp đang chịu những tác động bất lợi từ môi trường bên ngoài, làm suy giảm khả năng trả các khoản nợ quá hạn của các hộ gia đình và doanh nghiệp. Ý thức trả nợ của một bộ phận khách hàng còn thấp, cùng với đó, thị trường bất động sản gặp nhiều khó khăn, thanh khoản thấp, gây khó khăn trong việc xử lý tài sản bảo đảm là bất động sản.
Theo đánh giá của các nhà phân tích tại Công ty chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), áp lực lên nhóm ngân hàng thương mại cổ phần như MBBank, Techcombank, TPBank hay MSB…vẫn còn do chịu tác động tiêu cực từ thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản và những khó khăn từ phân khúc khách hàng cá nhân. Dù vậy, chất lượng tài sản của các ngân hàng tạm thời sẽ được kiểm soát ở mức hiện tại cho đến hết năm 2023, tuy nhiên sẽ cần lưu ý hơn khi bước sang năm 2024.
Những rủi ro khiến nợ xấu xấu phình to trong năm sau theo các nhà phân tích, có thể đến từ việc Thông tư 02 hết hiệu lực vào tháng 06/2024, các khoản nợ tái cơ cấu trước đây sẽ về đúng nhóm phân loại nợ.
Hai là, bộ đệm dự phòng của các ngân hàng thu hẹp trong năm 2023 khiến dư địa xử lý nợ cho năm sau không nhiều. Hiện tại, tỷ lệ dự phòng bao phủ nợ xấu giữa các ngân hàng có sự phân hóa rõ rệt, nhóm ngân hàng ngân hàng quốc doanh vẫn duy trì bộ đệm trên 200%, trong khi tỷ lệ này ở các nhóm ngân hàng top dưới đều đã dưới mức 100% tính đến quý III.
Theo KBSV, các ngân hàng có tệp khách hàng đa dạng, trích lập đầy đủ, bộ đệm dự phòng vững chắc, ít "phơi nhiễm" với bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp sẽ có khả năng kiểm soát chi phí rủi ro tín dụng tốt hơn các ngân hàng khác. Nhóm ngân hàng top dưới với tỷ lệ bao phủ thấp (chỉ dưới 50%) sẽ chịu nhiều áp lực và không có dư địa để loại bỏ nợ xấu ra khỏi bảng cân đối.
Trong khi nợ xấu tăng lên, thì một trong những nỗi lo của ngân hàng là hành lang pháp lý đối với xử lý nợ xấu sắp tới sẽ có nhiều khoảng trống. Đó là việc Nghị quyết 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng sẽ hết hiệu lực vào ngày 31/12/2023. Nếu sang năm, Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi được thông qua, thì cũng phải cuối năm mới có hiệu lực. Với khoảng thời gian còn lại, ngân hàng sẽ rất khó để thu hồi nợ vay, kể cả với các khoản nợ có tài sản đảm bảo.
Ông Phan Đức Tú, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng BIDV cũng bày tỏ lo ngại, Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu (Nghị quyết 42) sẽ hết hiệu lực vào ngày 31/12 năm nay, trong khi Dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) sang năm mới được trình Quốc hội thông qua. Điều này có nghĩa sẽ có khoảng trống pháp lý với ngân hàng về xử lý nợ xấu.
Ông đề nghị Quốc hội kéo dài thời gian thực hiện Nghị quyết 42 về xử lý nợ xấu để hỗ trợ doanh nghiệp trong xử lý nợ xấu.
Nguồn: Cảnh báo "nóng" nhóm ngân hàng không có dư địa loại bỏ nợ xấu, lộ khoảng trống pháp lý
Tin liên quan
Cho vay bất động sản: Hồi phục tốt không che hết nỗi lo nợ xấu 14/10/2024 10:00
Giải pháp phòng tránh giao dịch đáng ngờ tại ngân hàng 06/10/2024 07:00
Cùng chuyên mục
Mở lối cho du lịch
Tiêu điểm 13/10/2024 16:05
VNF cuối tuần: Để rộng đường phát triển cho kinh tế tư nhân
Tiêu điểm 13/10/2024 13:38
Kinh tế tư nhân và nỗ lực hoàn thiện thể chế
Tiêu điểm 11/10/2024 11:08
Giá xăng tăng cao nhất gần 1.300 đồng/lít, RON95 vượt 21.000 đồng
Tiêu điểm 10/10/2024 15:53
"Hà Nội - Bản hùng ca phố": Nhớ về ngày Giải phóng Thủ đô
Tiêu điểm 10/10/2024 09:56
Kinh tế tư nhân Việt Nam: Thách thức và triển vọng trong bối cảnh mới
Tiêu điểm 09/10/2024 16:26
Các tin khác
Hội Tự động hóa Việt Nam 30 năm thực hiện sứ mệnh phát triển ngành
Tiêu điểm 09/10/2024 10:09
12 giải pháp của Chính phủ để tăng trưởng kinh tế thời gian tới
Tiêu điểm 08/10/2024 07:00
Đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Thời khắc đã điểm
Tiêu điểm 05/10/2024 15:05
"Kiến tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, bình đẳng cho doanh nhân"
Tiêu điểm 04/10/2024 16:48
Giá xăng trong nước giảm về dưới 20.000 đồng/lít
Tiêu điểm 03/10/2024 15:38
Sàn online nộp thuế thay người bán: ‘Giảm gánh nặng cho ngành thuế nhưng làm khó DN’
Tiêu điểm 29/09/2024 17:38
Những chính sách mới nổi bật có hiệu lực trong tháng 10 năm 2024
Tiêu điểm 29/09/2024 07:00
Tiền thuê đất 2024 có thể được giảm 15 - 30%
Tiêu điểm 28/09/2024 13:35
Giá xăng tăng cao nhất gần 800 đồng/lít
Tiêu điểm 26/09/2024 15:30
Tạp chí Tự động hóa Ngày nay công bố Giấy phép hoạt động mới và Quyết định bổ nhiệm lãnh đạo
Tiêu điểm 24/09/2024 21:16
Giá vàng SJC bất ngờ tăng lên 83,5 triệu đồng/lượng
Tiêu điểm 24/09/2024 15:00
Vinamilk tích cực thực hiện Dự án cánh rừng Net Zero, hướng đến trung hòa khí nhà kính
Tiêu điểm 23/09/2024 21:42
Tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo: "Chính phủ hãy tin doanh nghiệp tư nhân"
Tiêu điểm 21/09/2024 20:25
Fed hạ lãi suất sâu: Chờ tới năm sau mới "ngấm" đến Việt Nam?
Tiêu điểm 20/09/2024 09:54
Thách thức đưa ba luật liên quan đến bất động sản vào thực tiễn
Tiêu điểm 20/09/2024 07:00
Giá xăng tăng nhẹ, giá dầu giảm
Tiêu điểm 19/09/2024 15:35
Luật Đầu tư công mới có chương riêng về ODA
Tiêu điểm 16/09/2024 10:58
Tạo cơ chế đẩy nhanh giải ngân vốn ODA
Tiêu điểm 15/09/2024 15:30
WORLDBANK DỰ BÁO KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2024 VÀ NĂM 2025 | NHỊP ĐẬP THỊ TRƯỜNG #62
Video 24/05/2024 15:33
Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”
Video 20/11/2023 17:25
Trao yêu thương cho em
Video 10/10/2022 14:03
Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia
Video 10/10/2022 13:58
Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật
Video 10/10/2022 13:55
Phổ biến Luật tiếp cận thông tin
Video 10/10/2022 13:52
Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng
Video 23/06/2022 11:00