Nhiều người bắc ghế hầu Thánh mà không biết hầu ai

Nghệ nhân ưu tú Đặng Ngọc Anh - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Bảo tồn văn hóa tín ngưỡng Việt Nam cho rằng còn nhiều biến tướng khiến người có 43 năm ‘bắc ghế hầu Thánh’.
Vinamilk được vinh danh “Doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa kinh doanh Việt Nam” Giới thiệu những sưu tầm mới về nền văn hóa Đông Sơn

Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam/Tứ phủ hình thành từ lâu và được hoàn thiện dần thành hệ thống. Đây là tín ngưỡng nội sinh, bản địa với nội dung và hình thức vô cùng độc đáo mang đậm chất dân dã, ít nhiều hòa quyện với chất cung đình thông qua nội dung của các bài hát Chầu văn kết hợp ngũ âm của âm nhạc cổ điển; cùng những lối hát vừa dân gian vừa bác học. Đặc biệt, việc thực hành tín ngưỡng này là những vấn hầu Thánh mà chúng ta thường gọi là hầu đồng.

Nghi lễ hầu đồng là đỉnh cao của giá trị nghệ thuật, của văn hóa tâm linh kết hợp hài hòa giữa “hiển” và “mật”, thể hiện qua y phục, vũ đạo, đạo cụ.

Về y phục màu sắc sặc sỡ, chất liệu là gấm vóc thêu thùa cùng đồ phụ kiện tỉ mỉ, tinh xảo. Về vũ đạo thì tư thế, động tác khi hùng dũng, mạnh mẽ; lúc lại khoan thai, đủng đỉnh; có cả sự nhí nhảnh, ngây thơ… Thoáng nhìn tưởng là đơn giản nhưng phân tích ra vô cùng sâu sắc, tạo nên một sự hài hòa giữa cõi hư và cõi thực.

Trải qua bao thăng trầm, tín ngưỡng này vẫn được giữ gìn, trường tồn chính là vì những nét đẹp nhân văn tiềm ẩn. Bởi vậy, ngày 1/12/2016, tổ chức UNESCO đã đánh giá cao và ghi danh những Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

z4929726999747 c99a8c1e46a54797ed44af505f818471.jpg

NNƯT Đặng Ngọc Anh - Thủ nhang đền Đông A Linh Từ (Phúc Thọ, Hà Nội) thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tại phủ Tiên Hương. Ảnh: Việt Thắng

Bên lề Hội nghị - Hội thảo Thực hành di sản kỷ niệm 20 năm bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể và đánh giá hiệu quả việc thực hiện Công ước 2003 đối với Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt, nghệ nhân ưu tú (NNƯT) Đặng Ngọc Anh - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Bảo tồn văn hóa tín ngưỡng Việt Nam cho rằng, bên cạnh những mặt tích cực, còn nhiều biến tướng khiến người có 43 năm ‘bắc ghế hầu Thánh’ như ông trăn trở.

Ông rất bức xúc khi vẫn còn những thanh đồng hầu giá đồng mà “không biết họ đang bắc ghế hầu ai”. Một số thanh đồng mặc trang phục hở hang và múa theo điệu nhạc rock, rap... rất phản cảm.

"Chúng ta nên nhớ rằng hầu đồng là diễn xướng, đóng vai diễn lại các tích của những vị Thánh để mong các ngài ban lộc ban tài. Bởi vậy, tôi mong rằng các thanh đồng hãy gìn giữ nét đẹp của hầu đồng, đừng chạy theo một cách cuồng tín mà mất đi nét đẹp của nghệ thuật này", NNƯT Ngọc Anh bày tỏ.

NNƯT Đặng Ngọc Anh cho biết, bản thân luôn giữ gìn nét đẹp và chuẩn mực trong mỗi giá hầu đồng, phép tắc lễ nghi, an ninh trật tự khi người dân tham dự…

“Mỗi giá đồng là một câu chuyện về một vị anh hùng, lúc sinh thời là người có đức độ, tài giỏi, có công với dân với nước, do đó được hầu cái bóng của các vị là niềm vinh dự, tự hào đối với nghệ nhân. Thông qua việc hầu Thánh, còn truyền bá cho người dân biết về lịch sử, gốc tích của họ để hiểu sâu sắc về ý nghĩa của từng giá đồng. Tôi mong muốn giúp thế hệ trẻ nhớ về cội nguồn và công lao của cha ông, giới thiệu về đất nước, con người Việt Nam tới bạn bè thế giới”, NNƯT Ngọc Anh chia sẻ.

