Người dân có thể chủ động biết thông tin cá nhân của mình có bị lộ hay không

An toàn thông tin là một vấn đề nhức nhối hiện nay tại Việt Nam (ảnh minh họa)

Tại phiên chất vấn ngày 04/11, Bộ trưởng Bộ Thông tin - Truyền thông (TT&TT) Nguyễn Mạnh Hùng đã trả lời nhiều vấn đề nóng hiện nay, đặc biệt là về tình trạng thu thập, mua bán dữ liệu cá nhân.

Ông Hùng cho biết, hiện nay, tình trạng thu thập, mua bán dữ liệu cá nhân đang diễn ra rất phức tạp, bên cạnh vấn đề xử lý mang tính răn đe, tới đây sẽ xây dựng Nghị định, Luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Tại Việt Nam hiện nay, có hàng trăm triệu tài khoản tham gia các nền tảng trực tuyến nước ngoài cung cấp dịch vụ tại nước ta, trong đó, có tới 175 triệu tài khoản đối với 3 mạng xã hội phổ biến nhất. Từ đây đặt ra việc quản lý đối với việc thu thập, mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân.

Ngoài ra, thời gian gần đây, tình trạng lừa đảo qua điện thoại ngày càng gia tăng. Rất nhiều lời cảnh báo được đưa ra với người dân nhưng vẫn có không ít người mắc bẫy và mất hàng trăm, thậm chí hàng tỷ đồng chỉ vì một cuộc điện thoại.

Các cuộc điện thoại này hầu hết thuộc kiểu thông báo người dân đã vi phạm pháp luật một số lĩnh vực như giao thông, xây dựng… Người dân được yêu cầu cung cấp thông tin tài khoản hoặc chịu nộp phạt, nếu không thì sẽ chuyển cơ quan điều tra khởi tố.

Đại biểu Trình Lam Sinh thuộc Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang đặt vấn đề, tại sao kẻ lừa đảo lại biết chính xác tên tuổi, địa chỉ, nơi làm việc của người bị hại? Trong khi đó, trên chợ đen, theo báo cáo của Bộ Công an, có khoảng 1.300GB dữ liệu của người Việt đang bị rao bán.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Trình Lam Sinh, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết có nguyên nhân kỹ thuật và nguyên nhân phi kỹ thuật. Trong đó, nguyên nhân kỹ thuật là một số tổ chức, doanh nghiệp thu thập thông tin cá nhân chưa đảm bảo an toàn, bị hacker tấn công lấy cắp dữ liệu.

Còn có nguyên nhân phi kỹ thuật, đó là người dân dễ dãi trong việc cung cấp thông tin của cá nhân mình. Cũng có việc một số doanh nghiệp quản lý nội bộ kém để nhân viên dữ liệu lấy thông tin của doanh nghiệp bán ra bên ngoài.

Hiện tại, Bộ TT&TT cũng đã ban hành cẩm nang về An toàn thông tin, trong đó có nội dung về cách thức giúp người dân bảo vệ dữ liệu cá nhân. Bên cạnh đó, Bộ TT&TT có một địa chỉ trang web để thu thập thông tin về lộ lọt dữ liệu cá nhân.

Song song đó, Bộ cũng đã và đang xây dựng một cơ sở dữ liệu về lộ, lọt thông tin thông qua các doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế. Hiện, có 120 triệu thực thể thông tin có thể bị lộ lọt. Người dân có thể tra cứu để biết mình có bị lộ lọt thông tin không. Có khoảng 1 triệu người đã truy cập và địa chỉ này.

Bên cạnh đó, Bộ phối hợp với Bộ Công an điều tra, xử lý một số vụ mua bán thông tin, dữ liệu cá nhân để răn đe, truyền thông rộng rãi và thanh tra các nhà mạng toàn diện về vấn đề bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Bộ TT&TT đã yêu cầu các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, khi muốn tiếp cận với người dân, khách hàng cần làm việc với nhà mạng để hiện tên chứ không hiện số điện thoại. Điều này giúp người dân dễ phân biệt giữa cuộc gọi của một tổ chức, doanh nghiệp có trách nhiệm và cuộc gọi của những kẻ lừa đảo.

Thời gian qua, Bộ TT&TT đã phối hợp với Bộ Công an để điều tra, xử lý một số vụ mua bán thông tin cá nhân nhằm mục đích răn đe. Tuy vậy, cần tăng cường truyền thông về dữ liệu cá nhân để người dân và doanh nghiệp biết và tự bảo vệ tài sản của mình.

5 trường hợp dữ liệu cá nhân được xử lý mà không cần sự đồng ý của chủ thể dữ liệu

Dương Quyên