Làm thêm - Bài toán đau đầu đối với sinh viên
Ảnh minh họa. |
Luật này có 8 chương, 145 điều, với những quy định toàn diện, chặt chẽ, phù hợp với tình hình thực tế. Vấn đề gây tranh cãi nhiều nhất trong thời gian qua là Điều 30, quy định về việc làm bán thời gian của học sinh, sinh viên: “Học sinh, sinh viên đủ độ tuổi lao động được làm việc nhưng không quá 20 giờ trong 1 tuần trong kỳ học và không quá 48 giờ trong 1 tuần trong kỳ nghỉ và phải thực hiện quy định của pháp luật về lao động”.
Băn khoăn nhất chính là số giờ lao động trong một tuần. 48 giờ là ít hay nhiều? Những sinh viên “nhà có điều kiện”, đi làm để trải nghiệm, đi làm “cho vui”, thì thấy thời gian đó là hợp lý, nhưng số đông cần có thu nhập để bù cho nguồn chu cấp eo hẹp của gia đình thì thấy như vậy là quá ít. Ít bởi mỗi giờ làm thêm đối với những công việc lao động chân tay thường chỉ được trả 20 đến 25 nghìn đồng. Như vậy tuần làm thêm 48 giờ thì chỉ kiếm được khoảng 1 triệu đồng.
Tôi có đứa cháu gái đang học Đại học Tài chính. Cháu bảo, tìm việc làm phù hợp với chuyên môn đang học khó lắm. Cháu làm part time (bán thời gian) ở một quán cà phê, mỗi giờ được trả 25 nghìn đồng. Đầu tuần cứ xem lịch học, “hở” khoảng nào là đăng ký với chủ quán đi làm, cho nên cũng có thêm chút đỉnh đóng tiền học và mua sắm đồ dùng cá nhân, bớt gánh nặng cho bố mẹ làm nông ở quê. Cũng có bạn ở trường khác vào dịp đi thực tập thì có thể làm full time (toàn bộ thời gian), sẽ có mức thu nhập cao hơn.
Bù lại khoảng thời gian làm thêm các bạn sinh viên sẽ vô cùng vất vả, chuyện trắng đêm học bài, ôn thi là... bình thường. Họ rất ít thời gian nghỉ ngơi, thư giãn. Ngày lễ ngày tết cũng không về quê mà ở lại thành phố đi làm. “Nghề” làm thêm thì đủ, từ làm gia sư, biên dịch sách báo, đến bán hàng tại các shop thời trang, chạy xe ôm, cửu vạn, bưng bê ở nhà hàng... Sinh viên báo chí, văn chương xem ra có vẻ sang trọng hơn thì tìm đến các tòa soạn báo xin thực tập và đi viết tin bài đăng báo. Nhà báo tương lai nào viết giỏi thì cũng có thu nhập chính đáng từ nhuận bút. Nhưng chuyện này khó như “hái sao trên trời”, vì để có thể làm việc với chính quyền, doanh nghiệp đã khó, đăng bài càng khó hơn.
Trở lại vấn đề chính, nhiều chuyên gia lao động việc làm cho rằng, quy định sinh viên làm thêm 48 giờ trong tuần là không phù hợp, nói rõ hơn là quá ít.
Không phải chỉ ở nước ta mà sinh viên các nước trên thế giới cũng đều được khuyến khích đi làm ngoài giờ học, một phần để có thêm thu nhập, phần khác là để gắn lý luận với thực tiễn, lý thuyết với thực hành. Chúng tôi có dịp đến một số nước châu Âu, mới nhất là đến Nhật Bản và Đài Loan (Trung Quốc). Trung bình các nước châu Âu như Pháp, Hà Lan, Anh... cho phép sinh viên làm thêm mỗi năm không quá 1.000 giờ (trung bình mỗi tuần 20 giờ).
Tuy nhiên, ở châu Á, thời gian cho phép làm thêm nhiều hơn. Cụ thể, sinh viên tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan được phép làm thêm không quá 30 giờ mỗi tuần. Xin lưu ý, những quốc gia nêu trên là các nước phát triển, thu nhập cao. Và con số giờ làm thêm chỉ áp dụng đối với sinh viên từ các quốc gia khác đến du học, không có giới hạn nào với sinh viên trong nước. Còn Việt Nam là nước đang phát triển, thu nhập trung bình, không thể áp dụng như vậy.
Khi quy định về việc tham gia lao động cần thực hiện đúng luật pháp, coi lao động là quyền của mỗi công dân. Nhà nước bảo đảm sự bình đẳng trong quyền được làm việc. Theo đó, sinh viên cũng có đầy đủ các quyền lợi như mọi công dân. Chỉ có sinh viên quốc tế mới phải tuân thủ quy định về số giờ làm thêm, với mục đích bảo vệ quyền cư trú hợp pháp và bảo vệ lao động nội địa.