Mới đây, NNƯT Đặng Ngọc Anh đã vinh dự được nhận bằng Tiến sĩ danh dự từ trường ĐH Mỹ vì có nhiều đóng góp trong lĩnh vực gìn giữ, bảo tồn di sản phi vật thể. Ông cho biết, điều này thể hiện giá trị ngày càng lớn của tín ngưỡng thờ Mẫu, cũng là nguồn động viên to lớn với những người đang hàng ngày gắn bó với di sản văn hóa phi vật thể.

z4929742532034 e308a348661674cd41547bf0ebbf111c.jpg

NNƯT Trần Thị Huệ - thủ nhang Phủ Tiên Hương. Ảnh: Việt Thắng

Chia sẻ với VietNamNet, NNƯT Trần Thị Huệ - thủ nhang Phủ Tiên Hương, xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định cho biết, từ năm 17 tuổi đã được bố làm lễ để thực hành nghi thức hầu đồng. Trải qua gần 50 năm Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt, với nhiều thăng trầm của hình thức nghệ thuật dân gian này lúc nào bà cũng tâm niệm: “Phủ Dầy được coi là chốn tổ của Mẫu nên muốn lưu giữ lối cổ trong nghi thức hầu đồng và quảng bá nét đẹp văn hóa này ra thế giới”.

Theo NNƯT Trần Thị Huệ, trang phục trong nghi lễ hầu đồng, màu đỏ thể hiện các giá trên thượng thiên, màu xanh là các giá trên thượng ngàn, màu trắng thể hiện bên dưới (thoải phủ), màu vàng là quan đệ tứ hoặc các giá chầu 10, màu tím màu lam quan trấn tuần hoặc giá chầu lục và chầu bé hay mặc màu đen... Tuy nhiên, hiện nay trang phục chạy theo mốt nên thay đổi nhiều. Nếu như trước đây vào cửa đền, cửa phủ chỉ nhìn trang phục là biết hầu giá gì thì giờ phải lắng nghe văn hát theo lối gì mới biết được.

“Sáng tác ca ngợi các vị thánh nhưng làm thế nào cho phù hợp với từng giá đồng, lồng văn mới, ví như ‘hôm qua em đi chùa Hương’... vào là không được. Bên cạnh đó, trang phục thay đổi vẫn phải gìn giữ được nét cổ, thay đổi phản cảm không nên”, bà Huệ giãi bày.

Điều làm nghệ nhân Trần Thị Huệ trăn trở là những biến tướng trong thực hành hầu đồng đâu đó vẫn tồn tại gây hiểu lầm đây là hình thức “mê tín dị đoan”. Đơn cử, có nhiều tân đồng hầu giá ông Bảy đánh xóc đĩa khiến người xem hiểu lầm ông Bảy là cờ bạc, xin về cờ bạc. Và những biến tướng đó được lan truyền rất nhanh.

Bà mong rằng, Nhà nước thành lập trung tâm tín ngưỡng thờ Mẫu ở các tỉnh và các chuyên gia thống nhất một quy chuẩn xứng tầm để tôn vinh giá trị tín ngưỡng. Những thanh đồng, đồng cựu có uy tín không chỉ giúp công chúng hiểu đúng về căn đồng mà còn giúp đồng tân nhìn nhận đúng đắn về tín ngưỡng thờ Mẫu để không rơi vào vòng mê tín dị đoan.

z4836712970938 803ec20d3772d4d9c.jpeg

Ông Hoàng Minh Quân cũng là một thanh đồng có nhiều năm thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu.

Đồng quan điểm, ông Hoàng Minh Quân, Phó Trưởng Ban Phát triển văn hóa Tín ngưỡng và Tôn giáo (Viện Phát triển văn hóa dân tộc) mong rằng Việt Nam đã có những thành tựu không nhỏ trong việc thực hiện Công ước 2003 đối với Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt thì ngày càng phát huy hơn nữa.

Ông Quân đề xuất có cơ chế đặc thù, các giáo sư, tiến sĩ, nhà khoa học, nhà nghiên cứu và những người thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ đúng lề lối cùng ngồi lại, thống nhất một cách thức đúng chuẩn theo Luật Tôn giáo, Tín ngưỡng. Từ đó, hướng dẫn các đệ tử đi vào đường lối bài bản, chuẩn mực, không nhầm lẫn giữa thực hành tín ngưỡng với mê tín dị đoan.

Công ước về Bảo vệ Di sản văn hóa phi vật thể (DSVH PVT) được UNESCO thông qua năm 2003 (Công ước 2003). Ngày 5/9/2005, Việt Nam chính thức tham gia và trở thành một trong 30 quốc gia đầu tiên gia nhập Công ước quốc tế quan trọng này. Công ước 2003 quy định các nội dung như: Xác định các biểu hiện văn hóa là DSVH PVT; phân loại DSVH PVT; vai trò, sự tham gia của cộng đồng chủ thể và các quốc gia vào hoạt động bảo vệ DSVH PVT; kiểm kê DSVH PVT; các danh sách và việc ghi danh di sản văn hóa vào các danh sách, các báo cáo, bảo vệ DSVH PVT ở cấp quốc gia và quốc tế…

Nguồn: Nhiều người bắc ghế hầu Thánh mà không biết hầu ai

Tình Lê
vietnamnet.vn
Chia sẻ

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Từ câu chuyện của Negav: Sự nổi tiếng chỉ bền vững khi tử tế

Từ câu chuyện của Negav: Sự nổi tiếng chỉ bền vững khi tử tế

Sự nổi tiếng sẽ kéo theo nhiều hệ luỵ, đôi khi tất cả bị thổi phồng lên hoặc nhận chỉ trích dữ dội… nhưng có một điều chắc chắn, nếu đủ tử tế thì sự nổi tiếng sẽ luôn còn mãi.
"Nóng rực" âm nhạc mùa cuối năm!

"Nóng rực" âm nhạc mùa cuối năm!

Bên cạnh các lễ hội âm nhạc vừa kể, khán giả còn có nhiều sự chọn lựa khác như "HAY FEST", "Những thành phố mơ màng", "8Wonder Moon Festival"
Thấy gì từ hành động bảo vệ thần tượng mù quáng của fan?

Thấy gì từ hành động bảo vệ thần tượng mù quáng của fan?

Mặc dù rapper Negav đã lên tiếng thừa nhận lỗi lầm trong quá khứ, người hâm mộ cuồng nhiệt vẫn cố chấp bênh vực, dấy lên lo ngại về tình trạng bảo vệ thần tượng một cách mù quáng.
Nguyễn Văn Quyết trở lại tuyển Việt Nam

Nguyễn Văn Quyết trở lại tuyển Việt Nam

Danh sách tuyển Việt Nam hội quân chuẩn bị cho dịp FIFA Days tháng 10-2024 vừa được HLV Kim Sang-sik công bố hôm 2-10 có tên tiền vệ kỳ cựu Nguyễn Văn Quyết
Man United tranh ngôi sao với Liverpool

Man United tranh ngôi sao với Liverpool

Để tăng cường lực lượng cho tương lai, Liverpool vẫn đang tích cực tìm kiếm những nhân tố mới và họ đang nhắm tới hậu vệ Jeremie Frimpong.
Chuyện tình nhiều ồn ào của Lệ Quyên - Lâm Bảo Châu

Chuyện tình nhiều ồn ào của Lệ Quyên - Lâm Bảo Châu

Mối tình giữa nữ ca sĩ Lệ Quyên và Lâm Bảo Châu luôn là tâm điểm chú ý của dư luận. Từ khi công khai hẹn hò, cặp đôi vướng không ít thị phi.

Các tin khác

Erik ten Hag chưa nghĩ đến chuyện bị Man United sa thải

Erik ten Hag chưa nghĩ đến chuyện bị Man United sa thải

Huấn luyện viên Erik ten Hag vẫn có những phát biểu cứng rắn, dù Man United phải trải qua trận thua 0-3 trước Tottenham.
Công Phượng mang số áo lạ tại giải hạng Nhất

Công Phượng mang số áo lạ tại giải hạng Nhất

Tiền đạo Công Phượng mang số áo độc đáo ở câu lạc bộ Trường Tươi, Bình Phước.
Biểu tượng gợi cảm của Hollywood

Biểu tượng gợi cảm của Hollywood

Megan Fox sinh năm 1986. Cô trở thành biểu tượng gợi cảm đình đám khi xuất hiện trong bom tấn 'Transformers' phần đầu tiên.
Kịch bản để U20 Việt Nam giành vé dự VCK châu Á 2025

Kịch bản để U20 Việt Nam giành vé dự VCK châu Á 2025

U20 châu Á 2023: Công Phương cùng đồng đội đứng trước cơ hội lớn để giành vé dự giải đấu diễn ra tại Trung Quốc vào năm sau.
Negav xin lỗi sau phát ngôn gây phẫn nộ về việc bỏ học

Negav xin lỗi sau phát ngôn gây phẫn nộ về việc bỏ học

Sau concert Anh trai "say hi", Negav lên tiếng xin lỗi vì phát ngôn "Mẹ thấy đúng khi cho con nghỉ học chưa" bị chỉ trích.
Bảng xếp hạng V.League 2024-2025 vòng 3

Bảng xếp hạng V.League 2024-2025 vòng 3

Chi tiết bảng xếp hạng V.League 2024-2025 vòng 3, đầy đủ lịch thi đấu, kết quả bóng đá Việt Nam mới nhất.
Hoa hậu Kỳ Duyên - Minh Triệu có thật đã "nghỉ chơi"?