Qua các phân tích nêu trên, chúng tôi thấy, dự thảo Luật Việc làm yêu cầu bảo đảm sự bình đẳng về quyền và nghĩa vụ của người lao động nhưng lại giới hạn về giờ làm việc của sinh viên là mâu thuẫn. Đấy là nói bài bản, còn nói giản dị hơn thì việc tạo điều kiện để học sinh, sinh viên tìm việc và làm việc tốt là giúp họ có thêm đồng ra đồng vào và trau dồi kỹ năng sống, kỹ năng làm việc, tích lũy kinh nghiệm, nhất là các bạn chọn được công việc gần với chuyên môn được đào tạo. Kiến thức là cái học được, tích lũy được, còn kỹ năng là khả năng ứng dụng và thực hành. Sinh viên sư phạm đi làm gia sư, sinh viên mỹ thuật đi vẽ tranh, sinh viên âm nhạc đi biểu diễn (dẫu chưa phải ở những sân khấu sang trọng)... thì còn gì lý tưởng hơn.
Tôi nhớ mãi tâm sự của một sinh viên năm cuối Học viện Báo chí & Tuyên truyền: Đi làm thêm có được và có mất, nhưng được nhiều hơn mất. Được nhất là tự chủ, tự lập, tự hoàn thiện mình. Còn mất, có thể là, không bố trí hợp lý thời gian học và làm, căng thẳng mệt mỏi, ảnh hưởng đến sức khỏe, và không tránh khỏi rủi ro, thậm chí bị lừa gạt. Hãy coi mất là học phí cho mình. Thay vì ngần ngại, than vãn, hãy tỉnh táo và thử sức mình để không vuột mất cơ hội!
Tin liên quan
Cùng chuyên mục
Tử vi hằng ngày - Xem tử vi vui 12 con giáp ngày 1.5.2024
Đời sống 30/04/2024 23:21
Gỡ bớt mặt nạ ra, và sống!
Muôn màu 30/04/2024 16:18
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 30/4/2024: Tuổi Sửu tình duyên thuận lợi
Đời sống 29/04/2024 21:34
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 29/4/2024: Tuổi Tý công việc phát triển
Nghe - Xem - Đọc 29/04/2024 00:04
70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ: Nhật kí chiến tranh của người lính trẻ
Nghe - Xem - Đọc 28/04/2024 17:26
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 28/4/2024: Tuổi Mùi công việc thăng trầm
Đời sống 28/04/2024 06:00
Các tin khác
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 27/4/2024: Tuổi Tỵ lao động chăm chỉ
Đời sống 27/04/2024 10:35
Quá tải… chữa lành
Nghe - Xem - Đọc 26/04/2024 21:57
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 26/4/2024: Tuổi Thìn thu nhập tăng cao
Đời sống 26/04/2024 09:41
Tạp chí Thanh niên phát động cuộc thi viết "Vượt lên số phận" lần thứ VII
Đời sống 25/04/2024 17:40
Hành trình "sống đến bình minh" của cuộc đời nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh
Nghe - Xem - Đọc 25/04/2024 15:34
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 25/4/2024: Tuổi Hợi tình duyên khởi sắc
Đời sống 24/04/2024 22:03
Chi Hội Nam Y Pháp Bảo Khỏe tổ chức thành công Đại hội đại biểu lần thứ nhất nhiệm kỳ 2024 – 2029
Đời sống 24/04/2024 10:21
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 24/4/2024: Tuổi Thìn tiền tài vượng phát
Đời sống 23/04/2024 15:15
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 23/4/2024: Tuổi Ngọ sự nghiệp khó thăng tiến
Đời sống 22/04/2024 21:21
Bạn có hạnh phúc không?
Muôn màu 22/04/2024 16:37
Sở Chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ - Căn cứ bí mật ẩn sâu trong rừng già
Du lịch 22/04/2024 15:45
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 22/4/2024: Tuổi Hợi tài chính lợi nhuận cao
Nghe - Xem - Đọc 21/04/2024 00:00
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 21/4/2024: Tuổi Sửu sự nghiệp hanh thông
Nghe - Xem - Đọc 20/04/2024 11:43
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 20/4/2024: Tuổi Mùi tài lộc tiêu hao
Nghe - Xem - Đọc 20/04/2024 11:28
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 19/4/2024: Tuổi Tỵ đầu tư lợi nhuận cao
Đời sống 18/04/2024 21:19
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 18/4/2024: Tuổi Mão tiền bạc phát tài
Đời sống 18/04/2024 11:29
Làm thêm - Bài toán đau đầu đối với sinh viên
Đời sống 17/04/2024 23:46
Tử vi hằng ngày - Xem tử vi vui 12 con giáp ngày 17.4.2024
Đời sống 17/04/2024 15:11
Tọa đàm “Xúc tiến thương mại: Khơi thông đầu ra cho sản phẩm OCOP”
Video 20/11/2023 17:25
Trao yêu thương cho em
Video 10/10/2022 14:03
Kon Tum giải cứu nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia
Video 10/10/2022 13:58
Giới thiệu Phổ biến kiến thức Pháp luật
Video 10/10/2022 13:55
Phổ biến Luật tiếp cận thông tin
Video 10/10/2022 13:52
Hướng đến Chuyển đổi số sâu rộng
Video 23/06/2022 11:00