Hoa hậu Kỳ Duyên - Minh Triệu có thật đã "nghỉ chơi"?

Tìm hiểu về tình hình của cặp đôi Kỳ Duyên - Minh Triệu, đã có dấu hiệu 'đường ai nấy đi' hay vẫn đang chờ đợi?
Cựu danh thủ Lê Công Vinh có bằng HLV chuyên nghiệp

Cựu danh thủ Lê Công Vinh có bằng HLV chuyên nghiệp

Cựu tiền đạo Lê Công Vinh đã hoàn thành khóa học huấn luyện viên chứng chỉ ‘C’ AFC/VFF.
Justin Bieber và bi kịch phía sau hào quang

Justin Bieber và bi kịch phía sau hào quang

Đằng sau ánh hào quang cùng khối tài sản kếch xù, Justin Bieber có cuộc đời nhiều thăng trầm với những biến cố lớn.
Cuộc sống của Diệp Lâm Anh sau khi ly hôn chồng thiếu gia

Cuộc sống của Diệp Lâm Anh sau khi ly hôn chồng thiếu gia

Sau ly hôn, Diệp Lâm Anh có cuộc sống rực rỡ, bình yên bên con. Cô luôn cố gắng phát triển bản thân để trở thành một phiên bản tốt hơn.
Haaland lỡ hẹn vòng 3 Carabao Cup, thoát án phạt của FA

Haaland lỡ hẹn vòng 3 Carabao Cup, thoát án phạt của FA

Tiền đạo Erling Haaland không góp mặt ở trận đấu thuộc vòng 3 Carabao Cup vì bận việc gia đình. Erling Haaland không bị FA xử phạt sau khi thực hiện hành vi ăn mừng không đẹp ở trận hòa Arsenal.
Các kỳ thủ Việt Nam trở về sau Olympiad cờ vua 2024

Các kỳ thủ Việt Nam trở về sau Olympiad cờ vua 2024

Hoàn thành chương trình thi đấu tại Olympiad cờ vua 2024 với thứ hạng 23 toàn đoàn, đội tuyển cờ vua quốc gia sáng 24-9 đã về đến Việt Nam, kết thúc hành trình tranh tài thú vị tại Budapest, Hungary.
Nathan Lee gây tranh cãi và giới hạn phát ngôn của nghệ sĩ

Nathan Lee gây tranh cãi và giới hạn phát ngôn của nghệ sĩ

Nathan Lee liên tục có hành động gây tranh cãi trên trang cá nhân, sóng livestream khiến công chúng ngán ngẩm, đặt ra giới hạn về phát ngôn của nghệ sĩ.
Ronaldo ăn mừng đặc biệt sau chiến thắng của Al Nassr

Ronaldo ăn mừng đặc biệt sau chiến thắng của Al Nassr

Cristiano Ronaldo có màn ăn mừng đặc biệt sau khi mở màn cho chiến thắng đậm 3-0 của Al Nassr trên sân Al Ettifaq, vòng 4 Saudi Pro League.
Lộ diện điểm đến bất ngờ của Công Phượng sau khi chia tay Yokohama FC

Lộ diện điểm đến bất ngờ của Công Phượng sau khi chia tay Yokohama FC

Tiền đạo Nguyễn Công Phượng kí hợp đồng có thời hạn 3 năm với CLB Bình Phước sau khi anh chia tay Yokohama FC.
Đạt G và vợ cũ Hoài Lâm vướng nghi vấn sắp cưới

Đạt G và vợ cũ Hoài Lâm vướng nghi vấn sắp cưới

Một số cư dân mạng đặt nghi vấn rapper Đạt G và Bảo Ngọc vợ cũ Hoài Lâm sắp tổ chức hôn lễ sau loạt chia sẻ của cặp đôi này.
Real Madrid đắm đuối 4 sao Ngoại hạng Anh

Real Madrid đắm đuối 4 sao Ngoại hạng Anh

Đội bóng Hoàng Gia Tây Ban Nha được cho là đã để mắt tới 4 ngôi sao của Premier League.
Hoa hậu Ngọc Châu đáp trả tinh tế trước bình luận kém duyên về mẹ

Hoa hậu Ngọc Châu đáp trả tinh tế trước bình luận kém duyên về mẹ

Hoa hậu Ngọc Châu đã có màn đáp lại vô cùng ý nhị và sâu sắc trước bình luận kém duyên khi bị nói không đăng nổi một bài về mẹ.
Xem thêm
[Tổng Hợp] 6 Quy Định Mới Về Đất Đai, Nhà Ở Có Hiệu Lực Tháng 8/2024

[Tổng Hợp] 6 Quy Định Mới Về Đất Đai, Nhà Ở Có Hiệu Lực Tháng 8/2024

WORLDBANK DỰ BÁO KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2024 VÀ NĂM 2025 | NHỊP ĐẬP THỊ TRƯỜNG  #62

WORLDBANK DỰ BÁO KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2024 VÀ NĂM 2025 | NHỊP ĐẬP THỊ TRƯỜNG #62

Cụ thể, báo cáo “Điểm lại - Cập nhật tình hình kinh tế Việt Nam” ấn bản tháng 4/2024 của WB tại Việt Nam ngày 23/4 đã chỉ ra xuất khẩu đang phục hồi, tiêu dùng và đầu tư tư nhân trong nước cũng trên đà tăng dần. Xuất khẩu thực tế dự kiến sẽ tăng 3,5% vào năm 2024, phản ánh sự cải thiện dần dần nhu cầu toàn cầu. Ngoài ra, lĩnh vực bất động sản dự báo phục hồi mạnh hơn vào cuối năm nay và năm sau, thúc đẩy nhu cầu trong nước khi các nhà đầu tư và người tiêu dùng dần lấy lại niềm tin.
Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”

Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”

sản phẩm OCOP
Bác sĩ tư vấn cách phòng tránh bệnh đường hô hấp trong thời tiết giao mùa

Bác sĩ tư vấn cách phòng tránh bệnh đường hô hấp trong thời tiết giao mùa

Trao yêu thương cho em

Trao yêu thương cho em

Nhằm kết nối, sẻ chia với các trẻ em mồ côi cha, mẹ do dịch Covid-19 vừa qua trên địa bàn Cần Thơ. Tạp chí Gia đình Việt Nam tại TP Cần Thơ tổ chức Chương trình nghệ thuật “ Nối vòng yêu thương” diễn ra vào ngày 28/6/2022. Công ty Cổ phần Trầm hương sinh học TTT là đơn vị tài trợ chính cho chương trình với mong muốn các em sẽ đón nhận những tương lai tươi sáng.
Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia

Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia

Ngày 18/4 vừa qua, đối tượng Lê Ngọc Nhất đã dẫn Y Liên cùng 5 người khác gồm 2 nữ, 3 nam không rõ tên tuổi, không quen biết nhau sang Campuchia qua đường mòn biên giới tỉnh Long An.
Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật

Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật

Phổ biến, cập nhật kiến thức pháp luật là hoạt động nghiên cứu, tìm hiểu, bổ sung kiến thức, các quy định pháp luật mới ban hành. Trong tiến trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, việc cập nhật kiến thức pháp luật có vai trò rất quan trọng, góp phần hình thành tri thức pháp lý, thái độ, hành vi xử sự của mọi người phù hợp với đòi hỏi của hệ thống pháp luật. Tại tỉnh Quảng Ninh, việc phổ biến, cập nhật kiến thức pháp luật cho những người hoạt động không chuyên trách ở cơ sở có ý nghĩa quan trọng, góp phần giữ vững ổn định chính trị, an ninh, trật tự trên địa bàn.
Phổ biến Luật tiếp cận thông tin

Phổ biến Luật tiếp cận thông tin

Luật này quy định về việc thực hiện quyền tiếp cận thông tin của công dân, nguyên tắc, trình tự, thủ tục thực hiện quyền tiếp cận thông tin, trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan nhà nước trong việc bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của công dân.
Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng

Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng

Trong thời kỳ hội nhập và phát triển, chuyển đổi số ngày càng đóng vai trò quan trọng, quyết định hiệu quả thành công của doanh nghiệp. Và, một thực tế cho thấy, các doanh nghiệp trên toàn thế giới thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, từ bán lẻ, tài chính và chăm sóc sức khỏe, cho đến khu vực công, đều đang khởi động các dự án chuyển đổi số để cải thiện trải nghiệm khách hàng và tăng hiệu quả hoạt động.
Giao diện di động